Հայկական Տաճարներու եւ Եկեղեցիներու Ցանկ

Հայկական Տաճարներու եւ Եկեղեցիներու Ցանկ

Ազրպէյճան Ազրպէյճան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Albania Ալպանիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

United States ԱՄՆ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Աւստրալիա Աւստրալիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Austria Աւստրիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Argentina Արժանթին[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Afghanistan Աֆղանիստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Արցախ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Bangladesh Պանկլատէշ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սուրբ Յարութիւն եկեղեցի

Կաղապար:Country data Belarus Պելառուս[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Մինսկ (կառուցւող)

Belgium Պելճիքա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Brazil Պրազիլ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Bulgaria Պուլկարիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Գերմանիա Գերմանիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Egypt Եգիպտոս[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Եգիպտոսի մէջ մինչեւ 17-րդ դարը գործած է 30-էն աւելի եկեղեցի ու մատուռ։ Ներկայիս Եգիպտոսի մէջ կը գործէ 3 առաքելական, 3 կաթոլիկ եւ 1 աւետարանական եկեղեցիներ։

Գործող[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Աստուածածին կաթողիկէ եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Թերեզա կաթողիկէ եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի, Ալեքսանդրիա
  • Սուրբ Գէորգ մատուռ, Ալեքսանդրիա
  • Սուրբ Մարիամ կաթողիկէ եկեղեցի, Ալեքսանդրիա
  • Հայ Աւետարանական եկեղեցի, Ալեքսանդրիա

Աւերուած[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • 5-րդ դարու եկեղեցի, Եգիպտոս
  • Սուրբ Գէորգ եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Մինաս եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Մարտիրոս եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Սարգիս եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Մինաս մատուռ, Գահիրէ
  • Սուրբ Աստուածածին եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Մինաս եկեղեցի, Գահիրէ
  • Սուրբ Կոյս Մարիամ մատուռ, Գահիրէ
  • Սուրբ Յովհաննէս Մկրտիչ եկեղեցի, Զուէյլա
  • Սպիտակ վանք, ՍոՅակ
  • Սուրբ Գէորգ եկեղեցի, Դուրա
  • Սուրբ Յովհաննէս եկեղեցի, Դուրա
  • Սուրբ Գրիգոր եկեղեցի, Դուրա
  • 7 հայկական եկեղեցիներ, Շինար
  • Եկեղեցի, Ալեքսանդրիա
  • Եկեղեցի, Իֆտիխ
  • Եկեղեցի, Գալուսանիա
  • Եկեղեցի, Ասիւթ
  • Սուրբ Ստեփանոս եկեղեցի, Եգիպտոս

էս մի քանի եկեղեցի։

Ethiopia Եթովպիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Estonia Էստոնիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Տալլին

Թուրքիա Թուրքիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Indonesia Ինտոնեզիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գէորգ եկեղեցի, Սուրապայա
  • Սուրբ Յովհաննէս եկեղեցի, Ջակարտա

Կաղապար:Country data Italy Իտալիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Խաչ եկեղեցի, Վենետիկ
  • Մխիթարեան միաբանութիւն, Սբ. Ղազարի կղզի, Վենետիկ
  • Սբ. Բարդուղեմիոսի եկեղեցի, ք. Կենույա-Ջենովա
  • Սբ. Քառասուն նահատակներու եկեղեցի (իտալ.՝ Santi Quaranta Martiri), կը գտնուի Միլանի մէջ Via Jommelli 30 հասցէի մէջ եւ կը պատկանի Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնին: Միակ Հայ Առաքելական եկեղեցին է Իտալիոյ մէջ: Կառուցուած է 1958 թուականին՝ եղբայրներ Օննիկ եւ Սարգիս Տիարպեքիրեանի կողմէ, որոնք 1920 թուականէն ապրած են Միլանի մէջ, այնուհետեւ տեղափոխուած են Արժանթին[1]:
  • Սբ. Գրիգոր Լուսաւորչի տաճար, ք. Նեաբոլ

Տաճարը կառուցուած է ութերորդ դարին, այն բանի պատճառով, որ մեծ թիւով քրիստոնեական միաբանութիւններ կը փախչէին Բիւզանդական կայսրութենէ տարբեր երկիրներ։ Եկեղեցին, նուիրուած Սբ. Գրիգոր Լուսաւորիչի, Մեծ Հայքի առաջին կաթողիկոսին (257-332 թթ.), կառուցուած է Նեաբոլի մէջ հին-հռոմէական տաճարի՝ Ցերերիի վայրին մէջ։ 1025 թուականին այն երկու ուրիշ ժամատներու հետ միաւորուած եւ ձեւաւորուած է բաղադրուած։ Տաճարը կը գործածուի մինչեւ այս օրս, պահպանելով իր բարձր պատերը եւ ընդարձակ բակը։

  • Սբ. Վլասի կաթոլիկ եկեղեցի, ք. Հռոմ

հգհհհհհ* Սբ. Նիգոլայի կաթոլիկ եկեղեցի, ք. Հռոմ

Սպանիա Սպանիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գէորգ եկեղեցի, Կալոնժէ
  • Սուրբ Յիսուս Նազովրեցի եկեղեցի, Կադիս

Կաղապար:Country data Iran Իրան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Թաւրիզ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Մարիամ Աստուածածին (Մայր եկեղեցի)
  • Սուրբ Սարգիս եկեղեցի
  • Սուրբ Բարդողիմէոս
  • Մառալանի մատուռ

Թեհրան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Սարգիս եկեղեցի (Քարիմ Խան Զանդ պողոտա, 1970 թ.)
  • Սուրբ Աստուածածին եկեղեցի (Նադերի թաղ)
  • Սուրբ Գէորգ եկեղեցի (Շափուր պողոտա, 1790 թ.)
  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի (Շունզդահ Մեթրի Դովոմ պողոտա)
  • Սուրբ Վարդան եկեղեցի (Դահ Մեթրի Արամանե պողոտա)
  • Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցի (Զարքեշ թաղ)
  • Սուրբ Մինաս եկեղեցի (Մահթաբ պողոտա)
  • Սուրբ Թադէոս եկեղեցի (Մոլաւի բազար)

Սպահան[2][Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կանգուն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Բեթղեհէմ եկեղեցի (Մեծ Մեյդան թաղ, 1627 թ.)
  • Սուրբ Յակոբ Մծբնա Հայրապետ եկեղեցի (Մեծ Մեյդան թաղ, 1607 թ.)
  • Սուրբ Աստուածածին եկեղեցի (Մեծ Մեյդան թաղ, 1613 թ.)
  • Սուրբ Գէորգ եկեղեցի (Ղարիբենց թաղ, 1611 թ.)
  • Սուրբ Ամենափրկիչ վանք (Մեծ Մեյդան թաղ, 1655 թ.)
  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի (Փոքր Մեյդան թաղ, 1633 թ.)
  • Սուրբ Ստեփաննոս եկեղեցի (Յակոբջան թաղ, 1615 թ.)
  • Սուրբ Յովհաննէս Մկրտիչ եկեղեցի (Շարսու թաղ, 1621 թ.)
  • Սուրբ Կատարինեան մենաստան (Շարսու թաղ, 1623 թ.)
  • Սուրբ Նիկողայոս եկեղեցի (Ղարագել թաղ, 1630 թ.)
  • Սուրբ Ներսէս Մեծ եկեղեցի (Քոչեր թաղ, 1666 թ.)
  • Սուրբ Մինաս եկեղեցի (Դաւրեժ թաղ, 1655 թ.)
  • Սուրբ Ամենափրկիչ (Սարգիս) եկեղեցի (Երէան թաղ, 1659 թ.)
  • Դոմինիկեան վանք (Քոչեր թաղ, 1681-1705 թթ.)

Աւերուած[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Սարգիս (Օհանաւանք) (Ղարագել թաղ, 1609 թ.)
  • Սուրբ Յակոբ (Բաղաթա) եկեղեցի (Մեղրուն թաղ, 1666 թ.)
  • Սուրբ Յովհաննէս եկեղեցի (Մեղրուն թաղ, 1666 թ.)
  • Սուրբ Թովմայ (զանգով ժամ) (Յակոբջան թաղ, 1695 թ.)
  • Սուրբ Ամենափրկիչ (Սարգիս) եկեղեցի (Երէան թաղ, 1659 թ.)
  • Սուրբ Յակոբ կամ Մուրատենց (1634 թ.)
  • Սուրբ Նազարէթ (Փառանշինի) եկեղեցի (1611 թ.)
  • Կաթոլիկաց եկեղեցի (Երէան թաղ, XVII դ.)

Մարաղա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Սարգիս (աւերուած)

Կաղապար:Country data Iraq Իրաք[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Պաղտատ

Latvia Լատուիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Ռիգա

Կաղապար:Country data India Հնդկաստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Գործող[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Նազարեթ եկեղեցի, Կալկաթա
  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Կալկաթա
  • Սուրբ Մարիամ Աստուածածին եկեղեցի, Չեննայ
  • Սուրբ Պետրոս եկեղեցի, Մումպայ
  • Սուրբ Յովհաննէս եկեղեցի, չինսուրա
  • Սուրբ Մարիամ եկեղեցի, Սայտապատ
  • Սուրբ Երրորդութիւն եկեղեցի, Տանգրա
  • Հայկական մատուռ, Դելի

Աւերուած[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Եկեղեցի, Ագրա
  • Հայկական մատուռ, Սուրհատ

Կաղապար:Country data Poland Լեհաստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սուրբ Երորդութիւն կաթողիկէ եկեղեցի Գլիւիցայի մէջ
  • Սուրբ Երորդութիւն կաթողիկէ եկեղեցի, ք. Գլիւիցա
  • Սուրբ Վասիլ եկեղեցի, Վարշաւա
  • Սուրբ Մայրամ եկեղեցի, Զամոսց
  • Gloriosissimae Assumptionis Beatae Virginis Mariae (Zamosc)

Կաղապար:Country data Lebanon Լիբանան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութիւն, Անթլիաս
  • Սուրբ Պողոս եկեղեցի, Անջար
  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ մայր տաճար, Բեյրութ
  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, 1930 թ., Անթիլիաս

Գանատա Քանատա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Cyprus Կիպրոս[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Kazakhstan Ղազախստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Kyrgyzstan Ղրղզստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Malta Մալթա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Myanmar Միանմա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Յովհաննէս Մկրտիչ եկեղեցի, Յանգոն

United Kingdom Մեծ Բրիտանիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Moldova Մոլդաւիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հայաստան Հայաստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

եկեղեցի

Կաղապար:Country data the United Arab Emirates ՄԱԷ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data the Netherlands Նիտերլանտներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, 2003 թ. ք. Ալմելո (Vriezenveenseweg 174)
  • Սուրբ Հոգու եկեղեցի, 1714 թ., ք. Ամսդրտամ (Kromboomsloot 22)
  • Սուրբ Կարապետ եկեղեցի, Մաստրիխտ

Կաղապար:Country data Sweden Շուեդիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Switzerland Շուեցարիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ռումանիա Ռոմանիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Մարիամ Հրաշագործ մայր տաճար, Պուխարեստ
  • Սուրբ Մարիամ Աստուածածին եկեղեցի, ք. Ռոման
  • Սբ. Յարութեան եկեղեցի, ք. Սուչաւա
  • Սբ. Աստուածածնի եկեղեցի, ք. Յասսի
  • Կաթոլիկ եկեղեցի (մեծ), ք. Գեռլա (Արմենոպոլիս)
  • Կաթոլիկ եկեղեցի (փոքր), ք. Գեռլա (Արմենոպոլիս)
  • Կաթոլիկ եկեղեցի, ք. Պուխարեստ
  • Կաթոլիկ եկեղեցի, Գէորգենիի շրջան
  • Կաթոլիկ եկեղեցի, Ֆռումոասի համայնք
  • Հագիգադար տաճար (Ցանկութիւններու տաճար), ք. Սուչաւա
այնտեղ նաեւ կը գտնուի Սբ. Խաչ եկեղեցին
  • Սբ. Աստուածածին եկեղեցի, ք. Ռոման
  • Սբ. Աստուածածին եկեղեցի, ք. Կոնստանցա
  • Սբ. Երրորդութիւն եկեղեցի, ք. Պոտաշանի
  • Սբ. Աստուածամայր եկեղեցի, ք. Պոտաշանի

Ռուսաստան Ռուսաստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Singapore Սինկաբոր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Slovakia Սլովաքիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Syria Սուրիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Swaziland Սուազիլենտ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Sudan Սուդան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Խարթում

Կաղապար:Country data Georgia Վրաստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Abkhazia Աբխազիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Հռիփսիմէ մատուռ, Գագրա
  • Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցի, Գագրա

Կաղապար:Country data South Ossetia Հարաւային Օսիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Uzbekistan Ուզբեկստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ukraine Ուգրաինա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Uruguay Ուրուկուէյ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Country data Turkmenistan Թուրքմենստան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ֆրանսա Ֆրանսաա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Առնուվիլ-լէ-Կոնէզ
  • Սբ. Խաչի ժամատուն, Առնուվիլ-լէ-Կոնէզ
  • Սբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի, Այլֆորուիլ
  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Բոմոն
  • Սբ. Սահակ եկեղեցի, Վալենս-Սիւռ-Ռոն
  • Սբ. Յակոբ եկեղեցի, Լիոն
  • Սբ. Սահակ եւ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի, Մարսել
  • Սբ. Թադէոս եւ Բարդողէմիոս եկեղեցի, Մարսել
  • Սբ. Աստուածամայր եկեղեցի, Նիցցա
  • Սբ. Յովհաննէս Մկրտիչ տաճար, Ելիսեան դաշտեր, Փարիզ
  • Սբ. Աստուածածին եկեղեցի, Փարիզ
  • Սբ. Թադէոս եւ Բարդողէմիոս եկեղեցի, Սենթ-Անտուան
  • Սբ. Սահակ եւ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի, Սենթ-Ժեռոմ
  • Սբ. Աստուածածին եկեղեցի, Սենթ-Մարգարետ
  • Սբ. ԳԷորգի եւ առիւծի եկեղեցի, Սենթ-Մարգարետ
  • Եկեղեցի, Սենթ-Էթյէն
  • Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցի, Շաւիլ

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. Սուրբ Քառասուն նահատակներու եկեղեցի
  2. Հրաւարդ Յակոբեան է Աւօ Յովհաննէսեան (2007)։ Նոր Ջուղա Խոջայական Ապարանքներու Գեղարուեստական Յարդարանքը (XVII - XVIII ԴԴ.)։ Երէան: Հեղինակային հրատարակութիւն։ էջ 98-99։ ISBN 978-99930-4-690-5 
  3. 3,0 3,1 Հիւսիսային Կիպրոսի վերահսկման տակ է։
  4. «Монастырь Сурб Хач»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2009-06-23-ին։ արտագրուած է՝ 2016-08-20 
  5. Армянская церковь в Ялте
  6. «Армянская церковь в Евпатории»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2010-08-07-ին։ արտագրուած է՝ 2016-08-20 
  7. Армянская церковь в Феодосии

Արտաքին յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]