Փիթըր Պրուք
Փիթըր Պրուք անգլերէն՝ Peter Brook | |
---|---|
| |
Ծննդեան անուն | անգլերէն՝ Peter Stephen Paul Brook[1][2] |
Ծնած է | 21 Մարտ 1925[3][4][5][…] |
Ծննդավայր | Չիզիկ, Chiswick Urban District, Միդլեքս, Անգլիա, Միացեալ Թագաւորութիւն[6] |
Մահացած է | 2 Յուլիս 2022[7][6][8] (97 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Փարիզի 15-րդ շրջան, Փարիզ[6] |
Քաղաքացիութիւն |
Միացեալ Թագաւորութիւն[9] Ֆրանսա[10] |
Ուսումնավայր |
Մակտալեն Քոլէճ[11] Վեսմինստերի դպրոց?[11] Gresham's School?[11][12] |
Երկեր/Գլխաւոր գործ | The Shifting Point: Forty Years of Theatrical Exploration, 1946-1987? |
Մասնագիտութիւն | թատերական ռեժիսոր, ժապաւէնի բեմադրիչ, թատերագէտ, հեղինակ, գրագէտ, ինքնակենսագիր, cinephile, օպերային ռեժիսոր, բեմադրիչ, պրոդյուսեր |
Աշխատավայր | Théâtre des Bouffes du Nord?[13][14] |
Անդամութիւն | Պերլինի Գեղարուեստական Ակադեմիա[15], Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ եւ Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա? |
Ամուսին | Natasha Parry?[16] |
Երեխաներ | Irina Brook?[14] եւ Simon Brook?[14] |
Կայքէջ | newspeterbrook.com(ֆր.)(անգլերէն) |
Փիթըր Սթիվըն Պրուք (անգլերէն՝ Peter Stephen Paul Brook), (21 Մարտ 1925, Անգլիա-2 Յուլիս, 2022, Փարիզ), անգլիացի թատրոնի եւ շարժապատկերի ղեկավար[17]։
Կենսագրութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Փիթըր Պրուք ծնած է Լոնտոն, լաթվիացի հրեայ ընտանիքի մէջ։ Ծնողքը՝ Սայմըն (Սեմյոն Մատվէեւիչ) Պրուք եւ Իտա Եուտըլսըն, փախստականներ էին Տուինսկէն։
Ուսումը ստացած է Օքսֆորտ:
1951-ին Փիթըր Պրուք ամուսնացած է դերասանուհի Նաթաշա Փերրիի (Natasha Parry) հետ։ Ունեցած են երկու զաւակ՝ Իրինա՝ դերասանուհի եւ ղեկավար, եւ Սայմըն` ղեկավար։
Գործունէութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Պրուք երեւոյթ մըն է, որովհետեւ բեմադրած է աւելի երկար, քան ոմանք կը յուսան ապրիլ (1943-2016):
Հեղինակած է բազմաթիւ գիրքեր, որոնցմէ ամէնէն կարեւորներն են` «Դատարկ տարածութիւնը» (The Empty Space, 1968) եւ «Բաց դուռը» (The Open Door, 1995):
Պրուք, սակայն, ոչ թէ նորարար մըն է, այլ` շուկայի մարդ մը, «showman» մը: Շնորհիւ իր ծովածաւալ փորձին եւ փորձարարութեան` գործնապաշտ հրեան լաւ ըմբռնած էր, թէ ինչպէ՛ս կարելի է հասնիլ հանդիսատեսին:
Պրուք սորված էր խաբել հանդիսատեսին աչքը եւ խաղալ անոր զգացումներուն հետ` առանց զայն ակնյայտ դարձնելու:
Ան կը գործածէ գոյն, ձայն եւ բեմական ամէն ինչ, ի մասնաւորի` կենսունակութիւն:
Պրուքի ելոյթները կը միտին հանդիսատեսին հաճոյք պատճառել:
Ան խելամիտ համադրող մըն էր, տուեալ տեսարանի մը համար մեծ նորարարներէն կ'առնէր այն, ինչ այդ պահուն յարմար կը նկատէր: Այդ պատճառով իր գործերը ինքնաներդաշնակ չեն: Աւելի՛ն. իր երկերուն մէջ Պրուք բացայայտօրէն դէմ դուրս եկած է ինքնաներդաշնակութեան:
Իր չքմեղանքը այն է, որ կեանքը ինքնին ինքնաներդաշնակ չէ: Այս իմաստով, Պրուք յետարդիական բեմադրիչ է:
Պրուք փոխ կ'առնէ նաեւ այլ մշակոյթներէ, յատկապէս` ափրիկեան եւ հնդկական: Հնդկական «Իլիական»ի վրայ հիմնուած «Մահապհարաթա»ն մեծ ընդունելութիւն գտած էր: Հնդկական երկը 30 անգամ աւելի երկար է, քան` Աւետարանը: Ան 91 տարեկանին կը քաղէ իր այդ յաջողութիւնը` արտադրելով անոր «շարունակութիւնը» (sequel), որ նոյնպէս լայն ընդունելութիւն կը գտնէ բազմաթիւ երկիրներու մէջ:
Պրուք նաեւ մեծ դերուսոյց էր: Ի դէպ, կը հաւատար, որ որպէսզի կատարումը համոզիչ ըլլայ, հարկ է, որ դերասանը ի՛նք յայտնաբերէ տիպարի զգացումները` առանց բեմադրիչի թելադրանքին: Դերասաններէն կը պահանջուի մարմնական մեծ ճկունութիւն` կատարելու համար աքրոպաթիկ շարժումներ:
Ան շեշտը կը դնէ աւելի տեսարանին, քան երկխօսութեան վրայ:
Պրուք յանձնառու բեմադրիչ մը չէ, այլ` շատ յաջող արհեստաւոր մը:
Շահած է բազում մրցանակներ:
Գրականութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Davies A. Filming Shakespeare’s Plays: The Adaptations of Laurence Olivier, Orson Welles, Peter Brook and Akira Kurosawa. Cambridge: Cambridge UP, 1988
- Ortolani O. Peter Brook. Frankfurt/Main: Fischer Taschenbuch Verlag, 1988.
- Hunt A., Reeves G. Peter Brook. Cambridge; New York: Cambridge UP, 1995
- Peter Brook: Oxford to Orghast/ Richard Helfer, Glenn Loney (eds.). Amsterdam: Harwood Academic Publishers, 1998
- Moffitt D. Between two silences: talking with Peter Brook. Dallas: Southern Methodist UP, 1999
- Croyden M. Conversations with Peter Brook, 1970-2000. New York: Faber and Faber, 2003
- Kustow M. Peter Brook: a biography. New York: St. Martin’s Press, 2005
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ Իսպանիայի ազգային գրադարան — 1711.
- ↑ Միջազգային տիպօրինակ անունների նույնացուցիչ — 2012.
- ↑ Брук Питер // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ filmportal.de — 2005.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 (unspecified title)
- ↑ https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2022/07/03/le-metteur-en-scene-britannique-peter-brook-est-mort_6133145_3382.html
- ↑ Who's Who in France — Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908
- ↑ LIBRIS — Շուէտի Ազգային Գրադարան, 2007.
- ↑ https://www.rtbf.be/article/france-peter-brook-le-geant-qui-a-change-a-jamais-la-face-du-theatre-est-mort-a-l-age-de-97-ans-11024209
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Who's who — (untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
- ↑ Peter Brook – OG Theatre Producer
- ↑ https://www.nachtkritik.de/index.php?option=com_content&view=article&id=21209:zum-tod-des-regisseurs-peter-brook-ein-nachruf-von&catid=53&Itemid=60
- ↑ 14,0 14,1 14,2 https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary
- ↑ http://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/mitglieder-datenbank.htm?we_objectID=28582
- ↑ https://www.theguardian.com/stage/2015/jul/26/natasha-parry
- ↑ 1966 Peter Stephen Paul Brook
- 21 Մարտի ծնունդներ
- 1925 ծնունդներ
- 2 Յուլիսի մահեր
- 2022 մահեր
- Փարիզ մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- «Էմմի» մրցանակի դափնեկիրներ
- «Թոնի» մրցանակի դափնեկիրներ
- Պերլինի գեղարուեստի ակադեմիայի անդամներ
- Բրիտանացի ղեկավարներ
- Թատերական ղեկավարներ այբբենական կարգով
- Օքսֆորտ համալսարանի շրջանաւարտներ
- Ֆրանսացի թատերական ղեկավարներ