Jump to content

Վահան Չերազ

Վահան Չերազ
Ծնած է 16 Օգոստոս 1886(1886-08-16)
Ծննդավայր Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է 1928
Մահուան վայր Թիֆլիս, Խորհրդային Միութիւն
Մասնագիտութիւն հանրային գործիչ, մարզիկ
Անդամութիւն Սկաուտիզմ?
Կուսակցութիւն Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն

Վահան Չերազ (16 Օգոստոս 1886(1886-08-16), Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն - 1928, Թիֆլիս, Խորհրդային Միութիւն), յայտնի հայ մարզիկ, Պոլսոյ եւ Հայաստանի Հանրապետութեան սկաուտական շարժման հիմնադիրներէն մէկն էր:

Վահան Չերազը եղբօրորդին է յայտնի հասարակական-քաղաքական գործիչ, մտաւորական, խմբագիր եւ գրող Մինաս Չերազի։ Ան հիմնադիրներէն եղաւ Հ.Մ.Ը.Մ.-ի սկաուտական շարժման։ Առաջինն էր, որ ֆութպոլը բերաւ Օսմանեան Կայսրութիւն. հիմնեց ֆութպոլի խումբեր եւ կազմակերպեց խաղեր։ 1920 թուականին, անսալով Հայաստանի Հանրապետութեան Կրթութեան նախարար Նիկոլ Աղբալեանի կոչին՝ Պոլիսէն փոխադրուեցաւ Ալեքսանդրապոլ (այժմ՝ Գիւմրի), հայրենիքի մէջ մարզական կեանքին զարկ տալու համար։ Այդ շրջանին, Ցեղասպանութենէն վերապրած որբերու մէկ մասը Ալեքսանդրապոլ կեդրոնացած էր։

Հայաստանի խորհրդայնացումէն ետք, մինչ իր ընկերներէն շատեր կը փախչէին, ան նախընտրեց մնալ հայրենիք, իր սկաուտներուն մօտ, արհամարհելով իրեն սպառնացող վտանգը եւ ծանօթներու զգուշացումները[1]։ Հակառակ որ Վահան Չերազ շարքային դաշնակցական չէր, 1927 թուականին՝ զինք այդպէս զրպարտելով, Թիֆլիսի մէջ Բերիան անձամբ սպաննեց զինք[2]։

Չերազի կինը՝ Վարդանուշ Չերազը գնդակահարուեցաւ 1937 թուականին։ Վարդգէս Անդրէասեան՝ Վարդանուշի եղբայրը, որդեգրեց անոնց որբ մնացած դուստրը՝ Բիւրակնը։ Վախնալով հետապնդումներէ, ան փոխեց աղջկան ազգանունը, դարձնելով Անդրէասեան։ Բանասէր Բիւրակն Անդրէասեան-Չերազ այժմ կը բնակի Երեւանի մէջ։

  1. armeniapedia.org armeniapedia.org
  2. Փիտէճեան, Գրիգոր. «Կոմիտաս Վարդապետին դագաղը երկյարկանի չէ եղած», Նոր Կեանք, 31-րդ տարի, թիւ 52, 3 Դեկտեմբեր 2009. Լոս Անճելըս
  • Վազգէն Անդրէասեան «Վահան Չերազ եւ իր երգն Հայաստանի», 1977, Պէյրութ, տպ. Սեւան