Մարիամ Յակոբեան

Մարիամ Յակոբեան;
Ծնած է	17 Oգոստոս, 1949
Ծննդավայր	Երեւան
Քաղաքացիութիւն	Հայաստան
Ազգութիւն	հայ
Ուսումնավայր	Փանոս Թէրլեմէզեանի անուան գեղարուեստի ուսումնարան; Երեւանի Պետական Գեղարուեստաթատերական հիմնարկ
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Հավատ?
Մասնագիտութիւն	քանդակագործ
Անդամութիւն	Հայաստանի Նկարիչներու Միութիւն
Կայքէջ	mariamhakobyan.com

Մարիամ Վահանի Յակոբեան (17 Օգոստոս 1949(1949-08-17), Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն), հայ քանդակագործ։

Կենսագրութիւն

1968-ին աւարտած է Երեւանի գեղարուեստի ուսումնարանը, 1974-ին՝ Երեւանի գեղարուեստա-թատերական հիմնարկը։

1979-էն Հայաստանի նկարիչներու միութեան անդամ է,
1996-էն՝ «Արուեստի միջազգային միութեան» անդամ,
2001-էն՝ «Նորէոն» ստեղծագործական կեդրոնի (Երեւան) հիմնադիր-նախագահ,
2001-էն «Քանդակի միջազգային կազմակերպութեան» անդամ^[1]։

Աշխատանքային Գործունէութիւն

2005 - Ծրագրի ղեկավար, Քարի քանդակի հանրապետական խորհրդանշութեան, Ջերմուկ
2005 - Ծրագրի ղեկավար, «Հայաստանի մարզերու միջեւ մշակութային կապերու վերականգնում եւ ամրապնդում»
2004 -Ծրագրի ղեկավար, «Ի նպաստ հայ արուեստագէտներու մասնագիտական զարգացման»
2003 - Ծրագրի ղեկավար, «Արտ Ռեսուրս» (արուեստագէտներու համար միջոց կեդրոնի հիմնադրում)
1993-1997 - Քանդակի դասախօս, «Ռոսլին» արուեստի հիմնարկ, Երեւան
1976-1990 - Մանկավարժական գործունէութիւն Երեւանի հանրապետական գեղագիտական դաստիարակութեան կեդրոնին մէջ եւ Շահումեանի շրջանի դպրոցականներու պալատին մէջ:

Ստեղծագործութիւններ

Քանդակի Խորհրդանշութիւն

2004 - Սառցէ արուեստի առաջին միջազգային առաջնութիւն, Լիւբեկ, Գերմանիա
2004 - Սառցէ քանդակի չորրորդ միջազգային խորհրդանշութիւն «Բեւեռային հագներգութիւն», Սալեխարդ, Ռուսիա
2004 - Քարի քանդակի միջազգային խորհրդանշութեան մէջ, Պրիւկ, Գերմանիա
2004 - Էմաար արուեստի միջազգային խորհրդագիտութեան, Դուպայ, Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններ
2003 - Չինաստանի քաղաքային քանդակի միջազգային ցուցահանդէս եւ խորհրդագիտութեան, Ֆուժոիի մէջ, Չինաստան
2003 - Քարի քանդակի միջազգային խորհրդագիտութեան մէջ «Վիլնոիա 2003», Վիլնոիա, Լիտուա
2002 - Չինաստանի քաղաքային քանդակի միջազգային ցուցահանդէս եւ խորհրդագիտութեան մէջ, Պեկին, Չինաստան
2001 - Չանչունի քանդակի հինգերորդ միջազգային խորհրդագիտութեան մէջ, Չանչուն, Չինաստան
2001 - Փոքր ծաւալի պրոնզէ քանդակի առաջին խորհրդանշութեան մէջ, կազմակերպիչ եւ մասնակից, Երեւան
1994 - Քարի քանդակի հանրապետական խորհրդանշութեան մէջ, Երեւան
1991 - Քարի քանդակի միջազգային խորհրդանշութեան մէջ, Իջեւան
1990 - Քարի քանդակի հանրապետական խորհրդանշութեան մէջ, Էջմիածին
1988-1989 - Քարի քանդակի հանրապետական խորհրդագիտութիւններ, Ջերմուկ
1987 - Քարի քանդակի միջազգայինխորհրդագիտութեան մէջ, Իջեւան

Կոթողական գործեր՝

2004 - «Արեւի ժամացոյց», կրանիթ, 240սմ, Պրիւկ, Գերմանիա
2004 - «Նոր տիեզերք», երկաթ, պողպատ, 280x300x300, Դուբայ, Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններ
2004 - «Նոր աստղ», քար, պրոնզ, 176x126x50, Դուբայ, Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններ
2003 - «Կանչող հեռու», կրանիթ, պրոնզ, 350x300x70, Ֆուժոու, Չինաստան
2003 - «Մեծ պայթիւն», կրանիթ, պրոնզ, 230x190x90, Վիլնոիա, Լիտուա
2003 - «Շախմատի թագաւոր», կրանիթ, 150x80x135, Վիլնոիա, Լիտուա
2002 - «Եղիցի կեանք», մարմար, 250x120x82, Պեկին, Չինաստան
2001 - «Հաւատք», երկաթաքար, 285x150x190, Վիեննա, Աւստրիա
2001 - «Բերք», կրանիթ, 265x130x87, Չանչուն, Չինաստան
2001 - «Ժամանակի անիւը», կրանիթ, մարմար, պրոնզ, 260x190x180, Չանչուն, Չինաստան
1994 - «Փերի», տուֆ, 225սմ Թումանեանի անուան այգի, Երեւան, Հայաստան
1992 - Հարթաքանդակային պլաքեդներ մանկապարտէզի համար, Սւետլոգորսկ, Ռուսաստան
1991 - «Աստեղային ժամ», աւազաքար, 200x250x50, Իջեւան, Հայաստան
1990 - «Աւետիս», տուֆ, 230սմ, Էջմիածին, Հայաստան
1989 - «Հայոց ոգի», տուֆ, 235սմ, Ջերմուկ, Հայաստան
1988 - «Գիշեր-ցերեկ», տուֆ, 250սմ, Ջերմուկ, Հայաստան
1988 - «Գալակտիկա», տուֆ, 180x80x50, Անանիա Շիրակացիի ճեմարան, Երեւան, Հայաստան
1987 - «Եղիցի կեանք», տուֆ, 300սմ, Իջեւան, Հայաստան
1987 - «Օրօր», տուֆ, 110սմ, ՀՀ պաշտպանութեան նախարարութիւն, Երեւան, Հայաստան
1987 - «Հաց», տուֆ, 200սմ, Վոլգոդոնսկ, Ռուսիա
1983 - «Քարայծ», պրոնզ, 300սմ, Հանքաւան, Հայաստան
1978 - «Տիեզերք», միաձոյլ, երկաթ, 110x84, Նկարիչներու ստեղծագործական տուն, Շորժա, Հայաստան

Փոքրածաւալ քանդակներ՝

«Քաւարանի դարպասները», պրոնզ, 1996, Պրոնզէ քանդակի 12-րդ միջազգային բիենալեի (Ռաւեննա, Իտալիա) պրոնզէ մետալ, 1998
«Դրախտի դարպասները», պրոնզ, 1998, Ֆլորենցիայի «Մոն Արտ» միջազգային մրցանակ, 1998
«Անվերջութիւն», 1998
«Կենաց անիւը», պրոնզ, 1999

Գործերէն կը պահուին Հայաստանի փայտարուեստի թանգարանին մէջ, Հոլոքոստի յուշաթանգարանին մէջ (Ուաշինգթոն), Դանթէի կեդրոնին մէջ (Ռավեննա)^[2], Հայաստանի ազգային պատկերասրահին մէջ, Հայաստանի մշակոյթի նախարարութեան հաւաքածուին, Հայաստանի նկարիչներու միութեան ֆոնտին, Հայաստանի Ազգային պատկերասրահի Իջեւանի մասնաճիւղին մէջ:

Կոթողական աշխատանքները տեղադրուած են Հայաստանի, Ռուսիոյ, Աւստրիոյ, Չինաստանի, Գերմանիոյ, Լիտուայի, Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններու եւ այլ շրջաններու մէջ:

Մեծ թիւով փոքր չափի պրոնզէ քանդակներ Հայաստանի նախագահները նուիրած են աշխարհի տարբեր երկիրներու առաջին դէմքերուն եւ այլ բարձրաստիճան պաշտօնեաներուն, ինչպէս նաեւ գիտութեան եւ մշակոյթի հանրայայտ գործիչներուն։ Բազմաթիւ աշխատանքներ կը գտնուին Հայաստանի, Անգլիոյ, Ֆրանսայի, Աւստրիոյ, Գերմանիոյ, Զուիցարիոյ, ԱՄՆ-ի, Ռուսիոյ, Լիբանանի, Չինաստանի եւ այլ երկրներու մասնաւոր հաւաքածուներուն մէջ։

Ցուցահանդէսներ

Անհատական Ցուցահանդէսներ

2011 - Գաւարտ պատկերասրահ, Փարիզ, Ֆրանսա
2010 - Ցուցահանդէս «Open Studio», Արուեստի միջազգային Սիթէ, Փարիզ, Ֆրանսա
2010 - «Քանդակ եւ գեղանկար» Գիւմրիի ժողովրդական ճարտարապետութեան եւ քաղաքական կենցաղի թանգարան, Գիւմրի, Հայաստան
2009 - «Քանդակ, գեղանկար, գծանկարչութիւն», Հայաստանի նկարիչներու միութիւն, Երեւան, Հայաստան
2008 - «Մարիամ Յակոբեան, Քանդակ» գիրքի շնորհանդէս եւ ցուցահանդէս, «Արտբրիջ» գրախանութ-սրճարան, Երեւան, Հայաստան
2006 - «Ժամանակի կրակը». փոքր ծաւալի պրոնզէ քանդակ եւ գեղանկար», Օրչարդ պատկերասրահ, Բեթեսդա, Մերիլենդ, ԱՄՆ
2005 - Ցուցահանդէս-շնորհանդէս «Քանդակ, գեղանկար եւ գծանկարչութիւն», ՀՀ դեսպանատուն, Ուաշինգթոն, ԱՄՆ
2004 - «Կոթողական արուեստ եւ փոքր ծաւալի պրոնզէ քանդակ», «Ալպերթ եւ Թովէ Պոյաճեան» պատկերասրահ, Երեւանի Գեղարուեստի Պետական Ակադեմիա
1999 - Հայաստանի նկարիչներու միութիւն, Երեւան
1997 - Գամերային երաժշտութեան տուն, Երեւան
1997 - Երուանդ Քոչարի թանգարան, Երեւան
1996 - Ցուցահանդէս Շախմատի 32-րդ միջազգային օլիմպիադայի շրջանակներուն մէջ, Երեւան

Խմբակային Ցուցահանդեսնէր

2013 - Մէկական աշխատանքի ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2012 - Հայաստանի Նկարիչներու միութեան 80 ամեակին նուիրուած ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2011 - Հայաստանի անկախութեան 20 ամեակին նուիրուած ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2010 - Թատրոնի եւ կինոյի նկարիչներու ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2010 - Հայոց Ցեղասպանութեան 95 ամեակին նուիրուած ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2010 - Ցուցահանդէս Հայաստանի ազգային պատկերասրահին մէջ, Երեւան, Հայաստան
2010 - Ցուցահանդէս Երեւանի պատմութեան թանգարանին մէջ
2010 - Կին արուեստագէտներու ցուցահանդէս, Երեւանի քաղաքապետարան, Հայաստան
2009 - Հանրապետական ցուցահանդէս «գծանկարչութիւն եւ քանդակ», Երեւան, Հայաստան
2005 - Դիւանագէտներու կանանց ասոցացիայի կազմակերպած արուեստագէտ կանանց ցուցահանդէս, ՀՀ արտաքին գործերու նախարարութիւն, Երեւան, Հայաստան
2005 - 56 -րդ ամենամեայ հայ արուեստագէտներու բալ-ցուցահանդէս, Նիօ Յորք, ԱՄՆ
2004 - Քարի քանդակի միջազգային խորհրդագիտութիւն-ցուցահանդէս, Պրիւկ, Գերմանիա
2004 - Գեղարուեստի միջազգային առաջին Արտ-Էքսպո «Art Caucasus», Թիֆլիս, Վրաստան
2003 - գծանկարչութեան հանրապետական ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2003 - Հանրապետական ցուցահանդէս «Քանդակ - 2003» Երեւան, Հայաստան
1999-2003 - Մոսկուայի միջազգային արուեստի դահլիճ, Նկարիչի կեդրոնական տուն, Մոսկուա, Ռուսաստան
2002 - Հայաստանի նկարիչներու միութեան 70 ամեակին նուիրուած ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2000-2001 - Արտ-Սալոն Մանեժին մէջ, Մոսկուա, Ռուսաստան
2001 - «Նկարիչներ Հայաստանէն» Սամարա, Ռուսաստան
2001 - Հայաստանի մէջ Քրիստոնէութեան որպէս պետական կրօն հռչակման 1700- ամեակին նուիրուած ցուցահանդէս, Երեւան, Հայաստան
2001 - Ցուցահանդէս ՙԴանթէն Հայաստանի մէջ – Բարեկամութեան կամուրջներ՚, Երեւան, Հայաստան, Ռաւեննա, Իտալիա
2000 - «Արտ-Մանեժ 2000» միջազգային տօնավաճառ, Մոսկուա, Ռուսաստան
1999 - « Ոսկեգործութիւն 99», միջազգային ցուցահանդէս-վաճառք, Երեւան
1998 - Հայոց Բանակին նուիրուած ցուցահանդէս-մրցանակաբաշխութիւն, Երեւան
1990-1998 - Փոքր ծաւալի պրոնզէ քանդակի 9-13-րդ միջազգային բիենալեներ՝ նուիրուած Դանթէի «Աստուածային կատակերգութեան», Ռաւենա, Իտալիա
1997 - Երկու ծովերու՝ Սեւ եւ Միջերկրական, կին ստեղծագործողներու փառատօն, Սալոնիկ, Յունաստան
1994 - Քանդակ եւ գծանկարչութիւն, Երեւան
1993 - Նկարիչներ Հայաստանէն, Պոստոն, ԱՄՆ
1991 - Միջազգային շրջիկ ցուցահանդէս, Ռուսիա, Նորվեկիա, Գերմանիա
1989 - Փոքր ծաւալի քանդակի միջազգային 7-րդ բիենալէ, Պոզնան, Լեհաստան
1988 - Քանդակի կվադրենալէ, Ռիգա, Լատուիա
1978-2004 - Հայաստանի նկարիչներու միութեան ամենամեայ ցուցահանդէսներ, Երեւան
1975, 1977, 1987 - Համամիութենական ցուցահանդէսներ, Մոսկուա, Ռուսաստան

Մրցանակներ

2004 - Երրորդ մրցանակ, Սառցէ քանդակի չորրորդ միջազգային խորհրդագիտութեան մէջ, Սալեխարդ, Ռուսիա
2003 - ԲՀԻ դրամաշնորհ, այց Լեհական քանդակի կեդրոն, Օրոնսկո, Լեհաստան
2003 - Մրցանակ լաւագոյն գործի համար, Քաղաքային քանդակի միջազգային խորհրդագիտութեան մէջ եւ ցուցահանդէս, Ֆուժոիի, Չինաստան
2003 - Երրորդ մրցանակ, Քարի քանդակի միջազգային խորհրդագիտութեան մէջ «Վիլնոիա 2003», Լիտուա
2001 - Երկրորդ մրցանակ, «Քար-յուշարձան» մրցանակաբաշխութիւն, Չանչուն, Չինաստան
2001 - Առաջին մրցանակ, Հայաստանի մէջ քրիստոնէութեան որպէս պետական կրօն հռչակման 1700-ամեակին նուիրուած յուշարձանի մրցանակաբաշխութիւն, Վիեննա, Աւստրիա
1998 - Երկրորդ մրցանակ, ՀՀ պաշտպանութեան նախարարութիւն, Հայոց Բանակին նուիրուած ցուցահանդէս, Երեւան
1998 - Ֆլորենցիոյ Միջազգային Մոն-Արտ Մրցանակ՝ ոսկէ մետալ Հայաստանի քանդակագործներու խումբի կազմին մէջ, Փոքր ծաւալի պրոնզէ քանդակի 13-րդ միջազգային բիենալէ, Ռաւենա, Իտալիա
1996 - Պրոնզէ մետալ, Փոքր ծաւալի պրոնզէ քանդակի 12-րդ միջազգային բիենալէ, Ռաւենա, Իտալիա
1987 - Հայաստանի նկարիչներու միութեան մեդտալ լաւագոյն գործի համար, Քարի քանդակի միջազգային խորհրդագիտութեան մէջ, Իջեւան

Գրականութիւն

II Triennale Rzeźby Portretowei. Sopot, 1989
VII Biennale Małych Form Rzeźbiarskich. Poznań, 1989
IX Biennale internazionale del bronzetto Dantesco. Centro Dantesco, Ravenna, 1990
X Biennale internazionale del bronzetto Dantesco. Centro Dantesco, Ravenna, 1992
XI Biennale Internazionale Dantesca “La porta per la città di Dante: Inferno”. Centro Dantesco, Ravenna, 1994
XII Biennale Internazionale Dantesca “La porta per la città di Dante: Purgatorio”. Centro Dantesco, Ravenna, 1996
Women creators of two seas, Mediterranean and Black Sea. UNSECO Center for the Women and Peace in the Balkans, Thessaloniki, 1997
XIII Biennale Internazionale Dantesca “La porta per la città di Dante: Paradiso”. Centro Dantesco, Ravenna, 1998
Центральный Дом Художников-99, Московский интернациональный Художественный Салон, Москва, 1999
Catalog of personal exhibition, Yerevan, 1999
Центральный Дом Художников – 2000. Московский интернациональный Художественный Салон, Москва, 2000
Armenian Women Artists. Armenian Culture Foundation, Yerevan, 2000
Art Manege 2000. International Fine Art Fair, Moscow, 2000
Центральный Дом Художников – 2001. Московский интернациональный Художественный Салон, Москва, 2001
Manege Art Salon. Moscow, 2001
Архитектура. Строительство. Дизайн. Architecture. 03 (25) 2001, Мариам Акопян, Москва
Minor Bronze Sculpture Symposium. Yerevan, 2001
Brief Introduction to 2001 China Changchun International Sculpture Symposium. Changchun, 2001
Dante in Armenia. Centro Dantesco, Ravenna, 2001
Մարիամ Յակոբեան, Քանդակ, գծանկարչութիւն, Երեւան, 2002
Центральный Дом Художников – 2002. . Московский интернациональный Художественный Салон, Москва, 2002
Exchange. Innovation. Development. China Changchun International Sculpture Symposium Collection of Works. Changchun, 2002
Exchange, Mixing together and Surpass. China International City Sculpture Exhibition & Symposium (Beijing 2002). Beijing, 2002
Հայաստանի նկարիչներու միութիւն, Ժամանակակից արուեստ, Նուիրուած Հայաստանի նկարիչներու միութեան 70-ամեակին, Երեւան, 2002
Вестник Союза Армян России, N 8, 8-2002, Карен Терлемезян-Видящий мир талант…, , Москва, 2002
Центральный Дом Художников – 2003. Московский интернациональный Художественный Салон, Москва, 2003
Lietuvos rytas. Newspaper, N107, Vilnius, 2003
Lietuvos Aidas. Newspaper, N106, Vilnius, 2003
Pastoge. Newspaper, N103, Vilnius, 2003
Հայկական գծանկարչութիւն-2003, ցուցահանդէսի մասին գրութիւններ, Երեւան, 2003
Zhuang Shi Yi, Shu Cong Shu “Decoration and Sculpture”. Chong Qing Publishing House, China, 2003
Pioneering, Development and Taking-off, Works Collection of China International City Sculpture Exhibition & Symposium (Fuzhou 2003) - Haichao Photography Publishing House, 2004
Ազգ թերթ, 120, 30.06.2004, Մելանիա Բադալեան, Ժամանակը պրոնզէ թափանցումներուն մէջ, Երեւան, 2004
Գարուն ամսագիր, 2005-1, Ռ. Անգալադեան- Նպատակաուղղուածութիւնը իբր կամքի որոնում, Երեւան, 2005
Vidmantas Martikonis. Stone Sculpture Park Vilnoja 2001-2005. Vilnius, 2007
Մարիամ Հակոբյան, Քանդակ, Երեւան, 2008
Մարիամ Յակոբեան, Քանդակ, ցուցահանդէսի մասին գրութիւններ, 2009
Голос Армении, 2009, N 96 Зара Тер-Акопян, У бронзы женское лицо, Ереван, 2009
Մարիամ Յակոբեան, Քանդակ, ցուցահանդէսի մասին գրութիւններ, 2010
Կերպարուեստ, Հայաստանի նկարիչներու միութեան պարբերական, N 1, 2-2010, Աննա Յակոբեան, Tabula rasa…, Երեւան
Nouvelles d’Armenie, Magazine, N 4-2011, Isabelle Kortian, Une œuvre à geographie variable, Paris, 2011
France Armenie, N 375, 5-2011, Berenice Delaye Aubozian, Mariam Hakobyan ou la bonté de l’âme, Paris, 2011

Պատկերասրահ

«Հաւատ», երկաթաքար, պրոնզ, 285x150x190 սմ, Վիեննա, Աւստրիա
«Գիշեր-ցերեկ», տուֆ, 250 սմ, Ջերմուկ, 1988
«Հայկական ոգի», տուֆ, 235 սմ, Ջերմուկ, 1989

«Հայկական ոգի», տուֆ, 235 սմ, Ջերմուկ, 1989
«Աւետիս», Էջմիածին
«Աստեղային ժամ», Իջեւան
«Փերի», տուֆ, 225 սմ, Երեւան, «Մանկական երկաթուղի» զբօսայգիին մէջ, 1994
Ժամանակի անիւը, Չինաստան, Չանչուն