Հալէպ

Հալէպ (Ալեբբո, Հալապ (հին շրջանին՝ Բերոյա, հայկական աղբիւրներուն մէջ‘ Բերիա, Տիբերիա, Խալիպոն, Խաղաբ), արաբերէն՝ حَلَب, արևմտահայերէն՝ Հալէպ), քաղաք Սուրիայի հիւսիս-արեւմուտքը, Հալէպ մարզի (մուհավազայի) վարչական կեդրոնը, Սուրիոյ մեծագոյն քաղաքը եւ Սուրիոյ ամենամեծ հայաբնակ քաղաքը։ 1,5 միլիոն բնակիչ (1999), 2,132,100 բնակիչ(2004)։

Հալէպի հայ համայնքը

Հայկական գաղութի վերաբերեալ առաջին հաւաստի տեղեկութիւնը կայ 1329-ին Հալէպի մէջ գրուած հայկական ձեռագրի մը յիշատակարանի մէջ, ըստ որուն, XIV դ. Հալէպի մէջ եղած է հայկական համայնք եւ Ս. Աստուածածին հայ առաքելական եկեղեցի։ Հալէպը միջազգային տարանցիկ առեւտուրի կեդրոն դառնալով՝ նպաստած է հայ համայնքի վերելքին։ 1616-ին Հալէպի մէջ կար շուրջ 6 հազար, 1652-ին՝ աւելի քան 20 հազար հայ (Ջուղայէն, Երեւանէն, Ղարաբաղէն, Էրզրումէն, Սեբաստիայէն, Կիլիկիայէն գաղթած)։ Գլխաւորաբար վարպետ ոսկերիչներ, ակնագործներ, կաշեգործներ, մետաքսագործներ էին։ Նշանակալից էր հայ խոջաներու (մեծ առեւտրականներ) դերը Սուրիոյ միջազգային առեւտուրի եւ ապրանքափոխանակութեան մէջ։ Զբաղուելով Պարսկաստանի եւ Սուրիոյ հում մետաքսի առեւտուրով՝ անոնք աշխոյժ կապերու մէջ էին Վենետիկի, Ջենովայի, Լիվոռնոյի, Ամստերդամի, Մարսելի շուկաներու հետ։

Գրականութիւն

• Սիւրմէեան Ա., Պատմութիւն Հալէպի Հայոց, հ. 3, Փարիզ, 1950։
• Թոփուզեան Հ.Խ., Սիրիայի և Լիբանանի հայկական գաղթօջախների պատմություն (1841-1946), Երևան, 1986։

Տես նաեւ

• Հին Հալէպ