Սլովաքիա
Սլովաքիա | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
![]() | |||||
Կը ներառնէ | Բրատիսլավայի երկրամաս?, Տրնավայի երկրամաս?, Nitra Region?, Տենչինի երկրամաս?, Ժիլինայի շրջան?, Բանսկա Բիստրիցկա շրջան?, Կոշիցկի երկրամաս? եւ Պրեշովյան շրջան? | ||||
Պետական լեզու | սլովակերեն? | ||||
Մայրաքաղաք | Բրատիսլավա?[1] | ||||
Օրէնսդիր մարմին | National Council of the Slovak Republic? | ||||
Երկրի ղեկավար | Peter Pellegrini? | ||||
Կառավարութեան ղեկավար | Ռոբերտ Ֆիցո?[2] | ||||
Ազգաբնակչութիւն | 5 449 270 մարդ (1 Յունուար 2021)[3] | ||||
Օրհներգ | Nad Tatrou sa blýska? | ||||
Կարգախօս | Travel in Slovakia - Good idea եւ Teithiwch Slofacia - Syniad gwych! | ||||
Հիմնադրուած է | 1 Յունուար 1993[1] թ. | ||||
Արժոյթ |
Եւրօ | ||||
Ազգային տօն | Ս․ Ծնունդ, Նոր Տարի[4], Յայտնութիւն[5], Աւագ Ուրբաթ[5], Ս. Զատկուան Մեռելոց[5], Մայիս Մէկ[5], Saints Cyril and Methodius Day?[5], All Saints' Day?[5], Struggle for Freedom and Democracy Day?[5], Ճրագալոյց[5] եւ Saint Stephen's Day in Hungary?[5] | ||||
Ժամային համակարգ | UTC+1 եւ UTC+2 | ||||
Հեռաձայնային համակարգ | +421 | ||||
Համացանցի յղում | .sk? | ||||
Մարդկային ներուժի զարգացման թիւ | 0,848[6] | ||||
slovakia.com |
Սլովաքիան, պետութիւն է Կեդրոնական Եւրոպայի մէջ: Առաւելապէս լեռնային երկիր է, որուն մեծ մասը կը գտնուի Արեւմտեան Քարփաթյընի մէջ: Հիւսիսի բաժինը Բարձր Տատրաներն են (առաւելագոյն բարձրութիւնը՝ 2655 մ., Գերլախովեան Շտիտ), հարաւէն՝ Ցած Տատրաները եւ այլ լեռնաշղթաներ:
Բնական պաշարներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Երկրի ընդերքը ունին երկաթի, մանգանի, ծարիրի, մագնիսաքարի բազմամետաղներու հանքավայրեր:
Բնութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Դաշտավայրերը կը կազմեն փոքր տարածութիւններ: Լեռները գլխաւորաբար անտառապատ են: Կենդանիներէն տարածուած են արջը, գայլը, լուսանը, աղուէսը, կզաքիսը, կնգումը, եղջերուն, գետակինճը, այծեամը եւ սկիւռը: Վահ, Նիտրա, Հրօն, Օնդաւա գետերը հարուստ են ձուկերով:
Բնակութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Սլովաքիայի տարածքը բնակչութեան յարմար եղած է հին Քարէ Դարէն ի վեր: 11-րդ դարուն Սլովաքիան ընդգրկուած է հունգարական թագաւորութեան կազմի մէջ, 13-14-րդ դարերուն զայն գաղութացուցած են գերմանացիները: 16-րդ դարու կիսուն երկրի մեծ մասը տիրապետած է Օսմանեան կայսրութիւնը, մնացած մասն ալ անցած է Աւստրիային, իսկ Աւստրօ-թրքական պատերազմէն (1683–1699 թուականներուն) ետք Աւստրիոյ միացած է նաեւ Հարաւային Սլովաքիան:
Առաջին Համաշխարհային Պատերազմ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Առաջին Համաշխարհային Պատերազմի (1914–1918 թուականներուն) աւարտին՝ Աւստրօ-հունգարիոյ փլուզումէն ետք, 1918 թուականին Սլովաքիան ընդգրկուեցաւ Միասնական Չեխոսլովաքեան պետութեան մէջ, իսկ 1919 թուականի Յունիսին կարճատեւ ժամանակով առանձնացաւ: 1938 թուականին երկրի հարաւային մասերը միացան Հունգարիոյ, իսկ 14 Մարտ 1939 թուականին դարձաւ ինքնուրոյն պետութիւն՝ Գերմանիոյ «պահպանութեան» տակ: Սակայն երբ 1945 թուականին խորհրդային զօրքերը մտան Սլովաքիա, ան կրկին միացաւ Չեխիոյ, իսկ 1969 թուականին Չեխո-Սլովաքիան հռչակուեցաւ չեխերու եւ սլովաքներու դաշնային պետութիւն՝ Չեխո-Սլովաքիոյ Սոցիալիստական Հանրապետութիւն: Արեւելեան Եւրոպայի երկիրներուն մէջ սոցիալիստական հասարակարգի փլուզումէն ետք, 31 Դեկտեմբեր 1992 թուականին ընդունուած օրէնքով, Չեխո-Սլովաքիան բաժնուեցաւ 2 ինքնուրոյն պետութիւններու՝ Չեխիայի եւ Սլովաքիայի:
Բնակչութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Սլովաքիայի բնակչութեան գրեթէ 90%-ը սլովաքներ են: Խոշոր քաղաքներն են Պրաթիսլաւան, Քոշիցէն, Բրեշովը, Ժիլինան: Սլովաքիան ունի զարգացած արդիւնաբերութիւն եւ գիւղատնտեսութիւն: Արդիւնաբերական գլխաւոր կեդրոններն են Պրաթիսլաւան եւ Քոշիցէն:
Հանքեր
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Հանքային լեռներու՝ երկաթի, մանգանի, ծարիրի, մագնիսաքարի, բազմամետաղներու հանքավայրերու հիմքի վրայ զարգացած են մետաղաձուլութիւնն ու մեքենաշինութիւնը: Կան նաեւ նաւթավերամշակման, նաւթաքիմիական, քիմիական, փայտամշակման, մանածագործական, շինանիւթերու եւ այլ ձեռնարկութիւններ: Կը մշակեն հացահատիկային բոյսեր, ձիթատուներ, շաքարի ճակնդեղ, ծխախոտ: Զարգացած են այգեգործութիւնը, պտղաբուծութիւնը, մսակաթնատու անասնաբուծութիւնը:
Աղբիւրներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Հայկական Հանրագիտարան Archived 2016-03-13 at the Wayback Machine.
- ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
- ↑ Slovakia swears in a new Cabinet led by a populist ex-premier who opposes support for Ukraine — 2023.
- ↑ Počet obyvateľov podľa pohlavia v SR k 1. 1. 2021 — Bratislava: ŠÚ SR.
- ↑ https://www.helgdagar.com/religion_2025_1.htm
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 https://sv.tradingeconomics.com/slovakia/holidays
- ↑ Human Development Report — Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագիր, 2022.