Նուարդ Զարեան
| Նուարդ Զարեան | |
|---|---|
| Ծնած է | 6 Օգոստոս 1917[1] |
| Ծննդավայր | Ֆլորանս, Իտալիոյ Թագաւորութիւն[1] |
| Մահացած է | 31 Յունուար 2005[2] (87 տարեկանին) |
| Քաղաքացիութիւն |
.svg){kind=small} Իտալիա |
| Ազգութիւն | Հայ[1] |
| Ուսումնավայր |
Պրերա Գեղարուեստի Թանգարան Գեղարուեստական վարժարան Հռոմի գեղարուեստի կաճառ |
| Մասնագիտութիւն | քանդակագործ |
| Աշխատավայր | Հռոմի գեղարուեստի կաճառ[1] |
| Կուսակցութիւն | Իտալիոյ Համայնավար Կուսակցութիւն[1] |
| Ծնողներ | հայր՝ Կոստան Զարեան[1], մայր՝ Թագուհի Շահնազարեան |
Նուարդ Զարեան (6 Օգոստոս 1917[1], Ֆլորանս, Իտալիոյ Թագաւորութիւն[1] - 31 Յունուար 2005[2]), սփիւռքահայ կին քանդակագործներու շարքին առաջնակարգ անուններէն մէկն էր, եւ յայտնի դարձած է Իտալիոյ մէջ։
Կենսագրական գխծեր
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ծնած է Ֆլորանսի մէջ։ Երրորդ զաւակն էր մեծատաղանդ գրագէտ Կոստան Զարեանի[3] եւ դաշնակահարուհի Թագուհի Շահնազարեանի։ Հետեւած է ընտանիքի թափառական կեանքին՝ Պոլիս, Երեւան, Փարիզ, Վենետիկ։
1931-ին Զարեան ընտանիքը հաստատուած է Միլանի մէջ, ուր նկարչութեան հանդէպ հետաքրքրութիւն ցուցաբերած է 17 տարեկանին։
1934-1935-ին ուսանած է Միլանի «Պրերայի դպրոց»ին մէջ, ուր աշակերտած է քանդակագործ Ատոլֆ Վիլթին, որ իրեն խորհուրդ տուած է նկարչութիւնը փոխարինել քանդակագործութեամբ։
Ուսումը շարունակած է Վենետիկի գեղարուեստական լիկէոնին մէջ (1935-1940) եւ այնուհետեւ շրջանաւարտ եղած է Հռոմի գեղարուեստի ակադեմիայէն։
Գործունէութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Իբրեւ արուեստագէտ, առաջին անգամ մասնակցած է Հռոմի քառամեայ ցուցահանդէսին, 1938-ին, ուր կրկին երեւցած է 1942-ին, 1948-ին եւ 1952-ին։ Առաջին անգամ առանձին ցուցահանդէս ունեցած է 1945-ին, Հռոմի մէջ։
Բ. Աշխարհամարտի ընթացքին, Նուարդ Զարեան եղած է միակ հայ կինը, որ մասնակցած է իտալական դիմադրական շարժումին, մինչեւ 1943-ի վերջերը։
1944-1945էն սկսեալ, զբաղած է միայն քանդակագործութեամբ։ Մասնագիտացած է մեծածաւալ գործերու մէջ, յատկապէս ներկայացնելով կնոջական տարբեր նիւթեր եւ զգացողութիւններ։
1951-ին, Նուարդ Զարեան բացած է «La Cassapanca» պատկերասրահը Հռոմի մէջ ու զայն գլխաւորած է յաջորդ 30 տարիներուն։
Հոն ունեցած է հինգ անհատական ցուցահանդէսներ 1950-1970ական թուականներուն։
Ցուցահանդէսներ տուած է Հռոմի, Մոտենայի, Երեւանի (1964 եւ 1970), Միլանի, Գոփենհակընի, Վիեննայի, Օսլոյի եւ այլ քաղաքներու մէջ։
1951-ին, Իրանի կառավարութեան պատուէրով, Ռեզա շահի (1925-1941) դիմանկարը ստեղծած է դամբարանին համար։
1961ին Հայաստան այցելած է հօր՝ Կոստան Զարեանի հետ։ 1965-ին սկսած է քանդակագործութիւն դասաւանդել Հռոմի գեղարուեստական լիկէոնին մէջ։
1980ական թուականներու վերջերուն, փոխադրուած է Սանթա Մարինելլա համայնքը՝ Հռոմէն 37 մղոն հեռու, ամուսնոյն՝ իտալացի քանդակագործ եւ լրագրող Մարիօ Չիմարայի (1913-1992) հետ։
Ամուսնոյն մահէն ետք, շարունակած է իր գեղարուեստական աշխատանքը եւ մշակութային ձեռնարկներու կազմակերպումը[4]։
Քանդակներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- «Մայրութիւն»
- «Արեւին նայող կինը»
- «Նստած կինը»
- «Ցանկապատի ետեւը»
Անոր մէկ քանդակը զետեղուած է համայնքի յատկապէս ստեղծուած հրապարակի մը վրայ։
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Find A Grave — 1996.
- ↑ «Կոստան Զարեանի Արխիւը` Ի Պահ Մատենադարանին – Aztag Daily – Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)»։ www.aztagdaily.com։ արտագրուած է՝ 2022-10-16
- ↑ armprelacy (2022-08-04)։ «ՆՈՒԱՐԴ ԶԱՐԵԱՆ (ծնունդ՝ 6 Օգոստոս, 1917)»։ Armenian Prelacy (en-US)։ արտագրուած է՝ 2022-10-16
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։ 
|