Լեւոն Վարդան

Լեւոն Վարդան
Ծննդեան անուն Լեւոն Պետիրեան
Ծնած է 14 Հոկտեմբեր 1925
Ծննդավայր Հալէպ
Մահացած է 9 Դեկտեմբեր 1997
Մահուան վայր Պէյրութ, Լիբանան
Քաղաքացիութիւն  Լիբանան
Ազգութիւն Հայ
Ուսումնավայր Պէյրութի Ամերիկեան Համալսարան
Կեդրոնական քոլեջ Թուրքիո?
Մասնագիտութիւն գրագէտ, պատմաբան
Ամուսին Վեհանուշ Մելիտոնեան
Երեխաներ Վարուժան

Լեւոն Վարդան (Լեւոն Պետիրեան, 14 Հոկտեմբեր 1925, Հալէպ9 Դեկտեմբեր 1997, Պէյրութ), հայ գրող եւ ուսուցիչ։

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Հալէպ։ Երկրորդական եւ բարձրագոյն ուսումը ստացած է տեղւոյն՝ Հալէպ քոլեճի ապա Պէյրութի ամերիկեան համալսարանին մէջ՝ աւարտելով Ամերիկեան համալսարանի պատմութեան բաժանմունքը,1962–ին։

1952-էն սկսեալ դասաւանդած է Լիբանանի տարբեր դպրոցներու եւ համալսարաններու մէջ։ Միաժամանակ աշխատակցած է սփիւռքահայ պարբերական մամուլին։

Ուսուցչական, գրական եւ խմբագրական աշխատանքներ կատարած է՝ մասնակցելով, «Շիրակ»-ի, «Սփիւռք»-ի, «Հայկազեան հայագիտական հանդէս»-ի, «Հասկ հնայագիտական տարեգիրք»-ի, «Բազմավէպ»-ի եւ «Նոր Այնթապ»-ի կազմերուն։

Մահացած է Պէյրութ,1997–ին։

Երկեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Լեւոն Վարդան հրատարակած է հետեւեալ չափածոյ երկերը. «Ինքներգութիւն» (1968), «Ի խորոց սրտի» (1982), «Կրկին հեծութիւն» (1996) եւ «Վարուժնագիր» (2001): Իսկ արձակ գործերուն մաս կը կազմեն հետեւեալ հրատարակութիւնները. «Գիրք Մենուասի» (1959), «Փիւնիկեան ափերուն վրայ» (1960), «Հին հին բաներ» (1997) եւ «Մարդեր ճամբու մայթերէն» (1999)[1]:

Լեւոն Վարդանի գրականագիտական երկերու շարքին կը դասուին՝ «Ֆրանսահայ արձակը» (1968) եւ «Մուշեղ Իշխան արձակագիրը» (1986) աշխատութիւնները։

Բացի գեղարուեստական գրականութենէ, Լեւոն Վարդան ծաւալուն աշխատութիւններ կուտակած է մեզ՝ Հայկական հարցի եւ Հայոց ցեղասպանութեանն առընչեալ, որոնցմէ լոյս տեսած են. «Հայկական տասնհինգը եւ հայերու լքեալ գոյքերը» (Պէյրութ, 1970), «Ժամանակագրութիւն հայկական տասնհինգի, 1915-23» (1975), «Թող թուրքը խօսի» (1975), «Արեւմտահայութիւնը տնտեսական յարաբերութիւններու ճամբուն վրայ» (Պէյրութ, 1998) եւ «Հայկական տասնհինգը թրքական մատենագիտութեան եւ մամուլին մէջ եւ մենք» (Պէյրութ, 1998): Ատոնց կը գումարուին, նաեւ, իր չհրատարակուած բնագիրները, զորս հեղինակի մահէն ետք յայտնուեցան իր անձնական իրերուն մէջ, եւ ետքը Պէյրութէն ուղարկուեցան Հայաստան՝ Եղիշէ Չարենցի անուան Գրականութեան եւ արուեստի թանգարան:

Երկերի մատենագիտութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Վարդան Լեւոն «Գիրք Մէնուասի», Պէյրութ, 1959:
  • Վարդան Լեւոն «Փիւնիկեան ափերուն վրայ», Պէյրութ, 1960:
  • Վարդան Լեւոն «Ֆրանսահայ արձակը», Պէյրութ, 1968:
  • Վարդան Լեւոն «Ինքներգութիւն», Պէյրութ, 1968:
  • Վարդան Լեւոն «Հայկական տասնհինգը եւ հայերու լքեալ գոյքերը», Պէյրութ, 1970, 344 էջ։
  • Վարդան Լեւոն «Թող թուրքը խօսի», Պէյրութ, 1975, 144 էջ։
  • Վարդան Լեւոն «Ժամանակագրութիւն հայկական տասնհինգին. 1915-1923», Պէյրութ, 1975, 312 էջ։
  • Վարդան Լեւոն «Ի խորոց սրտի», Պէյրութ, 1982:
  • Վարդան Լեւոն «Մուշեղ Իշխան արձակագիրը», Պէյրութ, 1986:
  • Վարդան Լեւոն «Կրկին հեծութիւն», Պէյրութ, 1996:
  • Վարդան Լեւոն «Հին հին բաներ», Պէյրութ, 1997:
  • Վարդան Լեւոն «Արեւմտահայութիւնը տնտեսական յարաբերութւններու ճամբուն վրայ», Պէյրութ, 1998, 255 էջ։
  • Վարդան Լեւոն «Հայկական տասնհինգը թրքական մատենագիտութեան եւ մամուլին մէջ եւ մենք», Պէյրութ, 1998, 257 էջ։
  • Վարդան Լեւոն «Մարդեր ճամբու մայթերէն», Պէյրութ, 1999:
  • Վարդան Լեւոն «Վարուժնագիր», Պէյրութ, 2001:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • «Ով ով է: Հայեր» հանրագիտարան, հատոր առաջին, գլխ. խմբ. Յովհ. Այվազեան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Երեւան, 2007:
  • «Արեւմտահայութիւնը Տնտեսական Յարաբերութիւններու ճամբուն Վրայ», Պէյրութ, 1998։