Գլխաւոր Էջ

Ազատ հանրագիտարան, որ կրնայ խմբագրուիլ ոեւէ անհատի կողմէ։

Ներկայիս ունինք 10 072 արեւմտահայերէն յօդուած։

Ամսուան Յօդուածը

Նշան Փալանճեան Ճեմարանին գլխաւոր մուտքը

Նշան Փալանճեան Ճեմարան, հայկական կրթական հաստատութիւն, Պէյրութ, Լիբանան։

Գահիրէի մէջ, 28 Մայիս 1928-ին, կը հիմնուի «Հայ Կրթական եւ Հրատարակչական Համազգային Ընկերութիւն»ը, որուն նպատակն էր Սփիւռքի մէջ հայ մշակոյթին ջահը վառ պահել, դպրոցներու, հրատարակութիւններու, մշակութային եւ գեղարուեստական գործունէութեամբ։ Այս նպատակով, Պէյրութ (Լիբանան), կու գան Լեւոն Շանթ եւ Նիկոլ Աղբալեան ու Միութեան հիմնադրումէն երկու տարի ետք, 3 Մարտ 1930-ին կը բացուի «Հայ Ճեմարան»ը՝ Պէյրութի Քանթարի փողոցին վարձու շէնքի մը մէջ, 15 աշակերտներով:

Լ․ Շանթ եւ Ն․ Աղբալեան իրենց շուրջը կ'ունենան խումբ մը աղքատիկ, սակայն լոյսի եւ ուսման սիրահար տղաք։ Լեւոն Շանթ դպրոցին տնօրէնութիւնը կը ստանձնէ։ Իրեն անմիջական գործակից կ'ունենայ Նիկոլ Աղբալեանը եւ երկուքին աշխատակից՝ Գասպար Իփէկեանը։

1930-ի աշնան վերամուտին, աշակերտութեան թիւը կը հասնի 63-ի։

Դպրոցը շուտով կը փոխադրուի Ուատի Ապի-Ժեմիլ փողոց, աւելի ընդարձակ շէնքի մը մէջ։ Յունիս 1935-ին , կու տայ իր առաջին շրջանաւարտները․․․ Աւելին⇒

Արդեօք Գիտէ՞ք

․․․ որ ցեխի լոգանքը տեղի կ'ունենայ ամէն տարի Մարտ կամ Ապրիլ ամիսներուն, Ինտոնեզիոյ Պալի կղզիին Քետոնկանան գիւղին մէջ, պալինական նոր տարուան յաջորդ օրը:
․․․ որ Անթարքթիքայի կարգ մը շրջաններուն մէջ չէ անձրեւած նուազագոյնը 800 հազար տարիներէ ի վեր:
․․․ որ կարգ մը թեւատներ (փենկուէններ) կրնան սուզուիլ մօտաւորապէս 304.8 մեթր խորութեամբ:
․․․ որ Պրազիլի մէջ ինքնաշարժները շինուած են յատուկ շարժակով մը, որ կրնայ բանիլ շաքարեղէգէն արտադրուած էթանոլ վառելանիւթով:

Նախագիծեր

Ի՞նչ է Ուիքիփետիան

Ուիքիփետիան ազատ բովանդակութիւն ունեցող, անվճար եւ բազմալեզու առցանց հանրագիտարանային նախագիծ է, որ կը հովանաւորուի Ուիքիմետիա Հիմնադրամին կողմէ։

Ուիքիփետիա անունը կազմուած է «Ուիքի» բառէն (համագործակցաբար կայքէջեր ստեղծելու յատկացուած գործիքի անուն, ինչպէս նաեւ՝ հաուայեան լեզուով «արագ» բառը) եւ յունարէն «էկիքլոփետիա» (հանրագիտարան) բառին «փետիա» (յունարէն լեզուով՝ կրթութիւն) մասէն։

Ուիքիփետիա նախագիծը ստեղծուած է 2001-ի Յունուարին, Ճիմմի Ուէյլզի եւ Լէրի Սէնկըրի կողմէ։ Հանրագիտարանը կը պատկանի Ուիքիմետիա Բարեգործական Հիմնադրամին, որ նուիրատուութիւններէ գոյացած հասոյթը կը յատկացնէ Ուիքիփետիայի եւ այլ քոյր նախագիծերու զարգացման։ Հանրագիտարանին երեսուն միլիոնէ աւելի յօդուածները, որոնց շարքին՝ 7800-է աւելի արեւմտահայերէնով յօդուածները ստեղծուած են կամաւոր խմբագիրներու կողմէ։

1 Ապրիլ 2019-էն սկսեալ Արեւմտահայերէն Ուիքիփետիան ունի իր առանձին հարթակը։

Ամսուան Իրադարձութիւնները

Ուքրանիոյ նախագահի գրասենեակի ղեկավարի խորհրդական Ալեքսէյ Արեսթովիչ ըսած է, որ Ուքրանիան շուտով հզօր զէնք պիտի ստանայ Արեւմուտքէն, ապա ալ իր տարածքը ազատագրելու համար աշխոյժ յարձակողական գործողութիւններու պիտի սկսի:
Սամպոյի միջազգային ֆետերասիոնը յայտնած է, որ 2022-ի աշխարհի սամպոյի երիտասարդական եւ պատանեկան ախոյեանութիւնները տեղի պիտի ունենան Հայաստանի մայրաքաղաք Երեւանի մէջ:
Միացեալ Նահանգներու վարչակազմը Ազրպէյճանի եւ Հայաստանի հետ բանակցութիւններ կը վարէ` կանխարգիլելու համար այն քայլերը, որոնք կրնան յանգեցնել տագնապի վերսկսման: