Ստեփան Լիսիցեան

Ստեփան Լիսիցեան
Ծնած է 22 Սեպտեմբեր 1865(1865-09-22)[1] կամ 23 Սեպտեմբեր 1865(1865-09-23)[2]
Ծննդավայր Թիֆլիս, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[3][1][2]
Մահացած է 4 Յունուար 1947(1947-01-04)[3][1][2] (81 տարեկանին)
Մահուան վայր Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն[3][1][2]
Քաղաքացիութիւն  Ռուսական Կայսրութիւն
 Խորհրդային Միութիւն
Ազգութիւն Հայ[1]
Ուսումնավայր Թիֆլիսի Գիմնազիոն[1]
Վարշաւայի համալսարան[1]
Կոչում փրոֆեսոր[1][2]
Մասնագիտութիւն ազգագրագետ, պատմաբան, աշխարհագրագէտ, բանասէր, դասախօս, հասարակական գործիչ
Աշխատավայր Գէորգեան Հոգեւոր Ճեմարան[1]
Ներսիսեան դպրոց[1]
Հասկեր (ամսագիր)[1]
Երեւանի Պետական Համալսարան[1]
Հայաստանի պատմութեան թանգարան[1]
Խ. Աբովեանի Անուան Մանկավարժական Համալսարան
Ծնողներ հայր՝ Դանիել Լիսիցյան?
Երեխաներ Սրբուհի Լիսիցեան, Լևոն Լիսիցյան? եւ Նազելի Լիսիցիան?

Ստեփան Լիսիցեան (22 Սեպտեմբեր 1865(1865-09-22)[1] կամ 23 Սեպտեմբեր 1865(1865-09-23)[2], Թիֆլիս, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[3][1][2] - 4 Յունուար 1947(1947-01-04)[3][1][2], Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն[3][1][2]), հայ ազգագրագէտ, պատմաբան, բանասէր, մանկավարժ, թարգմանիչ, հրատարակիչ եւ հասարակական գործիչ:

Կեանք եւ գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Թիֆլիս։ Նախնական կրթութիւնը ստացած է ծննդավայր Թիֆլիսի մէջ, ապա ուսումը շարունակած է Թիֆլիսի արական մարզակրթարանին մէջ:

Համալսարանական ուսումը ստացած է Վարշավայի համալսարանի պատմաբանասիրական կաճառէն ներս:

Վարած պաշտօններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Աւարտելով ուսումը զբաղած է  ուսուցչութեամբ, դասաւանդելով նախ Գէորգեան ճեմարանի մէջ՝ 1889-1891 թուականներուն, ապա Ներսիսեան դպրոցին մէջ՝ 1894-1915 թուականներու միջեւ:

Ուսուցչագործած է նաեւ Երեւանի Պետական համալսարանին, ապա «Խաչատուր Աբովեան» հայկական պետական մանկավարժական համալսարանին մէջ: Նոյն միջոցին ուսումնասիրած է Վիեննայի Մխիթարեաններու գրադարանի եւ եւրոպական մի քանի երկիրներու թանգարաններուն մէջ պահուող հայագիտական նիւթերը:

Լիսիցեան 1892-1903 թուականներուն եղած է Թիֆլիսի հայոց հրատարակչական ընկերութեան խմբագրութեան անդամ եւ քարտուղար, իսկ 1921 թուականէն սկսեալ եղած է Լիսիցեան հայկական երկսեռ դպրոցի ուսուցիչ եւ ապա տնօրէն:

Աշխատութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ստեփան Լիսիցեան զբաղած է նաեւ մամուլով։ 1905 թուականին հիմնադրած, խմբագրած ու հրատարակած է «Հասկեր» մանկական ամսագիրը:

Ուսումնասիրութիւններով եւ զանազան յօդուածներով աշխատակցած է «Աղբիւր» եւ «Տարազ» հանդէսներուն[4]:

Յովհաննէս Թումանեանի եւ Լեւոն Շանթի հետ միասին կազմած եւ հրատարակած է «Լուսաբեր» մայրենի լեզուի դասագիրքը[5]։

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Հայկական համառոտ հանրագիտարանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Лисициан Степан Данилович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, Ա․ հատոր, Երեւան, 2005։ 
  5. «ՍՏԵՓԱՆ ԼԻՍԻՑԵԱՆ (1865-1947)»։ www.jamanak.com։ արտագրուած է՝ 2022-03-17 
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։