Jump to content

Հրաչ Զարդարեան

Հրաչ Զարդարեան
Ծնած է 15 Յունուար 1897(1897-01-15)
Ծննդավայր Մեզիրէ, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է 30 Նոյեմբեր 1986(1986-11-30) (89 տարեկանին)
Մահուան վայր Ֆրանսա
Քաղաքացիութիւն  Օսմանեան Կայսրութիւն
 Ֆրանսա[1]
Ազգութիւն Հայ[2]
Ուսումնավայր Ներսիսեան դպրոց
Գէորգեան Հոգեւոր Ճեմարան
Փարիզի համալսարանի բժշկութեան բաժանմունք
Ազգային Կեդրոնական Վարժարան
Սեն Լուի Լիսէ ( lycée Saint-Louis)
Մասնագիտութիւն գրագէտ, թարգմանիչ, Խմբագիր, հասարակական ակտիվիստ, ատամնաբոյժ
Ծնողներ հայր՝ Ռուբէն Զարդարեան

Հրաչ Զարդարեան (15 Յունուար 1897(1897-01-15), Մեզիրէ, Օսմանեան Կայսրութիւն - 30 Նոյեմբեր 1986(1986-11-30), Ֆրանսա), հայ գրող, թարգմանիչ, խմբագիր, հասարակական-քաղաքական գործիչ։

Ծնած է Խարբերդ, ու տակաւին մանուկ հետեւած է հօր՝ գրագէտ Ռուբէն Զարդարեանի աստանդական կեանքին՝ Իզմիր, Մանիսա, Ֆիլիպէ, Պոլիս, ուր ան իբր ուսուցիչ կը պաշտօնավարէր։ Ուսումը ստացած է Կարին, ուր երեք տարի մնացած է իբրեւ գիշերօթիկ աշակերտ Սանասարեան վարժարանին մէջ։ Երբ վարժարանը Սեբաստիա կը փոխադրուի, վերադարձած է Պոլիս, ու Կեդրոնական վարժարանին մէջ աշակերտած է Եղիշէ արք. Դուրեանին, Մելքոն Կիւրճեանին (Հրանդ), Ինտրային, Ռ. Զարդարեանին, Գարեգին Խաժակին, Լեւոն Շանթին եւ ուրիշներու։

1915-ին, երբ պիտի լրացնէր Կեդրոնականի ընթացքը, հօր տարագրութեան խռովայոյզ օրերուն, հարկադրուած է մօր եւ եղբայրներուն հետ անցնիլ նախ Պալքաններ եւ ապա Հարաւային Կովկաս, ուր յաջորդաբար յաճախած է Ներսիսեան վարժարան (Թիֆլիս), Գէորգեան ճեմարան (Էջմիածին) եւ Երեւանի Թեմական դպրոց, ուրկէ ստացած է աւարտականի իր վկայականը։ 1917-ին անցած է Փարիզ, ուր յաջորդաբար հետած է Սորպոնի գրականութեան դասընթացքներուն, քաղաքական եւ բարոյական գիտութեանց համալսարանին, եւ, վերջապէս, բժշկական վարժարանին։ Որոշ մասնակցութիւն մասնակցած է փարիզահայ գրական նոր շարժման։

Այնուհետեւ հաստատուած է Նիս (հարաւային Ֆրանսա), ուր ապրած է մինչեւ կեանքին վերջը։

Զարդարեանի գրական վաստակը, բացի երկու վէպերէն, գումարն է երկարաշունչ բազմաթիւ պատմուածքներու՝ որոնք ցրուած են գրական հանդէսներու եւ թերթերու մէջ, ու, նաեւ, անտիպ կարգ մը հատորներու, որոնք կը սպասեն հրատարակութեան։ 30-ական թուականներուն լոյս կ'ընծայէ իր առաջին վէպը եւ մամլոյ մէջ կը հրատարակէ պատմուածքներ, խորհրդածական փորձեր ու այլ գրութիւններ։

  • «Մեր կեանքը» (1934)
  • «Որբացող մարդիկ»
  • «Ժամանակ Եւ խորհուրդք իւր» (1955)
  • Դար Մը Գրականութիւն, Մինաս Թէօլէօլեան, Բ. հատոր, Նիւ Եորք, 1982, էջ 148-150:

Արտաքին յղումներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k15800848/f34
  2. Ով ով է. հայեր / խմբ. Հ. ԱյվազյանԵրևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1.