Բարնասոս

Բարնասոս
	Παρνασσός
	Բարնասոս լեռ
Տեսակ	Լեռ
Երկիր	Յունաստան
Վարչատարածքային միաւոր	Ֆթիոթիդա նահանգ
Լեռնաշղթայ	լեռնազանգուած
Մասն է	Յունական Դիցաբանութիւնը
Բարձրութիւնը ծովու մակարդակէն	2455 մեթր
Յարաբերական; բարձրութիւն	2.457
Բարձրագոյն գագաթ	Լեաքուրա (2457)
Պահպանման տարածք	ՆԱԹՈՒՐԱ 2000

Բարնասոս (յուն․՝ Παρνασσός) լեռ․ կ՛երկարի Ֆոքիդա, Ֆիոթիդա, Վիոթիա նահանգներուն մինչեւ,Կեդրոնական Յունաստան, Յունաստան։ Բարձրագոյն գագաթն է Լեաքուրա (2457)։

Լերան հարաւ-արեւմտեան լանջերուն կը գտնուիՏելֆիի պատգամախօսը։ Անոր շնորհիւ լեռը հնադարէն մինչեւ այսօր «սրբավայր» է՝ Ողիմպոսին համահաւասար։

Բարնասոս հիւսիս-արեւմուտքէն կը միանայ Կիոնային, իսկ հարաւէն՝ Քիրֆի լերան։

Տեղեկութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բարնասոսին բարձրադիր լանջերուն վրայ կը գտնուին բազմաթիւ մեծ ու փոքր գիւղեր․ Արահովա (960 մ․ բարձրութիւն), Տելֆի (570 մ․ բարձրութիւն), Աղորեանի (950 մ․ - 830 մ․ բարձրութեան վրայ), Վարեանի (900 մ․ բարձրութիւն), Ամֆիքլիա (400 մ․ բարձրութիւն), Փոլիդրոսոս (350 մ․ բարձրութիւն), Անօ Թիթորէա (400 մ․ բարձրութիւն)։

Ձիւնածածկ Բարնասոս․ նկարուած Ղալաքսիդիէն (Կորնթոսի ծոցին հիւսիս-արեւմտեան ափ)

Յունաստանի երկար պատմութեան ընթացքին, Բարնասոս Յունաստանի հարաւի յունական ցեղերուն մարտկոցը եղած է, ընդէմ հիւսիսէն արշաւողներուն․ ինչպէս օրինակ պարսիկներուն դէմ Թերմոփիլեսի ճակատամարտին ընթացքին (Ք․Ա․480)։

1821-ի Յունական Յեղափոխութեան ընթացքին, լերան վրայ եւ շրջակայքը տեղի ունեցան յոյներուն եւ օսմանցիներուն միջեւ վճռական կռիւները՝ Ալամանայի եւ Ղրավիային։

Լերան վրայ կը գործէ Յունաստանի ձիւնագնացութեան մեծագոյն կեդրոնը։ Կը գտնուի Բարնասոսին երկու բարձրագոյն գագաթներուն միջեւ՝ Ֆթերոլաքա (1640) եւ Քելարեա (2260)։

Դիցաբանութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Անունը կը պարտի առասպելական հերոս Բարնասոսին (Փոսիտոնասին եւ Քլէոդորա յաւերժահարսին զաւակը)։

Բարնասոս ընծայուած էր Ափոլոնասին եւ Քորիքեադես յաւերժահարսերուն։ Լեռն է ուր Ափոլոնաս Օրֆէաս կը ճանչնայ եւ անոր կը նուիրէ ոսկի քնարը եւ վայրի կենդանիները հանդարտեցնելու շնորհը՝ իր ձայնով ու երգով։

Բնապահպանում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բարնասոս իր հարուստ բուսական եւ կենդանական աշխարհի պատճառով (օրինակ՝ քեֆալոնեան մայրի, փարնասոսի փարչուկ, գիշատիչ թեւաւորներ, գայլեր, վայրի խոզեր, ախազենր, աքիսներ, եւայլն), 1938-էն յայտարարուած է Յունաստանի ազգային պուրակ։ Պուրակը սահմանուած է Տելֆիին, Արահովային եւ Աղորեանիին միջեւ։

Լեռը պահպանուած կենսավայր է եւ մաս կը կազմէ եւրոպական ՆԱԹՈՒՐԱ 2000 բնապահպանման գօտիին GR2410002 արձանագրութեամբ։