Յարութիւն Մկրտչեան
| Յարութիւն Մկրտչեան | |
|---|---|
| Ծնած է | 15 Ապրիլ 1903[1] |
| Ծննդավայր | Փայխներ, Վանի Նահանգ, Օսմանեան Կայսրութիւն |
| Մահացած է | 15 Նոյեմբեր 1992[1] (89 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Երեւան, Հայաստան |
| Քաղաքացիութիւն |
.svg){kind=small} Օսմանեան Կայսրութիւն Խորհրդային Միութիւն Հայաստան |
| Ազգութիւն | Հայ[1] |
| Ուսումնավայր |
Գէորգեան Հոգեւոր Ճեմարան[1] Թիֆլիսի Պետական Համալսարան[1] Խ. Աբովեանի Անուան Մանկավարժական Համալսարան[1] |
| Կոչում | փրոֆէսոր[1] |
| Մասնագիտութիւն | գրագէտ, գրականագէտ |
| Աշխատավայր |
Հայաստանի Գրողներու Միութիւն Գրական թերթ[1] Խորհրդային գրականութիւն[1] Երեւանի Պետական Համալսարան[1] |
| Անդամութիւն | Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու Միութիւն[1] |
| Կուսակցութիւն | Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն[1] |
Յարութիւն Մկրտչեան (15 Ապրիլ 1903[1], Փայխներ, Վանի Նահանգ, Օսմանեան Կայսրութիւն - 15 Նոյեմբեր 1992[1], Երեւան, Հայաստան), հայ գրող, գրականագէտ, Գրողներու միութեան անդամ եւ գիտութեան վաստակաւոր գործիչ։
Կեանք եւ գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ծնած է Վան։ 1915 թուականին կորսնցուցած է ծնողները եւ ինք փրկուելով Մեծ Եղեռնէն հասած է Էջմիածինի որբանոցը: Կրթութիւնը ստացած է Գէորգեան ճեմարանին մէջ, ուրկէ շրջանաւարտ եղած է 1919 թուականին։
1923-1926 թուականներուն ուսումը շարունակած է Թիֆլիսի 26-րդ Կոմիսարներու անուան համալսարանին մէջ:
Վարած պաշտօններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մկրտչեան 1931-1933 թուականներուն եղած է Հայաստանի Արուեստի աշխատողներու միութեան նախագահ։
1934-1937 թուականներուն Հայաստանի Գրողներու միութեան առաջին քարտուղար, միաժամանակ հերթականութեամբ վարած է «Սովետական Գրականութիւն» եւ «Գրական Թերթ» պարբերականներու խմբագիրի պաշտօնը:
Եղած է Գրական թանգարանի տնօրէն՝ 1937-1940 թուականներուն:
1941-1945 թուականներուն մասնակցած է հայրենական մեծ պատերազմին: Պատերազմէն ետք վարած է Երեւանի Մանկավարժական Համալսարանի գրականութեան բաժնի վարիչի պաշտօնը, միաժամանակ Երեւանի համալսարանին մէջ վարելով ուսուցչութեան պաշտօն:
Գրական գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մկրտչեանի գրական գործունէութիւնը սկսած է 1920-ական թուականներուն։ Ան գրած է պատմուածքներ, որոնք հրատարակուած են «Անմահական այգի», «Նովելներ եւ ակնարկներ» եւ «Հայրենի երկրում» ժողովածուներուն մէջ:
Հրատարակած է մանուկներու համար գրուած աշխատութիւններ՝ «Զանգակաւոր գայլը» եւ «Արագիլը»:
Գրականագէտը մենախօսութիւններ ու ուսումնասիրութիւններ հրատարակած է Միքայէլ Նալպանտեանի, Ստեփան Զօրեանի, Աքսել Բակունցի, Նայիրի Զարեանի եւ այլ գրողներու մասին, որոնք հրատարակուած են «Գրական դէմքեր» աշխատութեան մէջ:
Մկրտչեան հրատարակած է նաեւ դասագիրքեր՝ 10-րդ դասարանի համար[2]:
Շքանշաններ եւ կոչումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մկրտչեան արժանացած է․
- «Կարմիր աստղ» շքանշանին,
- Խորհրդային Հայաստանի Գիտութեան վաստակաւոր գործիչ կոչումին[3]:
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։ 
|