Բաթրա

(Վերայղուած է Փաթրա-էն)
Քաղաք-նաւահանգիստ
Բաթրա
յուն․՝ Πάτρα
Փաթրա․ դիտուած Ս․ Նիքոլաոս եկեղեցւոյաստիճաններէն դիմացը՝Փաթրայի Ծոցին հիւսիսային ափերուն Վարասովա լեռը
Երկիր  Յունաստան[1]
Յունաստանի վարչական բաժանում Պելոպոնես
Շրջան Ահայիա
Գոստանդինոս Փելեթիտիս
Տարածութիւն 335 քմ²
ԲԾՄ 10 մեթր
Բնակչութիւն 173 600 մարդ (2021)[2]
Կը գտնուի ափին Փաթրայի Ծոցին
Ժամային գօտի UTC+2 եւ UTC+3։00
Հեռախօսային ցուցանիշ 2610
Փոստային ցուցանիշ 26x xx
Շրջագայութեան պետ-համարագիր ΑX եւ AZ
Պարգեւներ Եւրոպայի Մշակութային Մայրաքաղաք
Անուանուած է Փաթրէաս
Սուրբ բարեխօս Սուրբ Անտրէաս
Պաշտօնական կայքէջ e-patras.gr/el

Բաթրա․ (յուն․՝ Πάτρα, հին յուն․՝ Πάτραι), Պելոպոնեսի ամենամեծ քաղաքը եւ Յունաստանի երրորդը։ Ըստ 2011-ի մարդահամարին քաղաքին բնակչութեան թիւն է 167 446, իսկ Բաթրային Քաղաքային Տարածաշրջանինը՝ 213 984 է։

Պեղեպոնեզի հիւսիս արեւտեան մաս, Ախայիա նահանգ․ Փաթրային դիրքը

Բաթրան Ախայիա նահանգին եւ Արեւմտեան Յունաստանի Վարչական Շրջանին մայրաքաղաքն է եւ համանուն քաղաքապետութեան կեդրոնը։ Նաեւ Պելոպոնեսի, Արեւմտեան Յունաստանի եւ Յոնեոյ Ապակեդրոն Վարչութեան կեդրոնն է։

Յունաստանի գլխաւոր նաւահանգիստներէն է։ Առեւտրական եւ փոխադրական կարեւոր խաչմերուկ մըն է Իտալիոյ եւ արեւմտեան Եւրոպայի հետ։ Անոր միջոցաւ Յունաստանի մայր ցամաքամասը կը կապուի Յոնեական Ծովու կղզիներուն եւ նաեւ Իտալիոյ արեւմտեան նաւահանգիստներուն հետ՝ Պարի Bari, Պրինտիզի Brindisi, Անքոնա Ancone, Վենետիկ Venezia եւ Թրիեսթէ Trieste։

Ընդհանուր տեղեկութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բաթրա քաղաքը Պելոպոնեսի եւ Արեւմտեան Յունաստանի տնտեսական, առեւտրական եւ մշակութային գլխաւոր կեդրոնն է։

Հռոմէական շրջանին քաղաքը կ՛աճի եւ Միջերկրականի աշխարհաքաղաքային կեդրոնն է։

Ըստ քրիստոնէական աւանդին, Փաթրան Սուրբ Անտրէասի մարտիրոսութեան վայրն է․ Ս․Անտրէաս՝ քաղաքին Պահապան Սուրբը։ Ս․ Անտրէա եկեղեցին Յունաստանի ամենամեծն է եւ ուղղափառ եկեղեցուոյ Ορθόδοξη Εκκλησία - Orthodox Church կարեւոր սրբավայրերէն։

Բաթրան կը կոչուի նաեւ Յունաստանի Արեւմուտքի Դուռը․ միջազգային տնտեսական կեդրոն, մեծ նաւահանգիստ նաեւ՝ առեւտուրի ու Իտալիոյ եւ արեւմտեան Եւրոպայի հետ հաղորդակացութեան խաչմերուկ մը։

Յունաստանի արեւմտեան վարչական բաժանմունքը․ կարմիրով՝ Փաթրա քաղաքայի տարածքաշրջանը

Ռիօ-Անթիրիօ կամուրջը («Խարիլաոս Թրիքուփիս» Χαρίλαος Τρικούπης կոչուած է), Փաթրայի արուարձան Ռիօն կը կապէ դիմացի հիւսիսային ափին գտնուող Անտիռիօ գիւղաքաղաքին եւ կը միացնէ Պեղոպոնեզը արեւմտեան Կեդրոնական Յունաստանին։ Կամուրջը նաեւ մաս կը կազմէ «Յոնիոյ» մայրուղիին (A5) եւ Եւրոպական թիւ 55 մայրուղիին (E55)։

Քաղաքին աշխարհածանօթ «բարեկենդանը»՝ կոչուած Փաթրինօ Քարնավալի Πατρινό καρναβάλι Եւրոպայի ամենանշանաւորներէն է։

2006 թուականին, Փաթրան Եւրոպայի Մշակոյթի մայրաքաղաքը կը դառնայ։

Ծննդավայրն է Յունաստանի քաղաքական կեանքն մէջ մեծ դեր խաղցած քաղաքագէտներու՝ նախագահներ, վարչապետներ եւ այլն․ օրինակ՝ Փափանտրէու ընտանիքը (երեք վարչապետներ), Տիմիթրիս Ղունարիս, Բանայոթիս Քանելաոփուլոս եւ շատ ուրիշներ, ինչպէս նաեւ Յունաստանի նախկին Նախագահ՝ Գոսթիս Սթեֆանոփուլոս։

Անուանում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ըստ առասպելին, Բաթրա անունը առաջացած է Բաթրէա առասպելային բնակիչէ մը, որուն արմատները Սփարդիէն (կամ՝ Սպարտա) են։ Ան Յոնիացիներուն կը վռնտէ, կը միացնէ նախապատմական քաղաքային շրջանները, նոր վայրին տալով Փաթրէ անունը (Փաթրէա անունին յոգնակին)։

Աշխարհագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Քաղաքին Դիրքը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փաթրա եւ Փանախայիքօ լեռը, NASA-էին դիտուած. նկարուած հիւսիս-արեւմուտքէն

Բաթրա նաւահանգիստ քաղաքը, Պելոպոնեսի հիւսիս արեւմուտքը կը գտնուի։ Կը տարածուի Բանախայիքօ լերան Παναχαϊκό - Panachaiko արեւմուտքի կողմէն մինչեւ Փաթրայի Ծոցի ափերուն։

Քաղաքը երկու մասերու կը բաժնուի՝ Վերին (Անօ Փոլի) եւ Վարին (Քաթօ Փոլի) քաղաք, որոնք իրարու կը միանան աստիճաններով․ շրջանի բնական աշխարհագրութեան եւ մարդու բնակութեան տիպարին միջգործողութիւնն է։ Վարին քաղաքը ԺԹ. դարուն գլխաւոր քաղաքն է եւ նաւահանգիստը ու կը տարածուի Ղլաւքոս եւ Հարատրոս գետերուն միջեւ։ Իսկ Վերին քաղաքը, հնադարեան քաղաքամասերու շրջանն է եւ կը տարածուի բերդին եւ Փանախայիքօ լերան արեւմտեան ստորոտին միջեւ։

Կենսաբազմազանութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բաթրային հիւսիսը կը գտնուի Աղիային Αγυιά ծովեզերիայ Ճահիճը․ փոքր տարածքով ջրային կենսաբանահամակարգ։ Յատկանշական է անոր պահպանումը քաղաքային խիտ բնակչութեամբ շրջանի մը կեդրոնին մէջ, որուն կլիման չոր է։ Սակայն հոն ապաստան կը գտնեն թռչուններու 90-է աւելի տեսակ։ 

Յունաստանի քարտէս․ Պեղոպոնեզ (կապոյտով)

Երկրաշարժներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Երկրաշարժային ցնցումները յաճախակի եւ ուժգին են։ 

Էլիքի Ελίκη ընկղմած քաղաքին աւերակները

Պելոպոնեսի հիւսիսային գօտին Բաթրայի եւ Կորնթոսի Ծոցերը ու Ռիօ-Անթիրիօ նեղուցը ներառեալ արեւմուտքէն մինչեւ արեւելք՝ Կորնթոս, նախապատմական շրջաններէն ենթակայ է զօրաւոր երկրաշարժներու։ Այս երկրաշարժները մեծ վնասներ պատճառած են ու կը շարունակեն պատճառել․ վերջին օրինակներէն՝ Յունիս 2008 6,5 Ռիխթըր չափանիշով ցնցումը( 7,1 ըստ Իտալիոյ երկրա-ուժական հիմնարկին), կամ՝ 1993-ի 5,0 ուժգնութեամբ երկրաշարժը եւ կամ՝ 1995 թուականի Բաթրայէն դէպի արեւելք (մօտ 39,2 քլ հեռաւորութիւն) էյիօ ծովեզերիայ քաղաքին 6,1-6,2 չափանիշի ուժգնութեամբ երկրաշարժը։

Յոնիական Ծովն ու անոր կղզիներն ալ ենթակայ են յաճախակի եւ զօրաւոր երկրաշարժի ցնցումներու։ 

Հնադարեան շրջանին ամենածանօթ քանդիչ երկրաշարժի օրինակն է Աքայեան (Ախայիքի) Էլիքի Ελίκη քաղաքին (Էյիօ-ին արեւմուտքը) ընկղմիլը Ք․Ա. 373։

Քաղաքին կլիման միջերկրականեան է, մեղմ ձմեռներով եւ տաք ու չոր ամառներով։ Միջին ջերմաստիճանը 18 °C։ Անձրեւները չափաւոր են։

Պատմական անդրադարձ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բաթրան հիմնուած է եօթը պզտիկ գիւղերու համատեղ միացումով «սինիքիզմոս» συνοικισμóς։

Հին տարիներուն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Պելոպոնեսեան պատերազմին ընթացքին, Ք․Ա․431-404 (տես Յունաստան )յաճախ կողմ կը փոխէ, սակայն վերջաւորութեան յաղթողներուն հետ կը գտնուի։

Ք․Ա․3-րդ դարուն Բաթրա կը միանայ Աքայեան (ախայիքի) դաշնութեան Αχαϊκή Συμπολιτεία - Achaean League․ Պելոպոնեսի հիւսիս արեւմտեան շրջանի քաղաքներու դաշնակցութիւն։ Այս դաշնակցութիւնը կը լուծուի Մեծն Աղեքսանտրի կողմէն երբ ան կը միացնէ յունական բոլոր քաղաք-պետութիւնները։

Բաթրայի դրամը, հռոմէական գրաւման շրջանին

Հռոմէական շրջան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ք․Ա․ 146 թուականին, Հռոմէացիները Բաթրան կը գրաւեն։ Օգոստոս կայսրը Ք․Ա. 31 թուականին հասկնալով քաղաքին ռազմական եւ առեւտրական դիրքին կարեւորութիւնը, զայն կը բնակեցնէ վեթերան հռոմէացիներէ եւ քաղաքին կը մենաշնորհէ բացառիկ իրաւունքներ։ Այսպէս Փաթրան առեւտրական կապեր կը մշակէ հարաւային Իտալիոյ Պրինտիզի Brindisi (հին անունը՝ Brundisium), իր ուրոյն դրամը կը դպէ եւ կը դառնայ հարուստ եւ հանրածանօթ քաղաք․ քաղաքին մէջ գտնուած ու պահպանուած են հռոմէական այս հետքերը։ 

Անտրէա առաքեալը քաղաքը կ՛այցելէ եւ քրիստոնէութիւնը կը քարոզէ․ Բաթրան կը դառնայ կրօնական կռիւներու թատերաբեմ մինչեւ քրիստոնէութեան տարածումը։

Բիւզանդական կայսրութեան շրջան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

1278․ Յունաստան․ Պելոպոնեսի Աքայեան Իշխանութիւնը
1821․ Փաթրայի ապստ/թեան յայտար/թիւնը, քանդակ սիւնի մը վրայ․ Սուրբ Ղիորղոս հրապարակ

Երբ Կոստանտնուպոլիսը Հռոմէական արեւելեան կայսրութեան մայրաքաղաքը (330) կը դառնայ եւ հետագային՝ Բիւզանդական Կայսրութեան, Փաթրա աստիճանաբար կը կորսնցնէ իր համբաւն ու հմայքը։ Քաղաքը շարունակաբար կը պաշարուի Սլաւերէն, Աւարներէն, Կոթերէն եւ ի վերջոյ 1204 թուականին Փաթրան կը գրաւեն խաչակիրները։ Քաղաքը մօտաւորապէս երեք դար կը մնայ լատիններուն ձեռքը՝ Աքայեան լատին իշխանութիւն, Frankish Principality of Achaea, (Պելոպոնեսի հիւսիս արեւմտեան շրջան)։

Բիւզանդացիները կը վերագրաւեն քաղաքը եւ բերդը 1429 եւ 1430, սակայն 1458 թուականին Օսմանցիները զայն կը գրաւեն։

Օսմանեան գերիշխանութեան տակ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

1453 թուականին Կոստանտնուպոլսոյ անկումէն ետք Մորիասը (Պելոպոնեսը) Բիւզանդական կայսրութեան միակ մնացորդն է, որ կը դիմադրէ Օսմանեան Կայսրութեան։ 1466, 1532 թուականներուն թուրքերուն դէմ ապստամբութիւններ տեղի կ՛ունենան։ Իսկ 1571-ին Նաֆփաքթոյին ծովամարտէն ետք, ապստամբութիւնները կը տարածուին Պելոպոնեսի եւ կեդրոնական Յունաստանի շրջաններուն մէջ ալ։ Թուրքերը կը հակադարձեն կոտորածներով։

17-րդ դարուն Օսմանեան Կայսրութեան յարձակումներուն պատճառներով, Բիւզանդական կայսրութիւնը Յունաստանի տարածքին վրայ կը սահմանափակուի Պելոպոնեսի (կամ՝ Մորիաս) շրջանին մէջ «Մորիասի Բռնապետութիւն» կոչուած (Despotate of the Morea) իշխանութեամբ։

Յունաստանի Ապստամբութեան շրջան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

1821, Մարտ 25-ին Բաթրայի մէջ կը յայտարարուի Յունաստանի Ապստամբութիւնը Օսմանեան տիրապետութեան դէմ․ ապստամբութեան գլուխը անցած է Բալէոն Բաթրոն Երմանոս Գ․ հոգեւորականը Δεσπότη Παλαιών Πατρών Γερμανό (Γ΄)․

1828 թուականին, ֆրանսական բանակին սպարապետ Նիքոլա Ժոզէֆ Մէզոն Nicolas Joseph Maison Փաթրան կը գրաւէ, քաղաքէն դուրս վռնտելով թուրք-եգիպտական պահակագունդը եւ Փաթրան կը յանձնէ Յունաստանի նորաստեղծ պետութեան։ Քաղաքը սակայն, ապստամբութեան շրջանին գրեթէ ամբողջովին կը քանդուի եւ կը վերաշինուի Իոաննիս Քափոտիսթրիային (Յունաստանի նորաստեղծ պետութեան առաջին կառավարիչ) կողմէն։

Գաղթականներու հաստատում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փաթրային Բարեկենդանի տողանձքէն նկար մը (Փաթրինօ Քարնավալի)

Փոքր Ասիոյ աղետէն ետք, յոյն գաղթականներու մեծ թիւ մը Բաթրայի նաւահանգիստը կը հասնին եւ քաղաքը կը հաստատուին։ Առաջին ամիսներուն անոնց կը պատսպարեն դպրոցներու եւ չամիչի շտեմարաններու մէջ։ 1926-ին կը սկսին կառուցուիլ գաղթականներու առաջին երեք թաղամասերը՝ Προσφυγικά Πάτρας (փրոսֆիղիքա Փաթրաս)։ Գաղթականները կը կառուցեն Սուրբ Ֆոթինի եկեղեցին, ի յիշատակ Զմիւռնիոյ հրոյ ճրագ դարձած (թուրքերուն կողմէ) համանուն եկեղեցուոյ։ 1925-ին եկեղեցուոյ մօտ կը կառուցուի Գաղթականներուն Մարզադաշտը Γήπεδο Προσφυγικών․ Յունաստանի ամենահիներէն։ Փոքր Ասիոյ գաղթականները թափ կու տան քաղաքի տնտեսութեան եւ մշակոյթին։

Ժամանակակից շրջան[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բ․ Համաշխարհային պատերազմին ընթացքին, 1941 թուականին կը գրաւուի գերմանացիներուն կողմէն։ Անոնք քաղաքին գերիշխանութիւնը իրենց զինակից իտալացիներուն կը յանձնեն (1943

Ցիորղոս Ա․ի հրապարակ Πλατεία Γεωργίου Α΄

1950 եւ 1960 տարիներուն, ճարտարարուեստը եւ ծովային երթեւեկութիւնը կը զարգանայ։ Բաթրա Յունաստանի արեւմուտքի դուռը կը դառնայ։

Այժմ Փաթրան ժամանակակից արդի քաղաք մըն է եւ անոր նաւահանգիստը Յունաստանի երկրորդն է եւ գլխաւոր ելքը դէպի Եւրոպա։ Կեանքը կ՛եռայ Փաթրա քաղաքին մէջ, նա մանաւանդ շնորհիւ իր համալսարաններուն։ Յունաստանի ամէն կողմերէն ուսանողներ ժամանակաւոր կը հաստատուին քաղաքը մինչեւ իրենց ուսման շրջանը բոլորեն։

Համալսարաններուն ընձեռած ընկերային աշխուժ կեանքին զուգահեռ, ամէն տարի կը կատարուին՝ զանազան փառատօներ, Փաթրային Բարեկենդանը՝ (Փաթրինօ Քարնավալի) Πατρινό καρναβάλι եւ շատ ուրիշ։

Տեսարժան վայրեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Իփսիլա Ալոնիա հրապարակ Πλατεία Υψηλών Αλωνίων

Հրապարակներ եւ պուրակներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բաթրա քաղաքը ունի բազմաթիւ հրապարակներ եւ պուրակներ․ նշենք ամենածանօթները․-

Հրապարակներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Եորղոս Ա․ի հրապարակ Πλατεία Γεωργίου Α΄
  • Օլղաս հրապարակ Πλατεία Όλγας (Εθνικής Αντίστασης)
  • Իփսիլա Ալոնիա հրապարակ Πλατεία Υψηλών Αλωνίων
  • Փլաթիա թրիոն սիմահոն (Երեք դաշնակիցներու հրապարակ) Πλατεία Τριών Συμμάχων
  • Ամիս Եորղօ հրապարակ Πλατεία Αγίου Γεωργίου
  • Բլաթիա թրիոն նաւարհոն (երաց Նաւապետներուն հրապարակ) Πλατεία Τριών Ναυάρχων
    Փաթրայի Նոր Հնագիտական Թանգարանը
  • Բլաթիա Նիքիս (Յաղթանակի հրապարակ) Πλατεία Νίκης
  • Գոստի Փալամա (Նորման) հրապարակ Πλατεία Κωστή Παλαμά (Νόρμαν)
  • Փափաֆլեսա հրապարակ Πλατεία Παπαφλέσσα
  • Օմոնիա հրապարակ Πλατεία Ομόνοιας
  • Թապահանոն (Ֆիլիքոն) հրապարակ Πλατεία Ταμπαχάνων (Φιλικών)

Պուրակներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ռիօ-Անդիռիօ կամուրջը Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου
  • Ռիղոփուլու պուրակ Άλσος Ρηγόπουλου (Γηροκομειό)
  • Տասիլիօ Δασύλλιο
  • Սքաղիոփուլիու Պարտէզ Κήπος Σκαγιοπουλείου
  • Հարաւային պուրակ Νότιο Πάρκο
  • Բերդին պուրակ Πάρκο Κάστρου
  • Կարմիր Ջաղաղքին պուրակ Πάρκο Κόκκινου Μύλου
  • Այիաս ճահիճ (Փլազ պուրակ) Έλος της Αγυιάς (Πάρκο Πλαζ)
  • Փարոսին պուրակը Πάρκο Φάρου

Թանգարաններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Բաթրայի Նոր Հնաբանական Թանգարանը Αρχαιολογικό Μουσείο Πάτρας
  • Բաթրայի Փոքր Ասիոյ Յիշատակումներու թանգարան Μουσείο Μικρασιατικής Μνήμης Πατρών
    Հռոմէական երաժշտանոցը
  • Բաթրայի Համալսարանի Գիտութեանց եւ Արուեստագիտութեանց թանգարան Μουσείο Επιστημών και Τεχνολογίας (ΜΕΤ) Πανεπιστημίου Πατρών:
  • Բաթրայի Ժողովագրական Արուեստի Թանգարան Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Πατρών

Հնաբանական վայրեր, յուշարձաններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հռոմէական մարզադաշտը
  • Ռիօ-Անթիրիօ կամուրջը Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου
  • Միկինեան գերեզմանները Μυκηναϊκοί Τάφοι Βούντενης (Ք․ա․ 2-րդ հազարամեակ)
  • Բաթրայի հռոմէական գերազմանատունը Νεκροταφείο Πάτρας
  • Տիմիթրա աղբիւրը Πηγή Δήμητρας
  • Հռոմէական երաժշտանոցը Ρωμαϊκό Ωδείο (Ք․ա 160)
    Հռոմէական Ագուգան
  • Հռոմէական մարզադաշտը Ρωμαϊκό Αμφιθέατρο (Στάδιο) (Ք․ա 1-ին դար)
  • Հռոմէական Ագուգան Ρωμαϊκό Υδραγωγείο
  • Հռոմէական Նիմֆէօ Ρωμαϊκό Νυμφαίο
  • Միլիհօ հռոմէական կամուրջը (Փաւսանիա կամուրջ) Ρωμαϊκή Γέφυρα του Μείλιχου (γέφυρα Παυσανία)
  • Բաթրայի բերդը Το Κάστρο της Πάτρας (551)
  • Բաթրայի Համամը՝ հանրային բաղնիքը Χαμάμ Πάτρας ․ 16-րդ դար․ մինչեւ այսօր կ՛աշխատի։
  • «Ափոլոն» թատրոնը Θέατρο «Απόλλων» (1872)
  • Պարի շտեմառանները Aποθήκες «Μπάρρυ»․ այժմ արուեստի կեդրոն info center
  • Հին Քաղաքային Հիւանդանոցը (1872-1973) Παλαιό Δημοτικό Νοσοκομείο․ այժմ Փաթրայի մշակութային կեդրոն
  • Քաղաքային զենարանները Δημοτικά Σφαγεία․ այժմ տեղական արտադրութեանց ցուցադրութեան վայր
  • Ախայիա Քլաուս գետնափոր շտեմարան Αχάια Κλάους․ Ախայիա Քլաուսի աշտարալը յունական առաջին գեներանն է 1861 եւ մինչեւ այսօր կ՛արտադրէ միջազգային համբաւի արժանացած գինիներու տեսակներ։
  • Յոյն բանաստեղծ Գոսթիս Փալամասին տուն-թանգարանը Το Σπίτι του Κωστή Παλαμά
  • Քաղաքային Գրադարանը Δημοτική Βιβλιοθήκη
  • Բաթրային Փարոսը Φάρος της Πάτρας

Եկեղեցիներ, վանքեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սուրբ Անտրէաս
Սուրբ Անտրէաս․ գմբէթներուն համայնապատկեր
  • Սուրբ Անտրէա եկեղեցին Ι.Ν. Αγίου Ανδρέα
  • Ծերանոցի Վանք Μονή Γηροκομειού (Ιερά Μονή Παναγίας της Γηροκομίτισσας)․ 10-րդ դար
  • Սուրբ Նիքոլաու Վանք Μονή Αγίου Νικολάου Μπάλα Πατρών-Παλαιομονάστηρο
  • Սուրբ Փանտոքրաթոր եկեղեցի Ιερός Ναός Παντοκράτορος Πατρών

Փոխադրական միջոցներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փաթրա․ հարաւ արեւմտեան մուտքը

Ցամաքային փոխադրամիջոցներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բաթրան փոխադրամիջոներու խաչմերուկ մըն է, ուր իրարու կը միանան Յունաստանի շրջանները կապող երեք գլխաւոր մայրուղիները։

Բաթրան ունի խիտ, ընդարձակ, իրարու հաղորդակցող լայնածաւալ հանրային փոխադրամիջոցներ․ հանրակառքային՝ autobus, երկաթագծային պարզ եւ քաղաքային արագընթաց՝ προαστιακός։ Նաեւ՝ թաքսի taxis։ Ասոնք կապուած են նաւային եւ օդային փոխադրամիջոցներուն։

Քաղաքին արեւելեան կողմը կը գտնուի Օլիմպիա մայրուղին․ կը կապէ Բաթրան Աթէնքին, Կորնթոսին եւ Պեղոպոնեզի հիւսիսային քաղաքներուն հետ։

Ռիօ-Անթիրիօ կամուրջը

Քաղաքին հիւսիս արեւմուտքը կը գտնուի Ռիօ-Անթիրիօ կամուրջը եւ Յոնեա մայրուղին․ Բաթրան կը կապեն Կեդրոնական Յունաստանին եւ Իփիրոսին (Յունաստանի հիւսիս արեւմտեան շրջան)։

Քաղաքին հարաւը՝ Ազգային մայրուղին․ Փաթրան կը կապէ Պելոպոնեսի կեդրոնական եւ հարաւային շրջաններուն։

Նաւային փոխադրամիջոցներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Եւրոպայի առեւտուրի դուռն է, յատկապէս արեւմտեան կեդրոնական Պալքանեան երկիրներու միջեւ տեղի ունեցած բախումներու ընթացքին ու ատկէ ետք ա՛լ աւելի կ՛ամրապնդէ իր դիրքը (Պոզնիոյ պատերազմ 1992-1995 եւ Խրուաթիօ (Քրուաթիա) պատերազմ 1991-1995Կորնթոսի Ջրանցքն ալ, բախտորոշ դեր կը խաղայ այս ուղղութեամբ։

Նաւային փոխադրամիջոցը 24 ժամուան հետեւողականութեամբ կը բանի։ Փաթրայի նաւահանգիստին միջոցաւ կը կատարուին ներուծումներ եւ արտադրումները դէպի Եւրոպա։ Նաւահանգիստը կապուած է արեւմտեան Իտալիոյ նաւահանգիստներուն հետ։ Նոյնպէս, ամենօրեայ է նաւային կապը Յոնիական Ծովուն կղզիներուն եւ Փաթրայի եւ Կորնթոսի Ծոցերուն ափերուն գտնուող շրջաններուն հետ եւ փոխադարձ։

Օդային փոխադրամիջոց[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բաթրան Եւրոպական երկիրներուն հետ կապուած է Արաքսօ օդակայանով, քաղաքին կեդրոնէն 40քլ․ հեռու։

Փաթրայի հայերը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փոքր Ասիոյ աղետէն ետք, յոյն գաղթականներուն հետ, հայեր ալ Փաթրայի նաւահանգիստը կը հասնին եւ քաղաքը կը հաստատուին։ Տե՛ս բուն արձանագրութիւն՝ Բաթրայի հայերը

Պատկերասրահ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Եղբայրացած քաղաքներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

[3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18]

Տես նաեւ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ռիօ-Անդիռիօ կամուրջ

Փաթրայի հայերը

Փաթրայի Ծոցը

Կորնթոս

Սելանիկ

Սելանիկի հայկական գաղութը

Փիրէա

Քոքինիոյ հայկական գաղութը

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. archINFORM — 1994.
  2. (unspecified title)
  3. «Յունաստանի բնակչութեան թիւ․ 2011-ի մարդահամար(յունարէն)»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2017-11-24-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-27 
  4. Եւրոպայի շրջանային գիտութեանց ընկերութեան 46-րդ ժողով․ Pappas, Vassilis. Small metropolitan areas in rapid transition: the case of Patras(անգլերէն)
  5. Փաթրայի Քարնավալը․ պատմութիւնը՝ Յունաստանի ամենամեծ քէֆին․(յունարէն)
  6. «Փաթրայի քաղաքապետարանի մշակութային զարգացման գործարարութիւն․ Փարային բարեկենդանը, (յունարէն)»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2019-03-25-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-27 
  7. Փաթրա, եւրոպայի Մշակութային Մայրաքաղաք(յունարէն)
  8. Յունաստանի թռչնաբանական Ընկերակցութիւն․ Թռչուններուն պահպանումը(յունարէն)
  9. «Փաթրայի կլիման (յունարէն)»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2012-05-26-ին։ արտագրուած է՝ 2012-08-17 
  10. Փաթրա․ պատմութիւնը հնադարէն մինչեւ 1821 (յունարէն)
  11. Փալէոն Փաթրոն Ղերմանոս Գ․ (անգլերէն)
  12. Փաթրայի Փոքր-Ասիական յիշատակներու թանգարան(յունարէն)
  13. եղբայրացած քաղաքներ(յունարէն)
  14. ««Երբ Փոքր Ասիացիները կը հասնին Փաթրային նաւահանգիստը» 1-11-2016, mikrasiatis.gr (յունարէն)»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2018-04-15-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-27 
  15. Փաթրայի գաղթակայանին պատմութիւնը․ the best (յունարէն)
  16. «Փաթրա․ 2020 փառատօն․ տարեկան ձեռնարկները(յունարէն)»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2020-06-29-ին։ արտագրուած է՝ 2020-06-27 
  17. Սուրբ Նիքոլաօ վանք (յունարէն)
  18. Փաթրա քաղաք․ եղբայրացած քաղաքներ(յունարէն)

Արտաքին յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. Յոնիոյ մայրուղին(յունարէն)
  2. Երւոպայի թիւ 55 մայրուղին(յունարէն)
  3. Փաթրա՝ Եւրոպայի Մշակոյթի մայրաքաղաքը․ տեսերիզ եւ պատմական(յունարէն)
  4. Փանախայիքօ լեռը(անգլերէն)
  5. 1821, Փաթրայի ապստամբութիւնը(յունարէն)
  6. Իոաննիս Քափոտիսթրիաս(յունարէն)
  7. փրոսֆիղիքա Փաթրաս(յունարէն)
  8. Փաթրային օդակայանը(յունարէն)
  9. Փաթրային պատմութիւնը(յունարէն)