Ձայնալարեր
Ձայնալարերը կը գտնուին խռչափողին խռչակին (larynx) մէջ։
Խռչափողը ունի երկու իսկական ձայնալարեր (true vocal cords), որոնք կը գտնուին խռչափողին սկիզբը: Անոնք ունին հորիզոնական դիրք, կապուած են խռչափողի յառաջամասին եւ յետնամասին: Անոնք կը շարժին կամովին խռչափողի ներքին մկաններու պրկումներով՝ ուղեղէն եկած հրահանգներուն համաձայն, եւ կ'արտադրեն զանազան ելեւէջներով եւ ուժգնութեամբ ձայներ:
Տղամարդիկ եւ կիներ ունին տարբեր չափի ձայնալարեր: Անոնք աւելի մեծ են տղամարդոց մօտ, քան՝ կիներուն: Չափահաս տղոց մօտ անոնք կ'ըլլան մօտաւորապէս 17-25 մմ. երկարութեամբ, իսկ չափահաս կիներուն մօտ՝ մօտաւորապէս 12.5-17.5 մմ.[1]:
Անոնք կազմուած են ճերմակ շարակցական (connective tissue) թելերէ եւ շրջապատուած են բարակ թաղանթային ծալքով:
Իսկական ձայնալարերուն միջեւ եղած բացութիւնը կը կոչուի ձայնաճեղք (glottis): Ներքին մկանները կը ծառայեն ձայնալարերու շարժման եւ ձայնաճեղքի լայնացման ու նեղացման: Իսկական ձայնալարերու վերը կը գտնուին ոչ-իսկական ձայնալարերը (false vocal cords), որոնք խլնաթաղանթային ծալքեր են: Անոնք ոչ մէկ դերակատարութիւն ունին ձայնի արտադրութեան հետ: Իսկական եւ ոչ-իսկական ձայնալարերուն միջեւ եղած փոսիկը կը կոչուի խռչափողային ծոց (laryngeal ventricle): Խռչափողի լորձնաթաղանթը (mucous membrane, epithelium) ըմբանի լորձնաթաղանթի շարունակութիւնն է[2][3]:
Խռչափողը
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Խռչափողը կը կազմէ շնչափողի (trachea) վերին բաժինը: Անիկա կը գտնուի շնչափողին եւ ըմբանին միջեւ եւ վիզին յառաջամասին մէջ:
Անոր սահմաններն են՝
- վերէն ենթաըմբանը (hypopharynx),
- վարէն՝ շնչափողը,
- առջեւէն՝ վիզի երկու մկանները եւ վահանագեղձը (thyroid gland),
- ետեւէն՝ որկորի վերի բաժինը:
Խռչափողը կազմուած է կմախքէ (skeletal) եւ մկանային մասերէ: Կմախքը բաղկացած է անզոյգ եւ զոյգ աճառներէ (cartilage):
Անզոյգ աճառներն են՝
- մակալեզուակը (epiglottis),
- վահանաճառը (thyroid bone) եւ մատանիաճառը (cricoid bone):
Զոյգ աճառներն են՝
- շերեփաճառերը (arytenoid cartilages),
- եղջերաճառերը (corniculate cartilages),
- սեպաճառերը (cuneiform cartilages):
Մակալեզուակը կը գտնուի խռչափողին վերի մասը եւ կը ծառայէ իբրեւ կափարիչ՝ պէտք եղած միջոցին գոցելու եւ պաշտպանելու համար խռչափողը: Մնացեալ աճառները իրարու կապուած են կապաններով (ligaments) եւ լորձաթաղանթային ծալքերով: Խռչափողը իր շրջապատին կապուած է արտաքին մկաններով, որոնց միջոցով կը շարժի վեր եւ վար: Անիկա ունի նաեւ ներքին մկաններ:
Խռչափողը կը բաժնուի չորս մասերու՝
- Խռչափողի նախադուռը, որ կը կազմէ մակալեզուակի եւ կեղծ ձայնալարերուն միջեւ եղած տարածքը,
- Խռչափողի խոռոչը, որ կը կազմէ կեղծ ձայնալարերուն եւ իսկական ձայնալարերուն միջեւ եղած տարածքը,
- Հագագաձայնալարային, այսինքն՝ ձայնալարերը եւ ձայնաճեղքը,
- Ենթաձայնալարային տարածք, որ ձայնալարերուն անմիջապէս տակի տարածքն է:
Խռչափողը աջ եւ ձախ կողմէն ունի հաւասարապէս երկու ջիղ՝ վերին եւ ստորին:
Իւրաքանչիւր վերին ջիղ կը բաժնուի երկու ճիւղերու.
- առաջինը զգայական (sensory) ջիղ է եւ կը ջղաւորէ խռչափողի ներքին մակերեսը,
- երկրորդը շարժական (motor) ջիղ է եւ կը ջղաւորէ խռչափողի արտաքին մկանները:
Ստորին ջիղը շարժական է եւ կը ջղաւորէ ներքին մկանները:
Խռչափողը ունի երեք բնախօսական (physologic) պաշտօններ.
ա.-Շնչառական պաշտօն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Քիթէն եւ բերանէն ներշնչուած օդը անցնելով խռչափողէն կը հասնի շնչափող, ապա՝ թոքեր: Շնչառութեան ընթացքին երկու ձայնալարերը պրկուելով կը հեռանան իրարմէ եւ ձայնային ճեղքը կը մնայ բաց: Հետեւաբար, օդի ներշնչումը կը կատարուի հանգիստ եւ ամբողջական: Ներշնչումի ընթացքին, ձայնային ճեղքը կ'ըլլայ եռանկիւնաձեւ:
բ.-Պաշտպանողական պաշտօն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Բերանին մէջ գտնուած կերակուրը կուլ տալու ընթացքին խռչափողը կը խցուի, որպէսզի կերակուրի պատառիկները խռչափող մտնելով թոքերուն չհասնին: Այս գործողութիւնը կ'իրականանայ հետեւեալ ձեւով՝ խռչափողը կը տեղափոխուի իր սովորական վայրէն եւ վեր կ'ելլէ, մակալեզուակը կը ծածկէ խռչափողին անցքը, եւ իսկական ու կեղծ ձայնալարերը պրկուելով կը խցեն խռչափողին անցքը: Այս միջոցին ակնթարթի մը չափ շնչառութիւնը կը դադրի: Այս բոլորը տեղի կ'ունենան ակամայ, անգիտակցաբար եւ անկախ մարդու կամքէն: Կուլ տալու ընթացքին եթէ անհատը խօսի, իսկական եւ կեղծ ձայնալարերը անգիտակցաբար կը հեռանան իրարմէ, ձայնաճեղքը կը բացուի եւ ենթաըմբանին մէջ գտնուած կերակուրի կտորիկներ կը մտնեն խռչափող: Այս միջոցին խռչափողի վերի բաժինին խլնաթաղանթը կը գրգռուի, որուն պատճառով կը յառաջանայ հակադարձային (reflex) հազ:
գ.-Ձայնային պաշտօն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ձայնը կը յառաջանայ իսկական ձայնալարերու պրկումներով եւ թրթռացումներով: Ձայնալարերը իրարու կը մօտենան եւ անոնց հասակն ու հաստութիւնը կը փոխուին, իսկ թոքերէն դէպի վեր մղուած օդը իր ուժով կը թրթռացնէ ձայնալարերը: Այս ձայնի արտադրութիւնը կը կոչուի ձայնատուութիւն (phonation):
Ձայնը ունի երեք յատկութիւն.
- Ուժգնութիւն (intensity), որ կախեալ է արտաշնչուող օդի ճնշումէն եւ ձայնալարերու լարուածութենէն եւ թրթռացումէն:
- Ձայնի բարձրութիւն-ձայնաստիճան (pitch). անիկա կախեալ է ձայնալարերու հասակէն, լարուածութենէն, թրթռացումի քանակէն եւ արտաշնչուող օդի ուժէն: Երեխային ձայնը կ'ըլլայ բարձր, որովհետեւ անոր ձայնալարերը կ'ըլլան կարճ: Արբունքի շրջանի աճումով, տղամարդոց ձայնալարերը կ'երկարին, հետեւաբար, անոնց ձայնաստիճանը կը նուազի եւ ձայնը կ'ըլլայ հաստ:
- Արագութիւն (velocity). երգիչներու ձայնը ունի այլ յատկութիւններ, որոնցմէ կարեւորագոյններն են՝ ծաւալ, կշռոյթ (rhythm), ելեւէջ (intonation), ձայնեղանակ (tone), որակ (timbre), հնչողութիւն, գեղեցկութիւն, երանգ եւ ճկունութիւն:
Մարդոց արտադրած ձայնը կ'ըլլայ՝
- Կրծքային, ուր մեծ քանակութեամբ օդ կը կուտակուի թոքերուն մէջ.
- Խռչափողային, ուր խռչափողը լարուած վիճակի մէջ կ'ըլլայ եւ խռչափողի բոլոր մկանները կը գործեն կատարելապէս.
- Գլխային, ձայնալարերը մարմինի բոլոր օրկաններուն նման կ'ախտահարուին զանազան ձեւերով:
Ձայնալարերու Հիւանդութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ձայնալարերու հիւանդութիւններէն կարելի է յիշել հետեւեալները.
Ձայնալարերու անդամալուծութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Անիկա (vocal cord paralysis) հետեւանքն է խռչափողի շարժական ջիղերու անբնական գործունէութեան, որ կը յառաջանայ հետեւեալ ազդակներով.
- Խռչափողի շարժական ջիղի ուղղակի վիրաւորանք-վնաս: Այս մէկը տեղի կ'ունենայ՝
- Վիզի վիրաբուժական գործողութիւններու ընթացքին եւ յատկապէս վահանագեղձի վիրահատման (thyroidectomy) ընթացքին,
- Վիզի զանազան ուռերու ճնշումով:
- Վիզի արտաքին հարուած, վնաս վիրաւորում:
- Խռչափողի պրկում կծկում (spasm ), ուր տեղի կ'ունենան ձայնալարերու զօրաւոր կծկումներ: Անիկա առաւելաբար կը պատահի մանուկներու նոպայական ձեւով եւ տարբեր ուժգնութեամբ:
- Ուղեղային եւ թոքային ուռեր, որոնք կը ճնշեն ձայնալարերու շարժուն ջիղերուն վրայ եւ պատճառ կը դառնան անոնց անգործութեան:
- Ոչ օրկանային պատճառներով ձայնալարերու անշարժութիւն. անիկա կը պատահի հետեւեալ ձեւերով՝
- Առողջ չափահաս անձ մը կամովին եւ իր ուզած ատենը իր հակակշիռին տակ կը պահէ իր ձայնալարերը եւ կը յառաջացնէ ժամանակաւոր ձայնալարերու անդամալուծութիւն,
- Ջղացնցային (hysterical) անդամալուծութիւն, որ կը յառաջանայ ակամայ ջղացունց անհատներու մօտ,
- Հոգեբանական եւ հոգեկան այլ խանգարումներու հետեւանքով,
- Անակնկալ սարսափի, ահի եւ վախի պատճառներ:
- Ձայնալարերու վատորակ ուռեր (malignant tumor, cancer)։
Ձայնալարերու ջրուռեցք (edema)
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Անիկա կը կաշկանդէ ձայնալարերու ազատ շարժումները: Ջրուռեցքը կը յառաջանայ զանազան ձեւերով։
- Ձայնալարերու գրգռութիւն. անկա տեղի կ'ունենայ մթնոլորտային փոփոխութիւններով, կլիմայի անկանոնութիւններով, ապականած օդով, ծխախոտի գործածութեամբ, թունաւոր կազերով, գործարաններու ծուխերով եւ խտացած շոգիով.
- Խռչափողի գերզգայնութիւն (allergic laryngitis).
- Գերզգայնութեան հակադարձութիւն (anaphylaxis)։
- Ձայնալարերու անխնայ գործածութիւն, մասնաւորապէս երգիչներու, կղերականներու, քարոզիչներու եւ ուսուցիչներու կողմէ: Անոնց ձայնալարերը կը կորսնցնեն իրենց բնական գործելակերպը եւ շրջան մը ետք կ'ունենան ձայնալարային նոտեր եւ խոցեր, որոնք առաւել կը վատթարացնեն կացութիւնը։
Ձայնալարերու այրուածք
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Անիկա կը յառաջանայ ներշնչուած քիմիական կազերով, ստամոքսա-որկորային ետհոսքի (gastro-esophageal reflux) թթուային հեղուկի եւ այլ տեսակ թունաւոր հեղուկներու ներխուժումով խռչափողէն ներս։
Խռպոտութիւնը
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ձայնի խռպոտութիւնը կրնայ պատահիլ նորածիններու, մանուկներու, երիտասարդներու եւ տարեցներու մօտ, սակայն մանուկներու եւ նորածիններու ձայնի խռպոտութիւնը հազուադէպ է։
Նորածինի խռպոտութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Նորածինի պարագային, խռպոտութիւնը կը յառաջանայ՝ թերաճ խռչափողի գոյութեամբ, երկու ձայնալարերու միջեւ անբնական ընդոծին թաղանթի (congenital web) մը գոյութեամբ եւ կամ՝ ձայնալարային ուռերով։ Այս բոլորին պարագային, վիրաբուժական գործողութիւններով կ'անհետանայ խռպոտութիւնը։
Մանուկներու ձայնի խռպոտութիւնը կը յառաջանայ հետեւեալ պատճառներով.
- սուր խռչափողատապ (laryngitis),
- խռչափողային կեղծմաշկ (diphtheria),
- խռչափողային գերզգայնութիւն,
- օտար մարմիններու գրգռութիւն եւ նշագեղձերու (tonsils) յաճախակի բորբոքում։
Այս պատճառներով յառաջացած ձայնի խռպոտութիւնը ժամանակաւոր է եւ կ'անհետանայ յարմարագոյն դարմանում կիրարկուելով։
Ծերութեան պատճառով խռպոտութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ծերութեան պատճառով մարդու ձայնը կ'ենթարկուի որոշ փոփոխութիւններու. կամաց-կամաց ձայնը կը տկարանայ եւ տեղի կ'ունենայ խռպոտութիւն։ Մարմինի ընդհանուր տկարութեան հետ կը տկարանան նաեւ խռչափողին մկանները եւ ձայնալարերը, ինչպէս նաեւ կը նուազի լորձունքը եւ կը կորսնցնէ իր յատուկ կպչունութիւնը. այս բոլորը կը յառաջացնեն ծերութեան ձայնային խռպոտութիւնը[4]։
Ձայնալարային քաղցկեղ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ձայնալարային քաղցկեղը ընդհանրապէս կը յայտնուի տարեցներու, ալքոլամոլներու եւ մանաւանդ ծխամոլներու մօտ։ Քաղցկեղէ տառապող հիւանդը ոչ միայն խռպոտութիւն, շնչահեղձութիւն եւ ցաւ կ'ունենայ, այլեւ կը հիւծի, ախորժակը կը կորսնցնէ եւ ֆիզիքապէս կը տկարանայ։ Այս հիւանդները ընդհանրապէս շատ ուշ կը դիմեն բժշկական խնամքի եւ, հետեւաբար, իրենց դարմանումը կը դժուարանայ։
Խռչափողի բորբոքում
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Խռչափողի բորբոքումով կը բորբոքին նաեւ ձայնալարերը: Անոնց բորբոքումը հետեւանքն է ընդհանրապէս ըմբանի բորբոքումին, սակայն անիկա կը պատահի նաեւ առանձնաբար:
- Ձայնալարերը կ'ախտահարուին մանրէներով եւ ժահրերով, եւ տեղի կ'ունենայ մանրէական եւ ժահրային խռչափողատապ (laryngitis): Անոր ախտանշանները՝ խռպոտութիւն, ոչ-մաքուր հնչողականութիւն, չոր հազ, քերթուածութեան զգացում։
- Ձայնալարերու յատուկ բորբոքումներ են կեղծմաշկը (diphtheria) եւ մղձկահազը (croup):
- Խռպոտութիւնը յաճախ կը յառաջանայ ձայնալարերու գրգռման եւ վնասման հետեւանքով։
- Խռպոտութեան քանի մը նշան կայ՝ կծկուած ձայն, զայն բարձրացնելու դժուարութիւն եւ կոկորդի այրուածք: Նմանատիպ ախտանիշները բնորոշ են կոկորդի շարք մը հիւանդութիւններու:
- Ձայնալարերու յաճախակի գերլարումը բորբոքումներու պատճառ կը հանդիսանան։ Նման հարցեր բնորոշ են ուսուցիչներուն, բանախօսներուն եւ երգիչներուն։ Բարդութիւններու եւ լուրջ հիւանդութիւններու կանխարգելման համար անհրաժեշտ է բժիշկի խորհրդատուութիւնը։
- Ծխախոտի, ալքոհոլի գործածումը կը յանգեցնեն ձայնալարերու քրոնիկ բորբոքման, բորբոքումը կրնայ յանգեցնել կապաններու վնասման։
- Ձայնալարերու վրայ կ'ազդեն նաեւ ուտելու սովորութիւնները եւ սնունդի ընտրութիւնը: Այսպիսով, առանց կաթի սեւ սուրճի, թունդ թէյի եւ քաքաոյի չափէն աւելի սպառման պարագային, կոկորդի լորձաթաղանթը կը չորնայ եւ կը սկսի ցաւը: Սառոյցով ըմպելիքները ունին նմանատիպ ազդեցութիւն՝ անոնք ցնցող ազդեցութիւն կը յառաջացնեն լորձաթաղանթներու վրայ, որմէ ետք անմիջապէս խռպոտութիւն կը յառաջանայ։
Քննութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ձայնալարերու քննութիւնը կը կատարուի խռչափողի ուղղակի կամ անուղղակի դիտումով (direct and indirect laryngoscopy):
Խռչափողադիտակի (laryngoscope) միջոցով կ'երեւին ձայնալարերուն շարժումները, թրթռացումները, անդամալուծութիւնը, խռչափողի խլնաթաղանթի իրավիճակը եւ խռչափողային լաւորակ ու վատորակ ուռերը:
Իւրաքանչիւր հիւանդութեան պարագային կը կիրարկուի յատուկ դարմանամիջոց:
Դարմանում
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Եթէ խռպոտութեան պատճառը պաղարութիւնն է, ապա անիկա լուծելի է։
Մեղրով եւ կիտրոնով թէյը եւ կաթը օգտակար են, բայց շատ տաք ըմպելիները վնասակար են ձայնալարերու համար։
Խռպոտութիւնը կանխելու համար պետք է՝ շնչել քիթով եւ խոնաւեցնել տան օդը[5]:
Խռպոտութենէ տառապող անհատին դարմանումը կրնայ ըլլալ դիւրին եւ կամ դժուար՝ համաձայն ախտապատճառին։ Բոլոր պարագաներուն ալ, դարմանումը կը կարօտի բժիշկին եւ հիւանդին փոխադարձ գործակցութեան եւ հասկացողութեան։
- Այն պարագային, որ ախտապատճառը ծխախոտի չափազանց եւ երկարատեւ գործածութիւնն է, բնական ձայնի վերադարձը կարելի է ակնկալել ծխախոտի դադրեցումով, պայմանաւ, որ չարաղէտ (malignant) ուռեցքներ արդէն յառաջացած չըլլան։
- Լաւորակ (benign) ուռերու, ձայնալարային նոտերու եւ պոլիպներու հատումով խռպոտութիւնը կ'անհետանայ։
- Խռչափողատապի, խռչափողի գերզգայնութեան, ջրուռեցքի, հիւծախտի, տռփախտի, կեղծմաշկի ոսկրիկներու յօդաբորբի, ձայնալարերու պատռուածքի, հարբուխի եւ կրիփի հետեւանքով յառաջացած խռպոտութիւնը վիրաբուժական արագ գործողութիւններով եւ դարմանամիջոցներով կ'անհետանայ։
- Ձայնալարերու անխնայ գործածութեամբ յառաջացած խռպոտութիւնը կը դարմանուի պարզապէս կատարեալ հանգիստ տալով ձայնալարերուն որոշ շրջան մը, եւ հետեւելով ձայնային առողջապահութեան։
- Վիզի վիրաբուժական գործողութիւններով, ուղեղային եւ թոքային ուռերով, ինչպէս նաեւ որոշ ջիղերու տկարացումով յառաջացած խռպոտութիւնը կը նկատուի մնայուն եւ ոչ դարմանելի։
- Հոգեբանական խանգարումներու խռպոտութիւնը եւ մասնաւորապէս ջղացնցական անձայնութիւնը (hysterical aphonia) կը կարօտին հոգեբուժական խնամքի. յաճախ խռպոտութիւնը անակնկալօրէն կ'անհետանայ, առանց որեւէ միջամտութեան։
- Դժուարագոյն կացութիւնը կը ստեղծուի քաղցկեղի ախտաճանաչումով։ Այս պարագային, հիւանդը պէտք է հասկնայ իր հիւանդութեան տարողութիւնը, դարմանումի եղանակը եւ հաւանական բարդութիւնները։ Խռչափողի քաղցկեղի դարմանումը կ'ըլլայ հակաքաղցկեղային դեղերով, վիրաբուժական գործողութեամբ եւ Քէ-ճառագայթով (X-ray)։ Այս երեք միջոցառումները կը կիրարկուին առանձնաբար, երկուքով եւ կամ՝ բոլորը միասին։ Վիրաբուժական միջամտութեան պարագային, խռչափողի ամբողջական վիրահատումով հիւանդը վերջնականօրէն կը կորսնցնէ իր ձայնը։ Յառաջացած եւ դէպի վիզ տարածուած խլիրդի պարագային, կը կատարուի ոչ միայն խռչափողի ամբողջական հատում (total laryngectomy), այլեւ աւելի բարդ վիրաբուժական միջոցառում մը՝ վիզի աւշագեղձերու լայնածաւալ վիրահատում (neck dissection)։
Ձայնալարային բոլոր հիւանդութիւններուն հետեւանքով, տեղի կ'ունենայ ձայնալարային ճեղքի նեղացում, որ կը յառաջացնէ մասնաւորապէս շունչի զանազան աստիճանի դժուարութիւն-շնչահեղձութիւն, կապտութիւն, շնչասլոց, չոր հազ, թեթեւ ցաւ, որ կը տարածուի դէպի ականջներ:
Կեղծմաշկը
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Կեղծմաշկը կը պատահի ընդհանրապէս մանուկներու: Անիկա մանրէական բորբոքում մըն է: Անոր ախտանշաններն են՝ ձայնալարերու խիստ կարմրութիւն, մակերեսային փառ, այտուց, ձայնաճեղքի նեղացում, շնչասլոց եւ խզզոց, ձայնի խիստ խռպոտութիւն, հաջոցանման չոր հազ, դժուար-աղմուկով շնչառութիւն եւ ուժգին շնչահեղձութիւն ու կապտութիւն:
Մղձկահազը նոյնպէս մանկական մանրէական հիւանդութիւն մըն է: Անոր ախտանշաններն են՝ ժամանակաւոր կարճ տեւողութեամբ գիշերային յանկարծակի շնչարգելութիւն, շնչասլոց, որոնք բոլորը կ'անհետանան ինքնաբերաբար: Ասոնց հետ միատեղ կը պատահին վիզի եւ անրակի (clavicle) վերին եւ ստորին ու վերնափորի փոսիկներու խորացում:
Կեղծմաշկի եւ մղձկահազի դարմանումը կը կարօտի յատուկ հակամանրէական դեղերու, հիւանդանոցային խնամքի եւ երբեմն մեկուսացման եւ թթուածինի ներարկման: Յառաջացած պարագաներուն, ստիպողաբար շնչահեղձութեան համար կը կատարուի խռչափողային ներփողարկում (intubation) եւ յաճախ խռչափողածակում (laryngotomy) ու ներխռչափողային մետաղային կամ կերպընկալ խողովակի մը ներմուծումը: Այս խողովակը կազմուած է ներքին եւ արտաքին բաժիններէ: Արտաքին բաժինը կ'ամրացուի մորթին իսկ ներքին բաժինը կարելի է դուրս հանել ամէն օր՝ մաքրութեան համար: Այս երկու միջոցառումները կը կատարուին բաւականաչափ օդ եւ թթուածին մատակարարելու համար թոքերուն:
Փոխպատուաստում
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ձայնային ծալքերու փոխպատուաստումը կենսահամատեղելի նիւթերէ պատրաստուած փոքրիկ սարքեր են, որոնք սովորաբար կ'օգտագործուին այն անհատներու բուժման համար, որոնք կորսնցուցած կամ վնասած են ձայնալարի գործառոյթը: Փոխպատուաստումը կը տեղադրուի ձայնալարերու մէջ, սովորաբար վիրաբուժական միջամտութեան միջոցով: Գործողութիւնը կ'իրականացուի տեղային կամ ընդհանուր անզգայացմամբ:
Այս գործընթացը կը նպաստէ ձայնի ուժեղացման եւ զայն աւելի պարզ ու հասկնալի դարձնելուն:
Բժշկական այս սարքերը կրնան մեծապէս նպաստել անհատներու հաղորդակցման հմտութիւններուն, թէ՛ ընկերային, թէ՛ մասնագիտական կեանքի մէջ՝ բարելաւելով անոնց ձայնին որակը: Ձայնային որեւէ հարց ունեցող անհատներու համար կարեւոր է գնահատել այս բուժման տարբերակը՝ մասնագէտի հետ խորհրդակցելով:
Տե՛ս Նաեւ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Փայծաղ
- Ականջային Արիւնահոսութիւն
- Գլխապտոյտ
- Մանկական Անդամալուծութիւն
- Ողնայարի Կողմնածռութիւն
- Ջղային Անախորժակութիւն
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ Principles of Voice Production (անգլերէն)
- ↑ Titze IR (January 2008)։ «The human instrument»։ Sci. Am. 298 (1): 94–101։ PMID 18225701։ doi:10.1038/scientificamerican0108-94
- ↑ Titze Ingo R. (1994)։ Principles of Voice Production։ Prentice Hall։ ISBN 978-0-13-717893-3
- ↑ Ծերութեան պատճառով խռպոտութիւն
- ↑ Ձայնալարերու բորբոքումներ