Լեւոն Բաշալեան

Լեւոն Բաշալեան;
Ծնած է	24 Սեպտեմբեր 1868
Ծննդավայր	Սկիւտար, Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է	1 Փետրուար 1943 (74 տարեկանին)
Մահուան վայր	Վիշի
Քաղաքացիութիւն	Օսմանեան Կայսրութիւն
Ազգութիւն	Հայ
Ուսումնավայր	Պէրպէրեան Վարժարան
Մասնագիտութիւն	արձակագիր, թարգմանիչ, լրագրող, քաղաքական ակտիվիստ, Խմբագիր, գրաքննադատ
Աշխատավայր	Մասիս; Արեւելք; Հայրենիք; Նոր Կեանք; Լա Ֆուայէ
Վարած պաշտօններ	գլխաւոր խմբագիր
Անդամութիւն	Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութիւն, Հայ Ազգային պատուիրակութիւն եւ Nansen International Office for Refugees?
Կուսակցութիւն	Սոցեալ Դեմոկրատ Հնչակեան Կուսակցութիւն
	Ստորագրութիւն;

Լեւոն Բաշալեան (24 Սեպտեմբեր 1868(1868-09-24)^[1], Սկիւտար, Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն - 1 Փետրուար 1943(1943-02-01)^[1], Վիշի^[1], թաղուած Փարիզ)), նորավիպագիր եւ հրապարակագիր։

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Սկիւտար, «Պոլիս»։ Յաճախած՝ Պէրպէրեան Վարժարանը։ Փոքր տարիքէն նուիրուած է լրագրութեան՝ գործակցելով Արփիար Արփիարեանի եւ Գրիգոր Զօհրապի հետ։ Համիտեան հալածանքներէն խուսափելու համար անցած է Փարիզ, ապա Լոնտոն, ու Արփիարեաի հետ հրատարակած՝ «Նոր Կեանք» կիսամեայ թերթը։

1920-ի աւարտէն առաջ, Բաշալեան վերջնականապէս կը հաստատուի Փարիզ, նուիրուելով ազգային ու հասարակական գործունէութեան^[3]:

1928-ին իրեն վստահուախ է խմբագրութիւնը «Լա Ֆուայէ» ամսագրին, ֆրանսերէն եւ հայերէն անջատ բաժիններով:

Բաշալեանի գլխաւոր գործերը իր պատմուածքներն ու նորավէպերն են՝ «Վերջին Համբոյրը», «Նոր Զգեստը», «Ձրին», «Տէրտէրին Ուխտը», «Աղաւնիները», «Ցեղին Ձայնը» եւ այլն։

Ունի նաեւ յուշագրութիւններ «Արմաշի Ուխտագնացութիւնը» , «Թրքահպատակի Մը Արկածները Մեծ Պատերազմի Ատեն» (1939) եւ այլն։

1943-ին՝ Փարիզ, լոյս կը տեսնէ Բաշալեանի գեղարուեստական ստեղծագործութիւններուն առաջին հատորը՝ գրականագէտ Արշակ Չօպանեանի յառաջաբանով։ 1945-ին՝ Հալէպ, իսկ 1965-ին՝ Երեւան, կը հրատարակուին անոր ստեղծագործութիւնները^[4]։

Երկեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Նորավէպեր եւ պատմուածքներ, Փարիզ, 1943, 272 էջ:
Պատմուածքներ, Հալէպ, 1945, 200 էջ:
Ընտիր երկեր, Երեւան, 1962, 284 էջ:
Բաշալյան Լեւոն, Թլկատինցի, Առանձար, Երկեր, Երեւան, 1982, էջ 257-474:
Երկեր, Անթիլիաս, 1994, 384 էջ:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Acte_de_d%C3%A9c%C3%A8s_-_Pachalian_L%C3%A9on.png
↑ Krikorian A., Heratchian H. Le dictionnaire biographique: Arméniens d'hier et d'aujourd'hui — Maisons-Alfort: 2021. — P. 450–451. — ISBN 978-2-905686-93-0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q208314"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114588221"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114574126"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114555440"></a>
↑ «ՌԱԿ-ի երախտաւորները. Լեւոն Բաշալեան | Ռամկավար Մամուլ - Պաշտօնական Լրատու»։ www.ramgavar.am։ արտագրուած է՝ 2020-10-29
↑ Գառնիկ Ստեփանյան (1973)։ Կենսագրական բառարան, հատոր Ա։ Երեւան: «Հայաստան»։ էջ էջ 181-182

Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Արդի Հայ Գրականութիւն, Բ. Հատոր, Մուշէղ Իշխան, էջ 100-102:

[[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Acte_de_d%C3%A9c%C3%A8s_-_Pachalian_L%C3%A9on.png_https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Acte_de_d%C3%A9c%C3%A8s_-_Pachalian_L%C3%A9on.png]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Acte_de_d%C3%A9c%C3%A8s_-_Pachalian_L%C3%A9on.png

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q114555440"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q114574126|Krikorian&nbsp;A.]],_[[:d:Q114588221|Heratchian&nbsp;H.]]</i>_[[:d:Q114555440|Le_dictionnaire_biographique]]:_Arméniens_d'hier_et_d'aujourd'hui<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:fr:Maisons-Alfort|Maisons-Alfort]]:_2021._—_P.&nbsp;450–451._—_ISBN_978-2-905686-93-0</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q208314"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114588221"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114574126"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114555440"></a></div>-2] Krikorian A., Heratchian H. Le dictionnaire biographique: Arméniens d'hier et d'aujourd'hui — Maisons-Alfort: 2021. — P. 450–451. — ISBN 978-2-905686-93-0
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q208314"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114588221"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114574126"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q114555440"></a>

[3] «ՌԱԿ-ի երախտաւորները. Լեւոն Բաշալեան | Ռամկավար Մամուլ - Պաշտօնական Լրատու»։ www.ramgavar.am։ արտագրուած է՝ 2020-10-29

[4] Գառնիկ Ստեփանյան (1973)։ Կենսագրական բառարան, հատոր Ա։ Երեւան: «Հայաստան»։ էջ էջ 181-182

[1]

[2]

[3]

[4]