Նայիրի Զարեան
| Նայիրի Զարեան | |
|---|---|
 | |
| Ծննդեան անուն | Հայաստան Եղիազարեան |
| Ծնած է | 31 Դեկտեմբեր 1900[1][2] |
| Ծննդավայր | Քարակիւնտիւզ, Վանի Նահանգ, Օսմանեան Կայսրութիւն[1][2] |
| Մահացած է | 11 Յուլիս 1969[1][2] (68 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն[3][1][2] |
| Քաղաքացիութիւն |
 Խորհրդային Միութիւն |
| Ազգութիւն | Հայ[1] |
| Ուսումնավայր |
Երևանի թեմական դպրոց?[1] Երեւանի Պետական Համալսարանի Պատմութեան Բաժանմունք[1] Ի. Ե. Ռեփինի անուան գեղանկարչութեան, քանդակագործութեան եւ ճարտարապետութեան հիմնարկի[1] |
| Մասնագիտութիւն | գրագէտ, հրապարակախօս, հանրային գործիչ, թարգմանիչ |
| Աշխատավայր |
Անաստված?[1] Գրական դիրքերում[1] Գրական սերունդ[1] Հայաստանի Գրողներու Միութիւն[1][2] |
| Կուսակցութիւն | Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն[1] |
| Երեխաներ | Ռոմիկ Զարեան |
Նայիրի Զարեան (31 Դեկտեմբեր 1900[1][2], Քարակիւնտիւզ, Վանի Նահանգ, Օսմանեան Կայսրութիւն[1][2] - 11 Յուլիս 1969[1][2], Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն[3][1][2]), հայ բանաստեղծ, արձակագիր, թատերագիր, հրապարակագիր եւ թարգմանիչ։
Բուն անունով «Հայաստան Եղիազարեան»։ Ծնած է Վանի Խառակոնիս գիւղը։ 1915-ի Մեծ Եղեռնին կը կորսնցնէ ծնողքը։ Կ'անցնի Երեւան, ուր որբանոց կը մտնէ։ 1918-ին կը մասնակցի Սարդարապատի ճակատամարտին։ Բարձրագոյն ուսումը ստացած է Երեւանի, Մոսկուայի եւ Լենիկրատի (այժմ՝ Փեթերսպուրկ) մէջ։
Գլխաւոր գործերը
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- «Ջրանցքի Կապոյտ Երկրում», բանաստեղծութիւններու ժողովածու, 1926։
- «Հրանուշը», 1925։
- «Նոյեմբերեան Օրերին», պոէմ, 1926։
- «Ռուշանի Քարափը», պոէմ, 1930։
- «Սաքօ Միկինեան», պոէմ, 1935։
- «Հացաւան», վէպ, 1937, վերամշկուած՝ 1949։
- «Մարտակոչ», 1941։
- «Վրէժ», 1942։
- «Շիկացած Հոգով», 1943։
- Լսէք, դարեր, 1943։
- «Ձայն Հայրենական», պոէմ, 1943։
- «Արա Գեղեցիկ», ողբերգութիւն, 1946։
- «Պարոն Պետրոսն Ու Իր Նախարարները», վէպ, 1958։
- «Երկրորդ Կեանք», յուշագրութեան գիրք, 1982։
- «Տնամերձ Այգի», 1947։
- «Աղբիւրի Մօտ», 1950։
- Փորձադաշտ, 1953։
- Արտաւազդ Եւ Կլեոպատրա, ողբերգութիւն-պոէմ, 1968։
- «Սասնայ Դաւիթը», վերապատում, 1966։
- «Սպասում Եմ Քեզ», բանաստեղծութիւններու ժողովածու, 1968։
Պարգեւներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]1935 թուականի Յունուարին «Ստալին» բանաստեղծութեան համար արժանացած է պետական բարձրագոյն պարգեւին՝ Լենինի շքանշանի։
Գրականութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Սուրէն Աղաբաբեան, Նայիրի Զարեան, Երեւան, Հայպետհրատ, 1954, 220 էջ։
- Սուրէն Աղաբաբեան, Նայիրի Զարեան, Երեւան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1954, 132 էջ։
- Սովետահայ գրականութեան պատմութիւն, երկրորդ հատոր (1941-1964, հատորին մէջ զետեղուած է «Նայիրի Զարեան» հօդուածը, որ գրած է Սուրէն Աղաբաբեանը), Երեւան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1967, 655 էջ։
- Դարոնեան Ս., Նայիրի Զարեան։ Կեանքը եւ գործունէութիւնը, Ե., 1982։
- Սաֆարեան Վ., Նայիրի Զարեան։ Կեանքը եւ գործունէութիւնը, Ե., 1985։
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Հայկական համառոտ հանրագիտարան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Зарьян Наири // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
Ստորոգութիւններ:
- 31 Դեկտեմբերի ծնունդներ
- 1900 ծնունդներ
- 11 Յուլիսի մահեր
- 1969 մահեր
- Երեւան մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Վան ծնունդներ
- Հայ բանաստեղծներ
- Հայ արձակագիրներ
- Հայ թատերագիրներ
- Հայ հրապարակագիրներ
- ԵՊՀ շրջանաւարտներ
- Հայ տղամարդ գրողներ
- Հայոց Ցեղասպանութեան ականատեսներ
- Հայ հրապարակախօսներ
- Հայ հասարակական գործիչներ
- Խորհրդային բանաստեղծներ
- Գրողներ այբբենական կարգով
- 1901 ծնունդներ