Անաթոլ Ֆրանս
Անաթոլ Ֆրանս ֆրանսերէն՝ Anatole France | |
---|---|
| |
Ծննդեան անուն | ֆրանսերէն՝ Jacques François-Anatole Thibault |
Նաեւ յայտնի է իբրեւ | Anatole France եւ Anatolis Fransas[1] |
Ծնած է | 16 Ապրիլ 1844[2][3][4][…] |
Ծննդավայր | Փարիզ, Ֆրանսա[2][5] |
Մահացած է | 12 Հոկտեմբեր 1924[2][5][3][…] (80 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Q22994052?, Սեն-Սիր-սյուր-Լուար[2] |
Քաղաքացիութիւն | Ֆրանսա[6] |
Մայրենի լեզու | Ֆրանսերէն |
Ուսումնավայր | Փարիզի Ստանիսլասի քոլեջ?Կատեգորիա:Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ |
Երկեր/Գլխաւոր գործ | Թայիս? եւ Les dieux ont soif? |
Տեսակ | վէպ |
Մասնագիտութիւն | գրագէտ, բանաստեղծ, վիպասան, գրադարանավար, գրաքննադատ, գիտաֆանտաստիկ գրող, արձակագիր, կենսագիր, քննադատ |
Վարած պաշտօններ | կազմակերպութեան նախագահ եւ seat 38 of the Académie française? |
Անդամութիւն | Ֆրանսական Կաճառ, Մարդու իրավունքների լիգա? եւ Ֆրանսիական ՊԵՆ ակումբ? |
Ամուսին | Valérie Guérin de Sauville? եւ Emma Laprévotte? |
Երեխաներ | Suzanne Thibault? |
Ստորագրութիւն |
Անաթոլ Ֆրանս (ֆրանսերէն՝ Anatole France, աւազանի անունով Ֆրանսուա Անաթոլ Թիպոլ (François Anatole Thibault),16 Ապրիլ 1844[2][3][4][…], Փարիզ, Ֆրանսա[2][5] - 12 Հոկտեմբեր 1924[2][5][3][…], Q22994052?, Սեն-Սիր-սյուր-Լուար[2]), ֆրանսացի գրող եւ գրաքննադատ, մեծ մարդասէր, ակադեմիկոս։ Իր ստեղծած վէպերուն, պատմուածքներուն, բանաստեղծութիւններուն եւ թատերախաղերուն համար 1921-ին արժանացաժծ է Նոպէլեան մրցանակի[7]։
Կենսագրութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ծնած է Փարիզ: Ֆրանս գրավաճառի զաւակ էր։ Ֆրանսական Սէնաթի գրադարանի մէջ ստացած է գրադարանապետի պաշտօն, 1874-ին։
Հայանպաստ կեցուածքը
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ապտիւլ Համիտի կողմէ 1894-96 թուականներուն կազմակերպուած հայ ժողովուրդի զանգուածային կոտորածներուն ժամանակ Ա. Ֆրանս ֆրանսական խորհրդարանէն ներս բողոքի մեծ ալիք բարձրացուց թրքական իշխանութեանց դէմ, նաեւ կազմակերպեց եւ անձամբ մասնակցեցաւ հայ որբերուն ի նպաստ հանգանակութեան մեծ արշաւին:
Այնուհետեւ, ՀՅԴ հիմնադիր Քրիստափորի ջանքերով կեանքի կոչուած Հայ դատի բարեկամներու շարժումին միանալով, Ժան Ժորեսի եւ Ֆրետերիք տը Փրեսանսէի հետ, Ա. Ֆրանս եղաւ Փարիզ հրատարակուող «Փրօ Արմենիա» ամսագրի խմբագրութեան անդամ:
1897-ի մարտ 9-ին, Փարիզի Աշխարհագրական ընկերութեան գումարած մէկ նիստին, Ա. Ֆրանս հայութեան մասին կատարեց պատմական իր յայտարարութիւններէն մէկը.
Մենք պէտք է ընդունինք, որ այս ժողովուրդը խելացի եւ հերոսական է… իր հանճարի եւ իր անօրինակ դժբախտութեանց պատճառով իրաւունք ունի վայելելու արդարութեան եւ ազատութեան համար մարտնչող ժողովուրդներու համակրանքը…:
Իսկ 1903-04 թուականներուն, Սասնոյ ապստամբութեան շրջանին, Ա. Ֆրանս աշխուժ մասնակցութիւն ունեցաւ եւրոպական տարբեր քաղաքներու մէջ կազմակերպուած հայութեան եւ անոր իրաւունքներուն ի նպաստ դատապաշտպանութեան հանրահաւաքներու, բողոքի ցոյցերու եւ քաղաքական-պետական բարձր մակարդակի խորհրդաժողովներու: Հռոմի մէջ, 1903-ի մայիս 24-ին, բողոքի հանրահաւաքի մը ժամանակ, Ա. Ֆրանս իր ելոյթով ընդգծեց.
Սուլթան Աբտիւլ Համիտ Բ.-ը հրէշ է, որ մշտապէս կը դողայ իր խղճուկ ամենազօրութեան մէջ եւ, սարսափելով իր ոճիրներէն, ինքզինք կը հանգստացնէ նորանոր յանցագործութիւններ կատարելով. 1893-96 ան կախած եւ վառած է 300 հազար հայեր եւ այդ ժամանակէն սկսած, նողկալի զգուշաւորութեամբ, զբաղուած է որբացած ժողովուրդի հետեւողական ոչնչացմամբ…:
Իսկ Մեծ եղեռնի օրերուն եւ այնուհետեւ, Ա. Ֆրանս հետեւողականօրէն բողոքի ու ցասումի ալիք բարձրացուց հայ ժողովուրդին նկատմամբ թրքական պետութեան գործադրած Ցեղասպանութեան դէմ:
1916 թուի ապրիլ 9-ին, Սորպոնի մէջ Մեծ եղեռնին նուիրուած սգահանդէսի ընթացքին իր ունեցած հռչակաւոր ելոյթով Ա. Ֆրանս յայտարարեց.
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Лилеева И. А. Франс // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 8.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
- ↑ 4,0 4,1 Anatole France
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Франс Анатоль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1978. — Т. 28 : Франкфурт — Чага. — С. 7–8.
- ↑ RKDartists
- ↑ «Անաթոլ Ֆրանս (1844-1924) Հայասիրական Շարժումի Յառաջապահն Ու Հայ Դատի Անկաշառ Իրաւապաշտպանը – Aztag Daily – Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)»։ www.aztagdaily.com։ արտագրուած է՝ 2023-02-27