Ռոպինսոն Քրուզօ

Ռոպինսոն Քրուզօ
Robinson Crusoe
1719-ին հրատարակուած գիրքին շապիկը
Հեղինակ Տէյնիել Տեֆօ
Երկիր Մեծն Բրիտանիա
Լեզու Անգլերէն
Հրատարակչական թուական
25 Ապրիլ 1719
Գիրքի տեսակ Արկածային

Ռոպինսոն Քրուզօ (անգլերէն՝ Robinson Crusoe), Տէյնիել Տեֆօյի վէպերու հերոս։ Վեպերու առաջին երկուքը հրատարակուած են 1719 թուականին։ Վէպին սկիզբը լրիւ կոչուած էր «Եորքցի նաւաստի Ռոպինսոն Քրուզօյի կեանքը եւ զարմանահրաշ արկածները. այդ մարդը, որ մեն-մենակ ապրած էր 28 տարի Օրինոքօ գէտի մօտակայքի, Ամերիկայի ափերու մօտ գտնուող անմարդաբնակ կղզիին մէջ, եւ որ՝ փրկուելով նաւաբեկութենէ, երբ իր բոլոր ընկերները մահացան, բերած է գրաւոր վկայութիւն, թէ ինչպէս ան վերջապէս փրկուեցաւ ծովահեններու կողմէ» (անգլերէն՝ The Life and Strange Surprizing Adventures of Robinson Crusoe, Of York, Mariner: Who lived Eight and Twenty Years, all alone in an un-inhabited Island on the Coast of America, near the Mouth of the Great River of Oroonoque; Having been cast on Shore by Shipwreck, wherein all the Men perished but himself. With An Account how he was at last as strangely deliver'd by Pyrates): Ռոպինսոն Քրուզօյի մասին վէպերը Տեֆօյի թերեւս ամենայայտնի ստեղծագործութիւններն են։

Պատմութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Գիրքը Ռոպինսոն Քրուզօ[1] անունով յորինուած անձնաւորութեան մասին է, որ նաւաբեկութենէ յետոյ ողջ մնացած է եւ յայտնուած անմարդաբնակ կղզիի մէջ՝ ապրելով հոն երկար տարիներ։ Վէպը մեծ ազդեցութիւն թողած է անգլիական եւ համաշխարհային մշակոյթի վրայ, այդ բազմիցը էկրանաւորուած է։

Նախապատմութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ռոպինսոն Քրուզօյի նախատիպը եղած է իրական մարդ՝ սկովտացի նաւաստի Ալեքսանտր Սելքիրքը, որ «Cinque Ports» (Սենք Փոր) նաւի նաւաստի էր։ Ան չորս տարի ապրած է անմարդաբնակ կղզիի մէջ։ Ան իր պահանջով 1704 թուականին իջեցրած էին անմարդաբնակ կղզի մը՝ տալով զէնք, գործիքներ, մթերք եւ սերմեր։ Սելքիրքը մնացած էր կղզիին մէջ մինչեւ 1709 թուականը։ Անոր մասին պատմած են Վուձ Ռոճըրզը եւ նաւապետ Քուքը, այնուհետեւ գրող Ռիչըրտ Սթիլը[2]։

Պատկերազարդումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ռոպինսոն Քրուզօյին կեանքը անբնակ կղզիին վրայ

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. Ուր Ռոպինսոնը (անգլերէն՝ Robinson) հերոսին մօր օրիորդական մականունէ ստացած անունն է (անգլերէնախօս երկիրների մէջ անուանակոչութեան տարածուած եղանակ մը), իսկ Քրուզօն գերմանական Քրէյզներէն (գերմաներէն՝ Kreutznaer) սերած մականուն է:
  2. Արտամոնով Սերգէյ (1986)։ XVII-XVIII դարերու արտասահմանեան գրականութեան պատմութիւն։ Երեւան: Երեւանի համալսարանի հրատարակչութիւն։ էջ 305։ ISBN 4603020000-30 

Արտաքին Յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Քոյրյղումներ