Jump to content

Արամ Անտոնեան

Արամ Անտոնեան
Ծնած է 1 Սեպտեմբեր 1879(1879-09-01)[1][2]
Ծննդավայր Պէյօղլու, Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է 23 Դեկտեմբեր 1951(1951-12-23)[3][4] (72 տարեկանին)
Մահուան վայր Փարիզի 15-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսա[3][4]
Քաղաքացիութիւն  Օսմանեան Կայսրութիւն
 Ֆրանսա
Ազգութիւն Հայ[3]
Երկեր/Գլխաւոր գործ Նայիմ Պէյի Յուշեր
Մասնագիտութիւն պատմաբան, լրագրող, հրապարակախօս, գրագէտ, հանրային գործիչ, գծագրիչ
Աշխատավայր Ծաղիկ[3]
Կառափնատ[3]
Խարազան[3]
Նուպարյան մատենադարան?[3]
Վարած պաշտօններ տնօրէն եւ ընդհանուր քարտուղար[5]

Արամ Անտոնեան (1 Սեպտեմբեր 1879(1879-09-01)[1][2], Պէյօղլու, Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն - 23 Դեկտեմբեր 1951(1951-12-23)[3][4], Փարիզի 15-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսա[3][4]), հայ լրագրող, պատմաբան, հրապարակագիր։

Անտոնեան ծնած է Կոստանդնուպոլիս։ Խմբագրած է «Լոյս», «Ծաղիկ» եւ «Սուրհանդակ» թերթերը։ Ապա ծառայած է օսմանեան կառավարութեան[6]։

Ապրիլ 24, 1915-ի գիշերը ձերբակալուած մտաւորականներուն մաս կազմած ու աքսորուած է Չանղըրը։ Այնուհետեւ վերադարձած է Անգարա եւ ղրկուած Ռաս-իւլ-Այն եւ Մեսքենէ[7]։

1928-1951-ին Անտոնեան կարգուած է Փարիզի «Նուպարեան» գրադարանի տնօրէն, յաջողելով պահել եւ պահպանել գրեթէ բոլոր հաւաքածոները գերմանական գրաւման ժամանակ։

Երկերու մատենագիտութիւն

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Գանձարան բարոյական դաստիարակութեան (ընթերցանութեան գիրք: Միջին դասընթացքի համար), Կ. Պոլիս, 1907, 176 էջ:
  • Գանձարան (ընթերցանութեան գիրք, տարրական դասընթացքի համար), Կ. Պոլիս, 1909, 128 էջ:
  • Ճշմարտութիւնը, Կ. Պոլիս, 1909, 60 էջ:
  • Գանձարան բարոյական դաստիարակութեան (ընթերցանութեան գիրք: Միջին դասընթացքի համար), Կ. Պոլիս, 1910, 240 էջ:
  • Կաւէ արձաններ, Կ. Պոլիս, 1910, 80 էջ:
  • Շիրվանզադէ (կենսագրական նոթեր իր գրական գործունէութեան յոբելեանին առթիւ), Կ. Պոլիս, 1911, 48 էջ:
  • Գանձարան (բարձրագոյն դասընթացք), Կ. Պոլիս, 1912, 504 էջ:
  • Պատկերազարդ ընդարձակ պատմութիւն Պալքանեան պատերազմին, հատ. Ա, Կ. Պոլիս, 1912, էջ 1-192:
  • Պատկերազարդ ընդարձակ պատմութիւն Պալքանեան պատերազմին, հատ. Բ, Կ. Պոլիս, 1913, էջ 193-368:
  • Պատկերազարդ ընդարձակ պատմութիւն Պալքանեան պատերազմին, հատ. Գ, Կ. Պոլիս, 1913, էջ 369-536:
  • Պատկերազարդ ընդարձակ պատմութիւն Պալքանեան պատերազմին, հատ. Դ, Կ. Պոլիս, 1913, էջ 537-752:
  • Պատկերազարդ ընդարձակ պատմութիւն Պալքանեան պատերազմին, հատ. Ե, Կ. Պոլիս, 1913, էջ 753-1040:
  • Այն սեւ օրերուն… (պատկերներ), Պոսթըն, 1919, 204 էջ:
  • Գանձարան (ընթերցանութեան գիրք, միջին դասընթացք), Կ. Պոլիս, 1919, 224 էջ:
  • Գանձարան (ընթերցանութեան գիրք, տարրական դասընթացքի համար), Կ. Պոլիս, 1919, 144 էջ:
  • Գանձարան (բարձրագոյն դասընթացք), Կ. Պոլիս, 1920, 472 էջ։
  • Մեծ ոճիրը (հայկական վերջին կոտորածները եւ Թալէադ փաշա), Պոսթըն, 1921, 308 էջ:
  • Գանձարան (ընթերցանութեան գիրք, միջին դասընթացք), Կ. Պոլիս, 1925, 224 էջ:
  • Գանձարան (ընթերցանութեան գիրք, տարրական դասընթացքի համար), Կ. Պոլիս, 1926, 144 էջ:
  • Գանձարան (ընթերցանութեան գիրք, միջին դասընթացք), Կ. Պոլիս, 1934, 288 էջ:
  • Գանձարան (ընթերցանութեան գիրք, տարրական դասընթացքի համար), Կ. Պոլիս, 1936, 192 էջ:
  • Ընդարձակ պատմութիւն Պալքանեան պատերազմին, Պէյրութ, 1940, 432 էջ:
  • Գանձարան բարոյական դաստիարակութեան (ընթերցանութեան գիրք: Միջին դասընթացք, Գ եւ Դ տարի), Իսթանպուլ, 1950, 288 էջ:
  • Մեծ ոճիրը (հայկական վերջին կոտորածները եւ Թալէադ փաշա), Պէյրութ, 1965, 224 էջ:
  • Գանձարան բարոյական դաստիարակութեան (ընթերցանութեան գիրք: Միջին դասընթացքի համար), Իսթանպուլ, 1969, 240 էջ:
  • Մեծ ոճիրը (հայկական վերջին կոտորածները եւ Թալէադ փաշա), Պէյրութ, 1977, 300 էջ:
  • Այն սեւ օրերուն… (պատկերներ), Պէյրութ, 1985, 204 էջ:
  • Մեծ ոճիրը (հայկական վերջին կոտորածները եւ Թալէադ փաշա), Երեւան, 1990, 304 էջ:

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjItMDctMjQiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MjczNzc0O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ==#uielem_move=-1543%2C-353&uielem_islocked=1&uielem_zoom=185&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F
  2. 2,0 2,1 Հայ մտավորականների դամբարան — 1957.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Հայկական համառոտ հանրագիտարանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
  5. http://www.bnulibrary.org/index.php/fr/archives/les-archives-de-la-delegation-nationale-armenienne
  6. A Crime of Silence: The Armenian Genocide, by Permanent Peoples' Tribunal, Gerard J. Libaridian, 1985, p. 123.
  7. The Armenian Genocide: Cultural and Ethical Legacies, by Richard G. Hovannisian, Transaction Publishers, 2007, p. 55.