Jump to content

Սուրհանդակ (թերթ, Թիֆլիս)

Սուրհանդակ
Սուրհանդակ
Տեսակ թերթ
Լեզու հայերէն
Խմբագիր Աստուածատուր Երիցեան
Հիմնադրուած է 1909
Երկիր Թիֆլիս
Հրատարակման վայր Թիֆլիս

Սուրհանդակ, գրական, քաղաքական-հասարակական, առեւտրա-արդիւնաբերական օրաթերթ (մինչեւ 1910 թուականի Դեկտեմբերը՝ երկօրեայ)։ Լոյս տեսած է 1909-1912 թուականներուն, Թիֆլիս։ Խմբագիր՝ Աստուածատուր Երիցեան։

Պարզելով թերթի նպատակները առաջին տարուան առաջին թիւին մէջ խմբագիրը յայտարարած է, որ թերթը հեռու պիտի ըլլայ «կուսակցական կռիւներէն եւ անձնական հաշիւներէն»։

«Սուրհանդակ»ի բաժիններն էին՝ «Ներքին տեսութիւն», «Գաւառային կեանք», «Թղթակցութիւններ», «Առեւտրա֊արդիւնաբերական», «Արտաքին տեսութիւն» եւ այլն։

Նախորդ հասարակական-քաղաքական պարբերականներէն ոչ մէկը ունեցած է «Առեւտրա-արդիւնաբերական» բաժին։ Այդ մասին թերթը գրած է.

«Սուրհանդակի» մէջ մենք տալիս ենք եւ մի առանձին բաժին, որը ահագին կարուորութիւն ունի ազգերի տնտեսական վիճակում. դա առևտրա֊արդիւնաբերական բաժինն է, որի վրայ առանձնապէս դարձնելու ենք մեր ուշադրութիւնը, եւ որը մատնել էինք կամով մոռացութեան, երբեմն եւ աններելի արհամարհանքի, իսկ վերջերս նոյնիսկ թշնամանքի։
- (1909, թիւ 1)

Աւետիք Արասխանեան, ողջունելով «Սուրհանդակ»ի լոյս ընծայումը, գրած է.

Եթէ «Սուրհանդակը» արդարացնի իր ծրագրի այդ կէտը, նա մի նոր զարգացում տուած կլինի նաեւ հայկական մամուլին առհասարակ, որովհետեւ արդիւնաբերութեանը եւ առեւտրին իրական օգնութիւն տալու համար պէտք կլինի անընդհատ հետամտութիւն երկրի տնտեսական կեանքին, մի խնդիր, որ այդ ծաւալով մեզանում չի դրած եղել եւ ոչ մի թերթ։
- (1909, թիւ 5)


«Սուրհանդակ»ին աշխատակցած են Աւետիք Արասխանեանը, Ղազարոս Աղայեանը, Ջաւադ Բալուղեանը, Գրիգորի Երզնկեանը, Գարեգին Լեւոնեանը, ՀայկՀամբարձումեանը, Սեդրակ Մանդինեանը, Մեսրոպ Մելեանը, Նար-Դոսը, Խ. Սամուէլեանը, Յարութիւն Սոլովեանը, Խ. Տէր Ենոքեանը, Մուշեղ Բագրատունին (Խ. Նարիմեան) եւ ուրիշներ[1]։

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. Հայ պարբերական մամուլի պատմություն (1900-1922), հատոր 2, Ե., ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտ, 2017, էջ 68-71։ Պատասխանատու խմբագիրներ՝ Ա. Խառատյան, Լ. Գևորգյան։