Ակաթա Քրիսթի
.svg){kind=small}
Տէյմ Ակաթա Մէրի Քլարիսա Քրիսթի (անգլերէն՝ Dame Agatha Mary Clarissa Christie, 15 Սեպտեմբեր, 1890, Տեւոն, Անգլիա - 12 Յունուար, 1976, Ուինթըրպրուք, Անգլիա): Քրիսթին իր առաջին ամուսինին մականունն է: Ան Անգլիացի գրող է: Հրատարակած է աւելի քան 60 սոսկումի վէպեր, 6 սիրային վէպեր եւ 19 հաւաքածոներ:
Ակաթա Քրիսթիի գիրքերը հրատարակուած են աւելի քան 2 միլիոն օրինակով եւ թարգմանուած են աւելի քան 100 լեզուներու, նաեւ հայերէնի[9]:
Անոր The Mousetrap թատերագրութիւնը, առաջին անգամ բեմադրուած է 1952 թուականին եւ բազմաթիւ տեղեր կը շարունակուի մինչեւ այսօր:
Ակաթա Քրիսթիի ստեղծագործութիւնները ըստ թարգմանութեան, աշխարհի առաջինն են[10]:
Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ակաթա Քրիսթի ծնած է 15 Սեպտեմբեր, 1890 թուականին, Անգլիոյ մէջ հարուստ ընտանիքի մը[11]: Ակաթա Քրիսթին ունէր մէկ քոյր եւ մէկ եղբայր: Ան սկսած է գրել իր քոյրէն ներշնչուելով: Քոյրը կը գրէր զուարճալի պատմութիւններ, եւ որպէսզի իրարմէ տարբեր ըլլան՝ Քրիսթին կ'որոշէ գրել սարսափի պատմութիւններ: Անոնց ծնողները, չհամաձայնելով իրենց պատմութիւններ գրելու ստեղծագործութեամբ, երկար ժամանակ Ակաթային կ'արգիլեն գրելը: Երբ Ակաթային հայրը կը մահանայ, ընտանիքը կ'որոշէ տեղափոխուիլ Կիպրոս, որովհետեւ հոն կեանքը աւելի դիւրին եւ աժան էր:
Սակայն Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը տեղի կ'ունենայ, եւ Ակաթան կը սկսի աշխատիլ Կարմիր Խաչ հիւանդանոցին մէջ։ Հոն ան կը սորվի դեղերու պատրաստութեան մասին եւ կը ծանօթանայ տարբեր թոյներու տեսակներու: Յետագային, այս տեղեկութիւնները կ'օգտագործէ իր վէպերուն մէջ[12][13]:
Ակաթան գրած է աւելի քան 100 վէպեր, կարճ պատմութիւններ եւ բանաստեղծութիւններ: Ան պարգեւատրուած է Պրիթանական կայսրութեան երրորդ աստիճանի շքանշանով եւ գրական պարգեւներով: Զարմանալիօրէն, Ակաթան երբեք լրջօրէն չէ մօտեցած իր արուեստին, այլ աւելի կարեւորութիւն եւ հետաքրքրութիւն ցուցաբերած է իր գիտական նախասիրութիւններուն եւ ամուսինին գործին, որ հնագիտութիւն էր:
Ակաթա Քրիսթին համարձակ եւ ուժեղ կին մըն էր, ու ան օդաչու էր:
1971 թուականէն, 1974 թուական Ակաթային առողջութիւնը կը սկսի տկարանալ, բայց ան կը շարունակէ գրել: Մի քանի Քանատացի մասնագէտներ կ'ըսեն թէ ան կրնայ ըլլալ կը տառապէր յիշողութեան դժուարութիւններէ[14][15][16][17]: Ակաթան կը մահանայ 12 Յունուար, 1976 թուականին, 85 տարեկանին, Անգլիոյ մէջ։ Երկու տարի վերջ ալ կը մահանայ իր ամուսինը: Ան ունի միայն մէկ զաւակ, Ռոզալինտ Հիքսը:
Իր գիրքերէն են՝
- The Murder of Roger Ackroyd (1926)
- Peril at End House (1932)
- Murder on the Orient Express (1934)
- The ABC Murders (1935)
- And Then There Were None (1939)
- Five Little Pigs (1943)
- Crooked House (1949)
- A Murder is Announced (1950)
- Endless Night (1967)
- Curtain: Poirot's Last Case ( հրատարակուած՝ 1975 թուականին, բայց գրուած է երկրորդ համաշխարհային պատերազմին ժամանակ:)
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 https://www.familysearch.org/ark:/61903/1:1:QJ81-65FD
- ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ https://www.englishriviera.co.uk/things-to-do/ashfield-p1342823
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118520628 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ The scotsman — Edinburgh: 1930. — Iss. 27240. — P. 10. — ISSN 0307-5850
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ Ռոջեր Աքրոյդի սպանությունը։ Սպանություն գոլֆի խաղադաշտում։ [Վեպեր] / Ա. Քրիստի; Անգլ. թարգմ.՝ Ա. Խաչատրյան; Խմբ.՝ Կ. Սաֆրազյան. - Երեւան։ Լույս, 1990. - 478 էջ ; 20 սմ. ISBN 5-545-00537-4 Խաչատրյան, Ալբերտ. թարգմ. Սաֆրազյան, Կ. Ժ. խմբ. Անգլիական գրականություն - Վեպ [1]
- ↑ Index Translationum: UNESCO Culture Secto
- ↑ Morgan Janet P. (1984)։ Agatha Christie: A Biography։ London, UK: HarperCollins։ էջ 393։ ISBN 978-0-00-216330-9։ արտագրուած է՝ 8 March 2015
- ↑ (PDF) Thallium poisoning in fact and fiction, Pharm J, 25 November 2006, http://www.pharmj.com/pdf/comment/pj_20061125_onlooker.pdf
- ↑ John Emsley, "The poison prescribed by Agatha Christie", The Independent, 20 July 1992
- ↑ Kingston, Anne (2 April 2009), «The ultimate whodunit», macleans.ca (Canada), http://www2.macleans.ca/2009/04/02/the-ultimate-whodunit, վերցված է 28 August 2009
- ↑ Boswell, Randy (6 April 2009), «Study finds possible dementia for Agatha Christie», The Ottawa Citizen, http://www.ottawacitizen.com/health/Study+finds+possible+dementia+Agatha+Christie/1470424/story.html, վերցված է 28 August 2009
- ↑ Devlin Kate (4 April 2009)։ «Agatha Christie 'had Alzheimer's disease when she wrote final novels'»։ The Daily Telegraph (London, UK)։ արտագրուած է՝ 28 August 2009
- ↑ Flood Alison (3 April 2009)։ «Study claims Agatha Christie had Alzheimer's»։ The Guardian (London, UK)։ արխիւացուած բնօրինակէն 1 August 2009-ին։ արտագրուած է՝ 28 August 2009
| ||||||||||
