Jump to content

Փիցցա

(Վերայղուած է Բիցցա-էն)
փիցցա մը
փիցցա փեփերոնի

Փիցցա (իտալ.` Pizza), իտալական խոհանոցի սննդատեսակն է, որոնք ներկայացուած են կլոր հացով` ծածկուած լոլիկի սոսով (դասական տարբերակ), պանիրով (սովորաբար՝ մոցարելլա) եւ այլ բաղադրիչներով[1]։

Կը համարուի աշխարհի ամէնէնյայտնի ուտելիքներէն մէկը[2][2]։

Փիցցայի հայրենիքը կը համարուի իտալական Նափոլի քաղաքը, ուր իտալացի թագուհի Մարկարիթայի այցին ժամանակ անոր հիւրասիրած են հաց՝ որուն վրայ լեցուած էին տարբեր ուտելիքներ[3]։

Փիցցան կը յըշեցնէ Իտալիոյ դրօշակին գոյները՝ կարմիր (լոլիկ), սպիտակ (մոցարելլա պանիր) եւ կանաչ (ռեհան)։

Փիցցա պատրաստող եւ վաճառող հաստատութիւնները կը կոչուին փիծծերիաներ։

Այս նափոլիթան փիցցայոլային աշխատանքը կազմուած է չորս փուլերէ. նախ եւ առաջ` խմորին պատրաստութիւնը, ապա` զայն շաղելը, խմորը «բանալը»` զայն օդին մէջ նետելով եւ, վերջապէս, փուռին մէջ եփելը:

Կան փիցցայոլայի երեք կարգեր` վարպետ փիցցայոլան, փիցցայոլան եւ փուռին պատասխանատուն: Այս արուեստը կենդանի պահելու համար ամէն տարի Նափոլիի մէջ Նափոլիթան փիցցայոլաներու ընկերակցութիւնը կը կազմակերպէ դասընթացքներ` փիցցայի պատմութեան, գործիքներու եւ պատրաստութեան թեքնիքներուն մասին: Այս թեքնիքները կը դասաւանդուին նաեւ Նափոլիի յատուկ դպրոցներուն մէջ. բայց աշակերտ փիցցայոլաները կրնան այս գիտելիքները սորվիլ Նափոլիթան ընտանիքներուն մէջ ալ:

Սակայն իսկական «գաղտնիքները» եւ աշխատելու կերպը կը փոխանցուին յատկապէս «պոթեկային» մէջ, ուր աշկերտ փիցցայոլաները կ'ուսումնասիրեն վարպետը իր աշխատավայրին մէջ, եւ կը սորվին արուեստին բոլոր փուլերն ու գլխաւոր հնարքները:

  • Աշխարհի ամէնէն սուղ փիցցան ծախուած է 2150 անգլիական փաունտի (2750 տոլար), 2007-ին, բարեսիրական կազմակերպութեան մը ի նպաստ: Անոր բաղադրութեան մէջ գործածուած է ձկնկիթ, շամփանիա, աստակոս, եղնիկի միս, պրանտի եւ կերակուրի յատուկ ոսկիի բարակ թերթի կտորներ[4]:
  • 1889-ին Իտալիոյ թագուհի Մարկարիթա տը Սաւոյ փիցցայի առաջին տան ապսպրանքը ըրած է: Ըստ աւանդութեան, Իտալիոյ Ումպերթօ Ա. թագաւորը եւ Մարկարիթա տը Սաւոյ թագուհին կ'այցելէին Նափոլի քաղաք, մօտաւորապէս 1889-ին: Երբ թագուհին կը հիւանդանայ փճացած ուտելիք օգտագործելէ ետք, կը պահանջէ շրջանի իտալական աւանդական ուտելիքը մատուցել[5]:

ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ն արժեւորելով մեծ ժողովրդականութիւն վայելող փիցցան, զայն կ'արձանագրէ մարդկային մշակութային ոչ շօշափելի ժառանգութեան ցանկին մէջ[6]:

Արտաքին յղումներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]