Սլովաքիա

Սլովաքիա
Սլովակիայի դրոշ?	Զինանշանը
;	;
Կը գտնուի	Չեխոսլովակիայի առաջին հանրապետություն?
Կը ներառնէ	Բրատիսլավայի երկրամաս?, Տրնավայի երկրամաս?, Nitra Region?, Տենչինի երկրամաս?, Ժիլինայի շրջան?, Բանսկա Բիստրիցկա շրջան?, Կոշիցկի երկրամաս? եւ Պրեշովյան շրջան?
Պետական լեզու	սլովակերեն?
Մայրաքաղաք	Բրատիսլավա?
Օրէնսդիր մարմին	National Council of the Slovak Republic?
Երկրի ղեկավար	Զուզանա Չապուտովա?
Կառավարութեան ղեկավար	Ľudovít Ódor?
Ազգաբնակչութիւն	5 449 270 մարդ (1 Յունուար 2021)
Օրհներգ	Nad Tatrou sa blýska?
Կարգախօս	Travel in Slovakia - Good idea
Հիմնադրուած է	1 Յունուար 1993 թ.
Արժոյթ	Եւրօ
Ազգային տօն	Ս․ Ծնունդ
Ժամային համակարգ	UTC+1 եւ UTC+2
Հեռաձայնային համակարգ	+421
Համացանցի յղում	.sk?
Մարդկային ներուժի զարգացման թիւ	0,848
	slovakia.com

Սլովաքիան, պետութիւն է Կեդրոնական Եւրոպայի մէջ: Առաւելապէս լեռնային երկիր է, որուն մեծ մասը կը գտնուի Արեւմտեան Քարփաթյընի մէջ: Հիւսիսի բաժինը Բարձր Տատրաներն են (առաւելագոյն բարձրութիւնը՝ 2655 մ., Գերլախովեան Շտիտ), հարաւէն՝ Ցած Տատրաները, եւ այլ լեռնաշղթաներ:

Բնական պաշարներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Երկրի ընդերքը ուծին երկաթի, մանգանի, ծարիրի, մագնիսաքարի բազմամետաղներու հանքավայրեր:

Բնութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Դաշտավայրերը կը կազմեն փոքր տարածութիւններ: Լեռները հիմնականով անտառապատ են: Կենդանիներէն տարածուած են արջը, գայլը, լուսանը, աղուէսը, կզաքիսը, կնգումը, եղջերուն, գետակինճը, այծեամը եւ սկիւռը: Վահ, Նիտրա, Հրօն, Օնդաւա գետերը հարուստ են ձուկերով:

Բնակութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սլովաքիայի տարածքը բնակչութեան յարմար եղած է հին Քարէ Դարէն ի վեր: 11-րդ դարուն Սլովաքիան ընդգրկուած է հունգարական թագաւորութեան կազմի մէջ, 13-14-րդ դարերուն այն գաղութացուցած են գերմանացիները: 16-րդ դարու կիսուն երկրի մեծ մասը տիրապետած է Օսմանեան կայսրութիւնը, մնացած մասն ալ անցած է Աւստրիային, իսկ Աւստրօ-թրքական պատերազմէն (1683 –1699 թուականներուն) ետք Աւստրիոյ միացած է նաեւ Հարաւային Սլովաքիան:

Առաջին Համաշխարհային Պատերազմ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Առաջին Համաշխարհային Պատերազմի (1914 –1918 թուականներուն) աւարտին՝ Աւստրօ-հունգարիոյ փլուզումէն ետք, 1918 թուականին Սլովաքիան ընդգրկուեցաւ Միասնական Չեխոսլովաքեան պետութեան մէջ, իսկ 1919 թուականի Յունիսին կարճատեւ ժամանակով առանձնացաւ: 1938 թուականին երկրի հարաւային մասերը միացան Հունգարիոյ, իսկ 14 Մարտ 1939 թուականի դարձաւ ինքնուրոյն պետութիւն՝ Գերմանիոյ «պահպանութեան» տակ: Սակայն երբ 1945 թուականին խորհրդային զօրքերը մտան Սլովաքիա, ան կրկին միացաւ Չեխիոյ, իսկ 1969 թուականին ՉեխոՍլովաքիան հռչակուեցաւ չեխերու եւ սլովաքներու դաշնային պետութիւն՝ ՉեխոՍլովաքիոյ Սոցիալիստական Հանրապետութիւն: Արեւելեան Եւրոպայի երկիրներուն մէջ սոցիալիստական հասարակարգի փլուզումէն ետք, 31 Դեկտեմբեր 1992 թուականին ընդունուած օրէնքով, ՉեխոՍլովաքիան բաժնուեցաւ 2 ինքնուրոյն պետութիւններու՝ Չեխիայի եւ Սլովաքիայի:

Բնակչութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սլովաքիայի բնակչութեան գրեթէ 90%-ը սլովաքներ են: Խոշոր քաղաքներն են Պրաթիսլաւան, Քոշիցէն, Բրեշովը, Ժիլինան: Սլովաքիան ունի զարգացած արդիւնաբերութիւն եւ գիւղատնտեսութիւն: Արդիւնաբերական գլխաւոր կեդրոններն են Պրաթիսլաւան եւ Քոշիցէն:

Հանքեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հանքային լեռներու՝ երկաթի, մանգանի, ծարիրի, մագնիսաքարի, բազմամետաղներու հանքավայրերու հիմքի վրայ զարգացած են մետաղաձուլութիւնն ու մեքենաշինութիւնը: Կան նաեւ նաւթաւերամշակման, նաւթաքիմիական, քիմիական, փայտամշակման, մանածագործական, շինանիւթերու եւ այլ ձեռնարկութիւններ: Կը մշակեն հացահատիկային բոյսեր, ձիթատուներ, շաքարի ճակնդեղ, ծխախոտ: Զարգացած են այգեգործութիւնը, պտղաբուծութիւնը, մսակաթնատու անասնաբուծութիւնը:

Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հայկական Հանրագիտարան

↑ ^1,0 ^1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Prezidentka vymenovala Ľudovíta Ódora za premiéra v úradníckej vláde // Hospodárske noviny — 2023. — ISSN 1335-4701; 1336-1996
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q647408"></a>
↑ Počet obyvateľov podľa pohlavia v SR k 1. 1. 2021 — Bratislava: ŠÚ SR.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110227967"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1780"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13371586"></a>
↑ Human Development Report — Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագիր, 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q161718"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1185686"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Բրոքհաուզի_հանրագիտարան]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_Hrsg.:_[[:de:Bibliographisches_Institut_&_F._A._Brockhaus|Bibliographisches_Institut_&_F._A._Brockhaus]],_[[:de:Wissen_Media_Verlag|Wissen_Media_Verlag]]</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[[https://hnonline.sk/slovensko/96082963-prezidentka-vymenovala-ludovita-odora-za-premiera-v-uradnickej-vlade_Prezidentka_vymenovala_Ľudovíta_Ódora_za_premiéra_v_úradníckej_vláde]_//_''[[:de:Hospodárske_noviny|Hospodárske_noviny]]''<span_class="wef_low_priority_links">_—_2023._—_ISSN_[https://www.worldcat.org/issn/1335-4701_1335-4701];_[https://www.worldcat.org/issn/1336-1996_1336-1996]</span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q647408"></a></div>-2] Prezidentka vymenovala Ľudovíta Ódora za premiéra v úradníckej vláde // Hospodárske noviny — 2023. — ISSN 1335-4701; 1336-1996
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q647408"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q61355526"_data-entity-id="Q110227967">[https://www.scitanie.sk/obyvatelia/zakladne-vysledky/pocet-obyvatelov/SR/SK0/SR_Počet_obyvateľov_podľa_pohlavia_v_SR_k_1._1._2021]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:sk:Bratislava|Bratislava]]:_[[:sk:Štatistický_úrad_Slovenskej_republiky|ŠÚ_SR]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110227967"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1780"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13371586"></a></div>-3] Počet obyvateľov podľa pohlavia v SR k 1. 1. 2021 — Bratislava: ŠÚ SR.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q110227967"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1780"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13371586"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q10870555"_data-entity-id="Q1185686">[https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI_Human_Development_Report]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:d:Q161718|Միավորված_ազգերի_կազմակերպության_զարգացման_ծրագիր]],_2022.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q161718"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1185686"></a></div>-4] Human Development Report — Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագիր, 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q161718"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1185686"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]