Աբգար Յովհաննիսեան

Աբգար Յովհաննիսեան
Ծնած է 30 Մայիս 1908(1908-05-30)[1][2][3]
Ծննդավայր Թիֆլիս, Ռուսական Կայսրութիւն[2][3]
Մահացած է 3 Դեկտեմբեր 1991(1991-12-03)[1][3] (83 տարեկանին)
Մահուան վայր Մոսկուա, Խորհրդային Միութիւն[3]
Քաղաքացիութիւն  Ռուսական Կայսրութիւն
 Խորհրդային Միութիւն
Ազգութիւն Հայ[2]
Ուսումնավայր Երեւանի Պետական Համալսարանի Պատմութեան Բաժանմունք
Կոչում փրոֆեսոր[2][3] եւ ակադեմիկոս[2][3]
Մասնագիտութիւն պատմաբան
Աշխատավայր Երեւանի Պետական Համալսարան[2]
Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիայի Պատմութեան Հիմնարկ[2]
Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիա[2]
Անդամութիւն Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիա[2][3]
Կուսակցութիւն Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն[2]

Աբգար Յովհաննիսեան (30 Մայիս 1908(1908-05-30)[1][2][3], Թիֆլիս, Ռուսական Կայսրութիւն[2][3] - 3 Դեկտեմբեր 1991(1991-12-03)[1][3], Մոսկուա, Խորհրդային Միութիւն[3]), հրապարակախօս, թարգմանիչ, հասարակական գործիչ եւ Փիլիսոփայական գիտութիւններու ակադեմիայի ակադեմիկոս։

Կեանք եւ գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Թիֆլիս։ Նախնական կրթութիւնը ստացած է ծննդավայրին մէջ. ապա ընդունուած է Գերմանիոյ Լայպցիկի համալսարանի փիլիսոփայութեան կաճառի տնտեսագիտական բաժինը, ուրկէ շրջանաւարտ եղած է 1878 թուականին։

Ուսումը աւարտելէ ետք, մինչեւ իր մահը Յովհաննիսեան իբրեւ կառավարիչ աշխատած է Թիֆլիսի վարկային կազմակերպութիւններէն մէկուն մէջ։ 1879-1880 թուականներուն Յովհաննիսեան եղած է Թիֆլիսի հայկական թատրոնի տնօրէն:

Յովհաննիսեան 1976 թուականին Թիֆլիսի մէջ ստեղծած եւ ապա մինչեւ 1881 թուականը նախագահած է «Թիֆլիսի հայերէն գիրքերու հրատարակութեան ընկերութիւն»ը:

Տպագրութեան կողքին զբաղած է գրականութեամբ. 1876-1881 թուականներուն հրատարակած է «Փորձ» հանդէսը, իսկ 1882-1898 թուականներուն՝ «Արձագանգ» թերթը, որուն մէջ «Մալխաս» գրչանունով հրատարակած է յօդուածներ ու գրութիւններ:իբրեւ

Յովհաննիսեան մեծ մասնակցութիւն բերած է Պերլինի համալսարանին կողմէ հրատարակուած «Հանդէս հայագիտութեան» ժողովածուներու պատրաստման գործին:

Տպագրութեան ու գրականութեան կողքին Յովհաննիսեան զբաղած է նաեւ թարգմանութեամբ. ֆրանսերէն եւ գերմաներէն լեզուներէն հայերէնի թարգմանած է շատ մը յայտնիներու գործերը: Անոր լաւագոյն աշխատնքներէն մէկն է 1902 թուականին հրատարակուած գրող եւ հրապարակախօս Րաֆֆիի «Խաս փուշ» աշխատութեան ֆրանսերէն թարգմանութիւնը, ինչպէս նաեւ «Բիբի Շարաբանի»ի գործերը[4]:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։