Գլխաւոր Էջ

Ազատ հանրագիտարան, որ կրնայ խմբագրուիլ ոեւէ անհատի կողմէ։

Ներկայիս ունինք 8318 արեւմտահայերէն յօդուած։

Ամսուան Յօդուածը

Քլոտ Մոնէ, «Տպաւորութիւն․ Արեւածագը»

Տպաւորապաշտութիւն (ֆր.՝ Impressionisme < impression - տպաւորութիւն), գեղարուեստի շարժում՝ ԺԹ. դարու վերջաւորութեան եւ Ի. դարու սկիզբին։ Ծագած է ֆրանսական գեղանկարչութեան մէջ, 1860-ական թուականներու վերջաւորութեան եւ 1870-ական թուականներու սկիզբին, որու ռահվիրաները եղած են՝ Էտուար Մանէ (Édouard Manet), Էտկար Տեկա (Edgar Degas), Քլոտ Մոնէ (Claude Monet), Քամիլ Փիսսարօ (Camille Pissarro), Ալֆրետ Սիսլէ (Alfred Sisley) եւ Օկիւսթ Ռենուար (Auguste Renoir)։

Տպաւորապաշտութիւն Impressionisme սահմանումը սկսած է գործածուիլ 1874-ին, Փարիզի գեղանկարչութեան ցուցահանդէսէն ետք, ուր կը ցուցադրուի Քլոտ Մոնէի «Տպաւորութիւն՝ Ծագող Արեւը» («Impression Soleil levant», 1872, Փարիզ) նկարը։ Պատահականօրէն ընտրուած սահմանումը կ'ընդգծէ շարժման, ոճին էական կողմը՝ յարաշարժ իրականութեան տպաւորութիւններու եւ ապրումներու հետ կապուած պահերուն անմիջական արտացոլումը։ Կը յատկանշէ ԺԹ. դարու Ֆրանսական մշակոյթը․․․ Աւելին⇒

Արդեօք Գիտէ՞ք

...որ Ասիան բոլոր մրցանիշերուն ցամաքամասն է։ Ան ամէնէն մեծն է, ամէնէն շատ բնակիչ ունեցողը, ամէնէն բարձր լեռներ եւ ամէնէն շատ կղզիներ ունեցողը:
...որ Ափաթոսորուս կոչուած հոյամողէսին քթածակերը անոր գլխուն վրայ կը գտնուէին:
...որ մեծ ճերմակ շնաձուկերը կրնան մինչեւ երեք ամիս առանց ուտելու մնալ:
...որ Պութանի հեռաւոր թագաւորութիւնը աշխարհի միակ երկիրն է, որ իր քաղաքականութիւնը հիմնած է երջանկութեան շուրջ:
...որ Ք.Ա. 1500 թուականներուն խխունջի պատեանները իբրեւ դրամ կը գործածուէին Հին Չինաստանի մէջ:

Նախագիծեր

Ի՞նչ է Ուիքիփետիան

Ուիքիփետիան ազատ բովանդակութիւն ունեցող, անվճար եւ բազմալեզու առցանց հանրագիտարանային նախագիծ է, որ կը հովանաւորուի Ուիքիմետիա Հիմնադրամին կողմէ։

Ուիքիփետիա անունը կազմուած է «Ուիքի» բառէն (համագործակցաբար կայքէջեր ստեղծելու յատկացուած գործիքի անուն, ինչպէս նաեւ՝ հաուայեան լեզուով «արագ» բառը) եւ յունարէն «էկիքլոփետիա» (հանրագիտարան) բառին «փետիա» (յունարէն լեզուով՝ կրթութիւն) մասէն։

Ուիքիփետիա նախագիծը ստեղծուած է 2001-ի Յունուարին, Ճիմմի Ուէյլզի եւ Լէրի Սէնկըրի կողմէ։ Հանրագիտարանը կը պատկանի Ուիքիմետիա Բարեգործական Հիմնադրամին, որ նուիրատուութիւններէ գոյացած հասոյթը կը յատկացնէ Ուիքիփետիայի եւ այլ քոյր նախագիծերու զարգացման։ Հանրագիտարանին երեսուն միլիոնէ աւելի յօդուածները, որոնց շարքին՝ 7800-է աւելի արեւմտահայերէնով յօդուածները ստեղծուած են կամաւոր խմբագիրներու կողմէ։

1 Ապրիլ 2019-էն սկսեալ Արեւմտահայերէն Ուիքիփետիան ունի իր առանձին հարթակը։

Ամսուան Իրադարձութիւնները

5 Օգոստոս 2020, երէկ երեկոյեան հսկայական պայթում մը ցնցելով Պէյրութի նաւահանգիստը, պատճառ դարձած է ամբողջ մայրաքաղաքին մէջ` իր արուարձաններով, վնասներու եւ աւերներու: Նաւահանգիստն ու անոր շրջակայքը ամբողջութեամբ քանդուած է` արձանագրելով մարդկային եւ նիւթական ծանր վնասներ:
4 Օգոստոս 2020, Հայաստանի Հանրապետութեան մասնագէտները անվստահութիւն եւ դժգոհութիւն յայտնած են հանրակրթութեան նոր չափորոշիչներուն նկատմամբ։
3 Օգոստոս 2020, Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններու վարչապետ եւ Տուպայի կառավարիչ Մուհամետ պըն Ռաշիտ Ալ Մաքթումը Շաբաթ օր՝ 1 Օգոստոս 2020-ին, յայտարարեց արաբական աշխարհի մէջ առաջին հիւլէական կայանի` «Պարաքա»¬ի գործարկման մասին: