Համբիկ Մարտիրոսեան
![]() | |
Ծնած է | 4 Դեկտեմբեր,1945 |
Ծննդավայր | Սեբաստիա |
Կարողութիւն | Բանաստեղծ, արձակագիր, հրապարակագիր |
Մասնագիտութիւն | Հայագիտութիւն |
Աշխատավայր | Խօսնակ ամսագիրի գլխաւոր խմբագիր |
Համբիկ Մարտիրոսեան ծնած է 4 Դեկտեմբեր, 1945-ին Սեբաստիա: Տեղափոխուած է Դամասկոս այնուհետեւ Լիբանան: Դիւանապետ, Ուսուցիչ, Վարժարանի Տնօրէն, Բանաստեղծ, արձակագիր, հրապարակագիր, «Խօսնակ» պաշտօնաթերթի գլխաւոր խմբագիր:
Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Բանաստեղծ, արձակագիր, հրապարակագիր, խմբագիր Համբիկ Մարտիրոսեան ծնած է Արեւմտեան Հայաստան, Սեբաստիա Սեբաստիա նահանգ, 4 Դեկտերմբեր, 1945-ին: Նախնական, միջնակարգ եւ երկրորդական ուսումը ստացած է Պոլսոյ մէջ։ Հայերէն լեզուն սորված է պատանի տարիքին: Համալսարանական ուսումը ստացած է Լիբանանի Սէն Ժոզէֆ համալսարանէն ներս, հետեւելով հայագիտական ճիւղին:
Որպէս դիւանապետ պաշտօնավարած է Դամասկոսի Առաջնորդարանէն ներս՝ 25 տարի եւ Լիբանանի ՀԲԸ Միութեան Շրջանակային Յանձնախումբէն ներս՝ 8 տարի: Պաշտօնավարած է Բարեգործականի Սահակեան վարժարանին մէջ նախ ուսուցիչ, յետոյ նաեւ որպէս տնօրէն: Դասաւանդած է այլ դպրոցներուն մէջ:
Ղեկավարած է քառաձայն երգչախումբը։
1997-ին տեղափոխուած է Լիբանան։ Սկզբնական շրջանին ՀԲԸՄ շրջանակային յանձնաժողովի տնօրէն եղած է, իսկ յետոյ հայկական հարցերու պատասխանատու եւ 2007-էն ի վեր «Խօսնակ (Ամսագիր)» պաշտօնաթերթի գլխաւոր խմբագիրն է։
2007 թուականէն ի վեր, Համբիկ Մարտիրոսեան խմբագիրն է ՀԲԸՄ-ի Խօսնակ պաշտօնաթերթին:
Թէքէեան Մշակութային Միութեան Ակումբի հիմնադրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Կիլիկիա ակումբի հովանիին տակ ծնունդ առած է Թէքէեան մշակութային միութիւնը, որ ճանաչում գտած է Սուրիոյ պետութեան կողմէ 1971-ին: Համբիկ Մարտիրոսեան Դամասկոսի Թէքէեան Մշակութային Միութեան ակումբի հիմնադիրներէն է։
Գրական, Հրատարակչական եւ Մամուլի գործունէութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Հրատարակչական աշխատանք եւ գլխաւոր խմբագիր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Համբիկ Մարտիրոսեան 2007-էն ի վեր գլխաւոր խմբագիրն է «Խօսնակ» պաշտօնաթերթին՝ գրական, հասարակական եւ տեղեկատու ամսագիր, որ լոյս կը տեսնէ 1957-էն ի վեր: 2017-ին դարձաւ 60 տարեկան։
Խօսնակ (Ամսագիր)ը Լիբանանի Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան պաշտօնաթերթն է։ Այն լոյս տեսաւ 1957-ին։ Բնականաբար կը տպագրենք միութեան տարբեր մասնաճիւղերու եւ դպրոցներու հետ առնչուող լուրերը։ 2007-էն ի վեր, երբ ես դարձայ եմ խմբագիրը, ե՛ւ բովանդակութիւնը փոխած եմ, եւ տպագրութեան սեւ-սպիտակէն անցած ենք գունաւորի։ Ի հարկէ, մեծ տեղ կուտանք Հայաստանեան լրատուութեանը, Հայաստանի մէջ տեղի ունեցող յառաջադիմութիւններուն, արձանագրուած յաղթանակներուն, Արցախի ու սփիւռքի հայկական լրատուութեանըՙ միշտ ջանալով օգտագործել «գաղութային լուրեր» խորագիրը։ Տպաքանակը մօտ 1100 է, որմէ 600-ը կը սփռուի Լիբանանի մէջ, մնացեալ 500-ըՙ ամբողջ աշխարհը։[1]
Մամուլի Աշխատակցութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Աշխատակցած է Լիբանանահայ Զարթօնք, Ազդակ, Արարատ, Նայիրի եւ սփիւռքահայ մամուլին: Ունի բազմաթիւ ազգային, ընկերային, երգիծական եւ քաղաքական յօդուածներ՝ հրատարակուած մամուլի մէջ, շատ յաճախ ծածկանուններով:
Քերականութեան Դասագիրքեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Համբիկ Մարտիրոսեան պատրաստած է Քերականութեան դասագիրքեր նախակրթարանի Գ,Դ, եւ Ե կարգերու համար:
Երկեր եւ գրական ստեղծագործութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Համբիկ Մարտիրոսեան հեղինակ է հետեւեալ ստեղծագործութիւններուն՝
- ԵՍ ԵՒ ԴՈՒՆ, Բանաստեղծութիւն 1981
- ՍՊԻՏԱԿ ԵՐԳ, Պոէմ 2003
- ՄԱՐԴ ՄԱՐԴԱՑԻՐ Կ՛ԱՂԱՋԵՄ, Պոէմ 2004
- ՀՐԵՇՏԱԿՆԵՐՈՒ ՄԱՅՐԱՔԱՂԱՔԸ, Թատրերգութիւն 2004
- ՎԵՐԱԴԱՐՅ ԴԷՊԻ ԱՐՄԱՏՆԵՐ, Յուշագրութիւն 2006
- ԱՐՑՈՒՆՔ ԵՒ ԺՊԻՏ, Արձակ 2008
- ԿԱՐՕՏ ՈՒ ՄՈՐՄՈՔ, Բանաստեղծութիւն 2010
- ԵՐԿՈՒ ԱՓ, Բանաստեղծութիւն 2012
- ՀԱՅԵՐԳՈՒԹԻՒՆ, Բանաստեղծութիւն 2015
Դասախօսութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Համբիկ Մարտիրոսեան որպէս հրապարակախօս, դասախօսութիւններով հանդէս եկած է զանազան գաղութներէ ներս, այսպէս՝ Պէյրութ, Դամասկոս, Հալէպ, Ամման, Վալանս, Աթէնք, Փարիզ եւ Երեւան:
Համաժողովներ ու Համագումարներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մասնակցած է Հայաստան-Սփիւռք համաժողովներու, ինչպէս նաեւ Լրագրողներու եւ Գրողներու համագումարներուն:
Պարգեւներ եւ շքանշաններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Համբիկ Մարտիրոսեան պարգեւատրուած է Հայաստանի Գրողներու Միութենէն, Հայաստանի Հ. Պաշտպանութեան նախարարէն, Հայաստանի Հ. Վարչապետէն եւ Հայաստանի Հ. Նախագահին կողմէ՝ Մովսէս Խորէնացի շքանշանով եւ Սփիւռքի Նախարարութեան բարձրագոյն շքանշանով:
Հայոց լեզուի եւ գրականութեան ուսուցիչներու հանդիպում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
25 Սեպտեմբերի, 2014-ին (ՀԳՄ)- Հայաստանի Գրողներու Միութիւն Մեծ դահլիճին մէջ տեղի ունեցաւ Երեւանի դպրոցներու հայոց լեզուի եւ գրականութեան ուսուցիչներու հանդիպումը սփիւռքահայ գրող Համբիկ Մարտիրոսեանի (Լիբանան) հետ: ՀԳՄ քարտուղար, գրականագէտ Պետրոս Դեմիրճեանը բացման խօսքին մէջ անդրադարձաւ գրականութեանը յուզող խնդիրներուն` նշելով, որ հայ գրականութիւնն ասես մասնատուած է քանի մը հատուածներու` արեւելահայ, արեւմտահայ, սփիււռքահայ, վերջինս ալ իր կարգին` Լիբանանահայ, Սուրիահայ, Ամերիկահայ եւ այլն:[2]
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Համբիկ Մարտիրոսեան. Սփիւռքահայ պայմաններում մեր սքանչելի արեւմտահայերէնին վտանգ սպառնում է
- «Խօսնակ»ի Յաջող Վիճաբանական Երեկոն 3 Մարտ 2017 ՀԲԸՄ-ՀԵԸ-ի Ահրամճեան Կեդրոն Լիբանան
- Միասնական գրականութիւն դպրոցներէն Գրական Թերթ ՀԳՄ Պաշտօնաթերթ