Վարդան Հացունի

Վարդան Հացունի
Ծննդեան անուն հայ.՝ Վարդան Սոմունճյան
Ծնած է 10 Յուլիս 1870(1870-07-10)[1]
Ծննդավայր Պարտիզակ (Քոճայելի), Բաշիսքելե, Քոճաէլի, Թուրքիա
Մահացած է 8 Յուլիս 1944(1944-07-08)[1] (73 տարեկանին)
Քաղաքացիութիւն Flag of the Ottoman Empire (1844–1922).svg Օսմանեան Կայսրութիւն
Flag of Italy (1861–1946).svg Իտալիոյ Թագաւորութիւն
Մասնագիտութիւն բանասէր

Վարդան Հացունի, կամ Հ. Վարդան Վ. Հացունի (Վարդան Սոմունճեան, 10 Յուլիս 1870(1870-07-10)[1], Պարտիզակ (Քոճայելի), Բաշիսքելե, Քոճաէլի, Թուրքիա - 8 Յուլիս 1944(1944-07-08)[1]), հայ բանասէր, ազգագրագէտ[2]։

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է 1870 թուականին Սեբաստիոյ նահանգի Պարտիզակ (այժմ Պահչէճիկ) հայաբնակ աւանի մէջ։ Կրթութիւնը ստացած է Վենետիկի Մխիթարեան միաբանութեան մէջ, ապա դարձած նոյն միաբանութեան անդամ։ Մօտ 40 տարի աշխատած է Մխիթարեաններու Միլանի, Կոստանդնուպոլսոյ, Վենետիկի եւ այլ քաղաքներու վարժարաններուն մէջ որպէս ուսուցիչ եւ տեսուչ։

Ուսումնասիրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հիմնական աշխատութիւնները նուիրուած են հայ ժողովուրդի հին կենցաղին ու սովորութիւններուն։

  • Լուսաբանած է Հին Հայաստանի երդման առիթները, վայրերը, եղանակները եւ այլն, հետազօտած ուտեստեղէնը, վերլուծած Հայաստանի տարբեր դասերու օգտագործած ճաշատեսակները (անոնց կարգին նաեւ հոգեւոր ճաշատեսակները)։
  • Քննութեան առած է հայկական տարբեր դրօշակները (քաղաքացիական եւ եկեղեցական), ճշդած՝ Արշակունեաց, Բագրատունեաց, Ռուբինեաններու, տարբեր իշխանական տուներու, զինուորական դրօշներու ձեւերը, գոյները, նշանները եւ այլն։
  • Ուսումնասիրած է Հին Հայաստանի կրթութեան եւ դաստիարակութեան զարգացումը։
  • Հանգամանօրէն ուսումնասիրած եւ վերլուծած է աշխարհիկ եւ եկեղեցական հանդերձներու զարգացումը, որ բաժնուած է 11 շրջանի՝ Ուրարտուէն մինչեւ 17-րդ դար։
  • Անդրադարձած է հայ կնոջ խաղացած պատմական դերին, լուսաբանած անոր գործունէութիւնը տարբեր ոլորտներու մէջ։

Երկեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • «Ճաշեր եւ խնճոյք հին Հայաստանի Մէջ», Վենետիկ, 1912։
  • «Դաստիարակութիւնը հին հայոց քով», Վենետիկ, 1923։
  • «Պատմութիւն հին հայ տարազին», Վենետիկ, 1924։
  • «Կարեւոր խնդիրներ Հայ Եկեղեցւոյ պատմութենէն», Վենետիկ, 1927։
  • «Հայ դրօշները պատմութեան մէջ», Վենետիկ, 1930։
  • «Երդմունք հին հայոց մէջ», Վենետիկ, 1932։
  • «Ուղղագրութիւն եւ առոգանութիւն», Վենետիկ, 1933։
  • «Հայուհին պատմութեան առջեւ», Վենետիկ, 1936։
  • «Պատմութիւն հայոց աղօթամատոյցին», Վենետիկ, 1965[3]։

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://am.hayazg.info/index.php?curid=10767
  2. «AV Production - Վարդան Հացունի»։ avproduction.am։ արտագրուած է՝ 2020-11-09 
  3. «Ստացուած Գիրքեր. «Պատմութիւն Հայոց Աղօթամատոյցին» (Հեղինակ` Հայր Վարդան Հացունի)»։ Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon) (en-US)։ 2018-06-13։ արտագրուած է՝ 2020-11-09