Արսէն Ղազիկեան

Արսէն Ղազիկեան
Ծնած է 8 Հոկտեմբեր 1870(1870-10-08)[1][2]
Ծննդավայր Պարտիզակ (Քոճայելի)[1][2]
Մահացած է 9 Յունիս 1932(1932-06-09)[1][2] (61 տարեկանին)
Մահուան վայր Փատուա, Վենեթօ, Իտալիա[3][1][2]
Ազգութիւն Հայ[1]
Մասնագիտութիւն մատենագիր, թարգմանիչ, բանասէր, ուսուցիչ, բանաստեղծ, հայագէտ

Հայր․ Արսէն Վրդ․ Ղազիկեան (8 Հոկտեմբեր 1870(1870-10-08)[1][2], Պարտիզակ (Քոճայելի)[1][2] - 9 Յունիս 1932(1932-06-09)[1][2], Փատուա, Վենեթօ, Իտալիա[3][1][2]), հայագէտ, դասական եւ եւրոպական գլուխ-գործոցներու թարգմանիչ եւ մատենագէտ։ Անդամ Վենետիկի Մխիթարեան միաբանութեան։

Կենսագրական գիծեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Թուրքիոյ հայաբնակ Պարտիզակ (ներկայիս` Պահչեճիք) աւանը: Նախնական կրթութիւնը ստացած է ծննդավայրին մէջ։ 1888-ին հաստատուած է Վենետիկի Ս. Ղազար կղզի, ուր շարունակած է ուսումնառութիւնը։

1895-ին դարձած է Մխիթարեան միաբանութեան անդամ, սկսած է գրական-թարգմանական եւ մանկավարժական գործունէութիւնը։ Նախապէս գրած է գրաբար, ապա անցած է աշխարհաբարի` դառնալով վերջինիս հետեւողական պաշտպանը[4]։

Ծրագրած է 50 հատոր նուիրել Հայ ազգի արդի թարգմանական գրականութեան, հայացնելով միջազգային մեծ դէմքերու ստեղծագործութիւնները։ Շուրջ քառասուն թարգմանութիւն կատարած է յունարէնէ, իտալերէնէ, ֆրանսերէնէ, անգլերէնէ եւ գերմաներէնէ։

Իր անունը յարգանք կը վայելէր իբր մեծ քերականագէտ-լեզուագէտ եւ իր խօսքը վճռական դեր ունէր գրական զանազան վիճաբանութիւններու մէջ։

Աշխատութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Աշխատութիւններէն կարելի յիշել․

  • «Ներոն. Ողբերգութիւն հինգ արարուածով», Պոյիթոյ, Վենետիկ, 1902,
  • «Ճիոգոնտա. Մելոտռամ չորս արարուածով», Կոռիոյ, Վենետիկ, 1903,
  • «Քերթուածներ. Ա», Օսսիան, Վենետիկ, 1902,
  • «Դաստիարակութիւն անձին (իմացական, ֆիզիքական եւ բարոյական) կամ խորհրդատու երիտասարտաց», Պլաքի, Ճօն Սդուարդ, Վենետիկ, 1902,
  • «Աստուածային կատակերգութիւն. Դժոխք», Դանթէ Ալիգիերի, Վենետիկ (1902, 1910),
  • «Հայկական նոր մատենագիտութիւն եւ հանրագիտարան հայ կեանքի. Առաջին հատոր, Ա-Մ = Nouvelle bibliographie Arménienne et encyclopedie de la vie Arménienne 1512-1905, Վենետիկ, 1909-1912. Հայկական նոր մատենագիտութիւն եւ հանրագիտարան հայ կեանքի. Երկրորդ հատոր. Յ-Ն = Nouvelle bibliographie Arménienne et encyclopedie de la vie Arménienne 1512-1905, Վենետիկ, 1909, դժբախտաբար այս հսկայ աշխատութիւնը կիսատ մնացած է, հասնելով մինչեւ Յ - Ն գիրերը ),
  • « Հայ լեզուի ուղղագրական դասեր », Վենետիկ, (1923, 1930),
  • « Մի՛ գրէք... Այլ գրեցէ՛ք... », Վենետիկ, (1930, 1932)[5]:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։