Կորնթոս

Կորնթոս
Քաղաք
	Կորնթոս
	յուն․՝ Κόρινθος
	Կորնթոս․ Կորնթոսի Ծոցին հարաւ արեւելքը, Կորնթոսի Նեղուցին արեւմտեան մասին։ Դիտուած Աքրօքորինթօ գագաթէն Յունիս 2007
Երկիր	Յունաստան
Յունաստանի վարչական բաժանում	Պելոպոնես
Յունաստանի վարչական բաժանում	Քորինթիա
Տարածութիւն	102,2 քմ²
ԲԾՄ	10 մեթր
Բնակչութիւն	30 816 մարդ (2021)
Խտութիւն	358 մարդ/քմ²
Հեռախօսային ցուցանիշ	2741
Փոստային ցուցանիշ	20 131 եւ 20 132
Պաշտօնական կայքէջ	korinthos.gr(յունարէն)

Կորնթոս (կամ Քորինթոս), ((յունարէն) եւ հին յուն․՝ Κόρινθος / Kórinthos)․ Պելոպոնեսի քաղաք եւ գլխաւոր նաւահանգիստ։ Կորնթոս նահանգին մայրաքաղաքը։ Պելոպոնեսի Շրջանային Միաւորի երրորդ մեծ քաղաքն է 30 177 բնակչութեամբ, ըստ 2011-ի մարդահամարին։

Կորնթոսը հին համանուն քաղաքին շարունակութիւնն է եւ աշխարհի ամենահին քաղաքներէն է․ փաստագրուած աղբիւրները կը հասնին մինչեւ Ք․ա․ 5000 թուական։ Հին Կորնթոսը, Աքրոքորինթօ ժայռին ստորոտին բնակելի վայր մըն է։

Քաղաքը ենթակայ եղած էր եւ է երկրաշարժի յաճախակի զօրաւոր ցնցումներու։

Պատմական անդրադարձ

Նոր քաղաքը

1858 թուականին երկրաշարժի պատճառով, Կորնթոսի հին քաղաքը ծանօթ իբրեւ՝ Հին Կորնթոս, հիմնովին կը քանդուի. Նոր քաղաքը կը կառուցուի Լեխէօ հին նաւահանգիստին հարաւ արեւելեան կողմը, Կորնթոսի Ծոցին ափերուն։

Սակայն, 1928 Ապրիլ 22-ի սարսափելի երկրաշարժը Կորնթոսը գետնի հաւասար կը դարձնէ։ 5․000 ընտանիքներ անտուն կը մնան։ Քաղաքը կը վերակառուցուի լրիւ հետեւելով հակաերկրաշարժային օրէնքներուն։

1981 Փետրուար 24-ին զօրաւոր երկրաշարժին, վնասները քիչ են շնորհիւ կառուցման հակաերկրաշարժային օրէնքներուն։

Աշխարհագրութիւն եւ Կլիմա

Քաղաքին Դիրքը

Կորնթոսը ծովեզերիայ քաղաք է, ծովու մակերեսէն 10մ․ բարձրութեամբ։ Կը գտնուի Կորնթոսի Ծոցին արեւելեան մասին, Կորնթոսի Նեղուցին ծայրամասին, ուր Պելոպոնեսը Կեդրոնական Յունաստանին կը միանայ։ Շրջապատուած է Լեխէօի ծովեղերիայ շրջանէն ու Էքսամիլիա եւ Քսիլոքերիզա գիւղական շրջաններէն։ Քաղաքը այս վայրին կը գտնուի 1858 թուականէն ետք, երբ հզօր երկրաշարժ մը Հին Կորնթոսը հիմնովին կը քանդէ։ Կորնթոսը կը գտնուի Աթէնք եւ Փաթրաս քաղաքներուն միջեւ եւ կը հանդիսանայ գլխաւոր խաչմերուկ մը։ Շնորհիւ 21-րդ դարուն կառուցուած նոր մայրուղիին եւ Քաղաքացիական Երկաթուղիին ան հասանելի է բոլորէն։ Նոր քաղաքը, կառուցուած 19-րդ դարուն երկրորդ կէսին, հիմնուեցաւ արդի քաղաքի տեսլականով ․ ուղղահայեաց ճամբաներ որոնք ծով կ՛առաջնորդեն։

Քաղաքին կլիման

Քաղաքին կլիման միջերկրականեան է, մեղմ ձմեռներով եւ տաք ու չոր ամառներով։ Միջին ջերմաստիճանը 18 °C։ Անձրեւները չափաւոր են։

Քաղաքը

Քաղաքին հարաւային մասը, կոչուած Իոնիա, անկարգ կառուցում ունի, որովհետեւ յառաջատաբար եւ առանց ձեւաւորումի կը զարգանայ, մանաւանդ երբ կ՛ողողուի Փոքր Ասիոյ աղետէն փրկուած գաղթականներէն։ Քաղաքին սուրբն է՝ Պօղոս Առաքեալը։

Քաղաքին կեդրոնին մեծ մասը մայթի վերածուած է եւ հոն կը գտնուի շուկան։

Ժողովրդային հաւաքի վայր է ծովեզերիայ«Քալամիա»ն․ հոն հաւաքուած են սրճարաններ, ժամանցի վայրեր եւ ունի լաւ կազմակերպուած ծովափ։

Տեսարժան վայրեր

Հնագիտական վայրեր

Կորնթոս հարուստ հարուստ է հնագիտական վայրերով․ Հին Կորնթոսը, Աքրօքորինթօ, Տիոլքոս (Կորնթոսի Նեղուց), Էքսամիլիոն (Կորնթոսի Նեղուց), հին Լեխէօ եւ այլն։

Թանգարաններ

Պատմա-Ժողովրդագրական թանգարան
Եկեղեցական թանգարան
Քաղաքային Պատկերասրահ

Ուրիշ տեսարժան վայրեր

Կորնթոսի Նեղուցը, Կորնթոսի Ջրանցքը, ծովափները եւ Կորնթոսի բոլոր շրջակայքը։

Մարզական

Կորնթոսի մէջ կը գործեն ոտնագնդակի, կողովագնդակի, վոլլէյի (կնոջական) եւ լողի մարզական խումբեր, իրենց ենթաբաժանումներով։

Ճարտարարուեստ

Կորնթոսը Յունաստանի ճարտարարուեստի գլխաւոր կեդրոններէն է։ Կորնթոսի զտարանը Եւրոպայի քարիւղի ամենամեծ զտարաններէն մէկն է։ Նաեւ, Կորնթոսի շրջանին շուրջ կ՛արտադրուին խեցեգործական իրեր, պղինձէ պարաններ, խէժ, բռաքար, կաշի, մարմար, բժշկական իրեր, հանքային ջուր եւ խմիչքներ, քարիւղի արտադրութիւններ եւ աղ։ Սակայն 2005 թուականէն, շարք մը ճարտարարուեստի գործարաններ նուազեցուցին իրենց գործողութիւնները․ խողովակներու հսկայ գործարանը, հիւսուածեղէնի գործարանը եւ մսեղէնիգործարկութիւն մը։

Փոխադրական միջոցներ

Կորնթոս ունի փոխադրական միջոցներու խիտ ցանց մը․ -

Ազգային մայրուղին կ՛անցնի Կորնթոսէն․ Պելոպոնեսի մուտքն է։

Երկաթուղին կը գործէ 1884 թուականէն, սակայն այժմ վերանորոգուած է եւ կը հասնի մինչեւ Աթէնքին էլէֆթերիոս Վենիզելոս օդակայանը։

Ծովային փոխադրամիջոցներ

Կորնթոսին նաւահանգիստը քաղաքին հիւսիսային մասին եւ Կորնթոսի Ջրանցքին հիւսիս արեւմտեան մուտքին կողմը կը գտնուի։ Կը ծառայէ շրջանի տեղական ճարտարարուեստի եւ գիւղատնտեսութեան կարիքներուն։ Արուեստական նաւահանգիստ մըն է, որ կը զարգանայ Ջրանցքին բացումով։