Աքրոփոլիս Ինքնաշարժներու Մրցաշարք
Աքրոփոլիս Ինքնաշարժներու Մրցաշարք կամ Ռալի Աքրոփոլիս (յուն․՝ Ράλυ Ακρόπολις, անգլ․`Acropolis Rally of Greece)․ «Ինքնաշարժներու Համաշխարհային Ախոյանութեան» (WRC) մրցաշարքին ծիրին մէջ տեղի ունեցող մրցաշարք եւ կը սեպուի անոր ամենէն պահանջելին ու մրցականը։ Քանի մը օր կ՛ընթանայ եւ կը կատարուի քարքրոտ, դժուարանցելի վայրերու մէջ։ Ինքնաշարժներու մրցաշարքներէն ամենահիներէն եւ կարեւորագոյներէն է։ Վերջին տարիներուն անոր պաշտօնական վաճառանիշն է՝ «Աստուածներուն մրցաշարքը»։
Պատմական ակնարկ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Յունազգի վարորդներու խումբ մը Ռալի Աքրոփոլիս մրցաշարքին կազմակերպումի գաղափարը կ՛ունենայ։ Առաջին մրցաշարքը (1․923 քլ․) կը կազմակերպուի 1951-ին «Շրջապտոյտներու եւ Ինքնաշարժի Յունական Ակումբ»ին (Ελληνική Λέσχη Περιηγήσεων και Αυτοκινήτου (ΕΛΠΑ)) կողմէ։ Աթէնքէն կը մեկնարկէ ու կ՛ընթանայ Յունաստանի գլխաւոր քաղաքներու ճամբաներէն․ Թրիփոլի (Պելոպոնես), Լարիսա, Սելանիկ, Սերես, Գավալա, Սելանիկ եւ վերջաւորութիւնը՝ Աթէնք։ Յաղթական կը հանդիսանայ Փեթրոս Փերաթիքոս Ֆիաթ «Fiat» մակնիշի ինքնաշարժով։
Մրցաշարքը 1953-ին միջազգային ճանաչում կը ստանայ եւ 1960-ին մաս կը կազմէ «Եւրոպայի Ախոյեանութեան», իսկ 1973-էն՝ «Վարորդներու Համաշխարհային Ախոյեանութեան» եւ «Ինքնաշարժներու գործարանատէրուն Համաշխարհային Ախոյեանութեան» մրցաշարքներուն։ Ինչպէս նաեւ, մաս կը կազմէ Ինքնաշարժի Միջազգային Դաշնակցութեան (ֆրան․՝ Fédération Internationale de l'Automobile, FIA)։
Ժամանակակից շրջան (2005-էն ետք)[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
2005-ին, մրցաշարքին կեդրոնը Լամիա քաղաքը (կեդրոնական Յունաստան) կը հանդիսանայ։ Աթէնքի Ողիմպիական Մարզադաշտին մէջ բացառիկ յաջողութեամբ կը կայանայ գերայատուկ շրջագիծ մը։ Այդ տարին, Ռալի Աքրոփոլիս կը քուէարկուի որպէս 2005-ի լաւագոյն մրցաշարքը։
2006-ին մրցաշարքին կեդրոնը Աթէնք եւ անոր շրջապատի լեռները կը փոխադրուի, իսկ սպասարկութեան կառավայրը Աթէնքի Ողիմպիական Մարզադաշտը կը հանդիսանայ, ուր նաեւ տեղի կ՛ունենան երկու գերայատուկ շրջագիծեր․ մէկը մրցաշարքին բացման օրը եւ միւսը՝ վերջին օրը։
2007-ին մրցաշարքին կեդրոնը Աթէնք կը հանդիսանայ եւ Մարքոփուլոյի Հեծելարշաւի Ողիմպիական Կեդրոնին մէջ տեղի կ՛ունենան երեք գերայատուկ շրջագիծեր։
2009-ին մրցաշարքը տեղի կ՛ունենայ Կորնթոսի Լուդրաքի ծովափնիայ շրջանը։ 2010-ին մրցաշարքը տեղի չունենար։
Իսկ 2011-ին իւրայատուկ շրջագիծերը կը տարածուին Ֆթիոթիտա, Վիոթիա, Կորնթոս եւ Արղոլիտա շրջաններուն մէջ։
2012-ին մրցաշարքը կը սկսի Աթէնքի Զափիօ Դահլիճէն կեդրոն ունենալով Լուդրաքի ծովափնեայ քաղաքը (Կորնթոս)։
Այնուհետեւ, հակառակ Յունաստանի դիմագրաւած տնտեսական տակնապին, մրցաշարքը կանոնաւորապէս կը շարունակուի մինչեւ 2018։
2019 եւ 2020 թուականներուն թագավարակի համաճարակին պատճառով (sars-cov-2) մրցաշարքը տեղի չունենար։ Կանոնաւոր կը կատարուի 2021 եւ 2022 թուականներուն։
_(cropped).jpg)
Ախոյաններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
| Տարեթիւ | Վարորդ |
Ինքնաշարժ |
|---|---|---|
| 1951 | Փեթրոս Փերաթիքոս | Fiat 1400 |
| 1952 | Ճոնի Փեզմածողլու | Chevrolet Deluxe |
| 1953 | Նիքոս Փափամիխայիլ | Jaguar XK120 |
| 1954 | Փեթրոս Փափատոփուլոս | Opel Rekord |
| 1955 | Ճոնի Փեզմածողլու | Opel Kapitän |
| 1956 | Վալթըր Շոք | Mercedes-Benz 300 SL |
| 1957 | Ժան Փիեռ Էսթաժէ | Ferrari 250 GT |
| 1958 | Լուիճի Վիլիորեզի | Lancia Aurelia B20 GT |
| 1959 | Վոլֆանկ Լեվի | Auto Union 1000 |
| 1960 | Վալթըր Շոք | Mercedes-Benz W111 |
| 1961 | Էրիք Քարլսոն | Saab 96 |
| 1962 | Peter Lang | Mercedes-Benz W111 |
| 1963 | Օժէն Պոհրինկըր | Mercedes-Benz W112 |
| 1964 | Թոմ Թրանա | Volvo PV 544] |
| 1965 | Քարլ Մակնուս Սքոկ | Volvo Amazon |
| 1966 | Պենկթ Սոտրսթորմ | Ford Cortina Lotus |
| 1967 | Բատի Հոփքիրք, վարորդի կցորդ՝ Ռոն Գրելին | Mini Cooper S |
| 1968 | Ռոճեր Քլարք, վարորդի կցորդ՝ Ճիմ Բորթըր | Ford Escort Twin Cam |
| 1969 | Փոլ Թոյվոնեն, վարորդի կցորդ՝ Մարթի Քոլարի | Porsche 911 S |
| 1970 | Ժան Լիւք Թերիէ, վարորդի կցորդ՝ Մարսել Քալուերթ | Alpine A110 |
| 1971 | Օվէ Անտերսըն, վարորդի կցորդ՝Արնէ Հերծ | Alpine A110 |
| 1972 | Հաքան Լինտպըրկ, վարորդի կցորդ՝ Հելմութ Այսենտըլ | Fiat 124 Sport Spider |
| 1973 | Ժան Լիւք Թերիէ, վարորդի կցորդ՝ Քրիստեան Տելֆեռիէ | Alpine A110 |
| 1974 | Մրցաշարքը տեղի չունենար, Յունաստանի ներքին քաղաքական գացութեան պատճառով | |
| 1975 | Ուոլթըր Ռոհըր, վարորդի կցորդ՝ Եոշեն Պերկեր | Opel Ascona#Ascona A (1970–1975) |
| 1976 | Հարի Քալսթորմ, վարորդի կցորդ՝ Քլաես Կորան Անտերսըն | Datsun Violet 160J |
| 1977 | Պյորն Վալտըկարտ, վարորդի կցորդ՝Հանս Թորզելիուս | Ford Escort RS 1800 |
| 1978 | Ուոլթըր Ռոհըր, վարորդի կցորդ՝ Քրիստիան Ճեսթտորֆեր | Fiat 131 Abarth |
| 1979 | Պյորն Վալտըկարտ, վարորդի կցորդ՝Հանս Թորզելիուս | Ford Escort RS 1800 |
| 1980 | Արի Վաթանեն, վարորդի կցորդ՝Տէյվիթ Ռիչարց | Ford Escort RS 1800 |
| 1981 | Արի Վաթանեն, վարորդի կցորդ՝ Տէյվիթ Ռիչարց | Ford Escort RS 1800 |
| 1982 | Միշել Մութոն, վարորդի կցորդ՝Ֆապրիզիա Բոնս | Audi Quattro |
| 1983 | Ուոլթըր Ռոհըր, վարորդի կցորդ՝ Քրիստիան Ճեսթտորֆեր | Lancia 037 Rally |
| 1984 | Սթիկ Պլոմվիսթ, վարորդի կցորդ՝ Պիորն Սետըրպերկ | Audi Quattro A2 |
| 1985 | Թիմօ Սալոնեն, վարորդի կցորդ՝ Սեփօ Հարճան | Peugeot 205 Turbo 16 E] |
| 1986 | Իուհա Քանքիւնեն, վարորդի կցորդ՝ Իուհա Փիրոնեն | Peugeot 205 Turbo 16 E2 |
| 1987 | Մարքու Ալեն, վարորդի կցորդ՝ Իլգա Քիվիմաքի | Lancia Delta Group A |
| 1988 | Միքի Պիասոն, վարորդի կցորդ՝ Թիծիանօ Սիվիերօ | Lancia Delta Group A |
| 1989 | Միքի Պիասոն, վարորդի կցորդ՝ Թիծիանօ Սիվիերօ | Lancia Delta Group A |
| 1990 | Քարլոս Սայնս, վարորդի կցորդ՝ Լուիս Մոյա | Toyota Celica GT-Four |
| 1991 | Եուհա Քանքունեն, վարորդի կցորդ՝ Եուհա Փիրոնեն | Lancia Delta Group A |
| 1992 | Տիտիէ Օրիոլ, վարորդի կցորդ՝ Պերնար Օչելի | Lancia Delta Group A |
| 1993 | Միքի Պիասոն, վարորդի կցորդ՝ Թիծիանօ Սիվիերօ | Ford Escort RS Cosworth |
| 1994 | Քարլոս Սայնս, վարորդի կցորդ՝ Լուիս Մոյա | Subaru Impreza 555 |
| 1995 | Արիս Վովոս, վարորդի կցորդ՝ Գոսթաս Սթեֆանիս | Lancia Delta Group A |
| 1996 | Քոլին Մաքռէյ, վարորդի կցորդ՝ Տեռեք Ռինկըր | |
| 1997 | Քարլոս Սայնս, վարորդի կցորդ՝ Լուիս Մոյա | Ford Escort WRC |
| 1998 | Քոլին Մաքռէյ, վարորդի կցորդ՝ Նիքի Կրիսթ | Subaru Impreza WRC |
| 1999 | Ռիչարտ Պըրնս, վարորդի կցորդ՝ Ռոպերթ Ռիտ | Subaru Impreza WRC |
| 2000 | Քոլին Մաքռէյ, վարորդի կցորդ՝ Նիքի Կրիսթ | Ford Focus RS WRC |
| 2001 | Քոլին Մաքռէյ, վարորդի կցորդ՝ Նիքի Կրիսթ | Ford Focus RS WRC 01 |
| 2002 | Քոլին Մաքռէյ, վարորդի կցորդ՝ Նիքի Կրիսթ | Ford Focus RS WRC 01 |
| 2003 | Մարքօ մարթին, վարորդի կցորդ՝ Մայքլ Փարք | Ford Focus RS WRC 03 |
| 2004 | Փիթըր Սոլպերկ, վարորդի կցորդ՝ Ֆիլ Միլս | Subaru Impreza WRC |
| 2005 | Սեպանթեան Լոյպ, վարորդի կցորդ՝ Տանիել Էլենա | Citroën Xsara WRC |
| 2006 | Մարքու Կրոնհոլմ, վարորդի կցորդ՝ Թիմօ Ռոթիանեն | |
| 2007 | Մարքու Կրոնհոլմ, վարորդի կցորդ՝ Թիմօ Ռոթիանեն | Ford Focus RS WRC 06 |
| 2008 | Սեպանթեան Լոյպ, վարորդի կցորդ՝ Տանիել Էլենա | Citroën C4 WRC |
| 2009 | Միքօ Հիրվոնեն, վարորդի կցորդ՝ Եարմօ Լեհթինեն | Ford Focus RS WRC 09 |
| 2010 | Տեղի չունեցաւ | |
| 2011 | Սեպասդեան Օզիէ, վարորդի կցորդ՝ Ժիւլեն Ինկրասիա | Citroën DS3 WRC |
| 2012 | Սեպանթեան Լոյպ, վարորդի կցորդ՝ Տանիել Էլենա | Citroën DS3 WRC |
| 2013 | Եարի Մաթի, վարորդի կցորդ՝ Միքա Անթիլա | Volkswagen Polo R WRC |
| 2014 | Կրեկ Պրին, վարորդի կցորդ՝ Սքոթ Մարթին | Peugeot 208 |
| 2015 | Քայեթան Քայեթանովիչ, վարորդի կցորդ՝ Եարոսլավ Պարան | Ford Fiesta R5 |
| 2016 | Ռալֆս Սիրմաքիս, վարորդի կցորդ՝ Արթուրս Սլիմինս | Škoda Fabia R5 |
| 2017 | Քայեթան Քայեթանովիչ, վարորդի կցորդ՝ Եարոսլավ Պարան | Ford Fiesta R5 |
| 2018 | Պրունօ Մակալհաես, վարորդի կցորդ՝ Հուկօ Մակալհաես | Škoda Fabia R5 |
| 2019 եւ 2020 | Մրցաշարքները տեղի չունեցան | |
| 2021 | Քայէ Ռոնավբերան, վարորդի կցորդ՝ Եոնէ Հալթունեն | Toyota Yaris WRC |
| 2022 | Թիերի Նիովիլ, վարորդի կցորդ՝ Մարթին Վայտայեք | Hyundai i20 N Rally1 |
Տե՛ս նաեւ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ Ռալի Աքրոփոլիս․պաշտօնական կայքէջ(յունարէն)
- ↑ Ռալի Աքրթփոլիս, պատմական ակնարկ(յունարէն)
- ↑ Ռալի Աքրոփոլիսի ախոյեաններուն ցուցակը(յունարէն)
- ↑ Աքրթփոլիս, պատմական ակնարկ(յունարէն)
- ↑ «Պտոյտի եւ Ինքնաշարժի Յունական Ակումբ»ին պաշտօնական կայքէջ (անգլերէն)
- ↑ «Պտոյտի եւ Ինքնաշարժի Յունական Ակումբ»ին պաշտօնական կայքէջ(յունարէն)