Ալեքսանտր Սոլժենիցին

Ալեքսանտր Սոլժենիցին; ռուս.՝ Александр Исаевич Солженицын
Ծնած է	11 Դեկտեմբեր 1918[…]
Ծննդավայր	Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան
Մահացած է	3 Օգոստոս 2008[…] (89 տարեկանին)
Մահուան վայր	Մոսկուա, Ռուսիա
Քաղաքացիութիւն	Խորհրդային Ռուսաստան, Խորհրդային Միութիւն, Ռուսիա և առանց քաղաքացիության
Մայրենի լեզու	ռուսերէն
Կրօնք	Ռուս ուղղափառ եկեղեցի?
Ուսումնավայր	Ռոստովի պետական համալսարան?
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Իվան Դենիսովիչի մեկ օրը?, Առաջին շրջանում?, Cancer Ward?, Գուլագ արշիպելագը?, Երկու հարյուր տարի միասին? և Q116926527?
Տեսակ	վիպակ, պատմուածք, հրապարակախօսութիւն, էսսե?, Փշուրիկներ?, բառարանագրություն?, Q14914597? և նորավէպ
Մասնագիտութիւն	գրագէտ, պատմաբան, վիպասան, հեղինակ, թատերագիր, բանաստեղծ, հանրային գործիչ, արձակագիր, հրապարակախօս, դպրոցի ուսուցիչ, զինուորական, ռազմական ակտիվիստ, գրագէտ, Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամներ, ուսուցիչ և վիպասան
Անդամութիւն	Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու Միութիւն, Սերպեան գիտութիւններու եւ արուեստներու կաճառ, Ռուսաստանի Գիտութիւններու Ակադեմիա, Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ և Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա?
Ամուսին	Natalia Solzhenitsyna?, Natalya Reshetovskaya? և Natalya Reshetovskaya?
Ծնողներ	հայր՝ Isaacky Semyonovich Solzhenitsyn?, մայր՝ Taisiya Zakharovna Shcerbak?
Երեխաներ	Ignat Solzhenitsyn?
Կայքէջ	solzhenitsyn.ru(ռուս.) և solzhenitsyncenter.org(անգլերէն)
	Ստորագրութիւն;

Ալեքսանտր Իսաեւիչ Սոլժենիցին (11 Դեկտեմբեր 1918(1918-12-11)^[1]^[2]^[3]^[…], Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան^[4] - 3 Օգոստոս 2008(2008-08-03)^[5]^[1]^[2]^[…], Մոսկուա, Ռուսիա^[4]), ռուս արձակագիր, հրապարակախօս, հանրային գործիչ, Նոպէլեան Մրցանակ ստացած է (1970)։

Կենսագրութիւն

Ծնած է Քիսլովոտսք։ Հայրը զոհուած է դժբախտ պատահարէն, որսին ատենը իր ծննդեան տարուան։ Մայրը՝ ծնունդով Ռայիսա Շչերպակ յեղափոխութենէն ետք զբաղած է սղագրութեամբ եւ զաւակին հետ տեղափոխուած է Տոն Ռոսթով, ուր Ալեքսանտրը աւարտել է միջնակարգը, ապա ստացած է ֆիզիքամաթեմաթիքական բարձրագոյն կրթութիւն, նաեւ սորված է փիլիսոփայութիւն։

1940-ին ամուսնացած է Նաթաշա Ռեշեթովսքայային հետ։

Պատերազմի տարիներուն անոնք զբաղած են մանկավարժութեամբ՝ Տոնի Ռոսթովի մօտի Մորոզովքա փոքր քաղաքին մէջ։ Հոս Ալեքսանտրը դասաւանդած է թուագիտութիւն եւ աստղագիտութիւն։

Ծառայութիւն

Այնուհետեւ զօրակոչուած է բանակ, դարձած է հրետանաւոր։ 1942-ին եղած է ռազմաճակատին՝ Օրեոլէն մինչեւ Փրուսիա հասած է։ Արժանացած է մարտական շքանշաններու եւ մետալներու։

Ձերբակալութիւնը եւ արդարացում

Հենց միայն Լենինը «Վովքա» եւ Սթալինը «Փախան» կոչելու համար Սոլժինիցինը 1945-ին ձերբակալուած է եւ աքսորուած ութ տարիով։ 1952-ին աքսորավայրին աշխոյժ մասնակցութիւն կ'ունենայ աքսորեալներու խռովութիւններուն։ Անտանելի դաժան աքսորային կեանքը շատ վատ ազդած է անոր առողջությանը, եւ ան երկու անգամ վիրահատութեան ենթարկուած է։ Ճամբարէն ազատուելով, ան ցմահ բանտարկութեան կը դատապարտուի եւ կը ղրկուէ Ճամպուլի մարզ։

1956-ին արդարացուած է, վերադարձած է Տոնի Ռոսթով, տեղի դպրոցներուն դասաւանդած է ֆիզիքա։ 1959-ին ռուս գրող Ալեքսանտ Թվարտովսքին, ստանալով Նիքիթա Խրուշչովի թոյլտվութւնը, իր խմբագրած «Նովի միր» ամսագրին մէջ տպագրած է «Իւան Տէնիսովիչի մեկ օրը» պատմուածքը, որ լայն ճանաչում կը բերէ հեղինակը։ Անոր ներկայացուցած են են Խրուշչովին, «Փրավտա»-ին մէջ կը տպագրուեն նոր պատմուածքներ։ Այդ ամէնէն ոգեւորուած Սոլժինիցինը կը գրէ իր գլուխգործոցը՝ «Կուլագ արշիփելակը», որն աքսորական տարիներուն հաւաքած նիւթերու գրական հանրագիտարանն է։ Սակայն, իհարկէ, անիկա չի տպագրուեր։

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines
↑ http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_data.bnf.fr:_open_data_platform<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q1414426"_data-entity-id="Q15706812">filmportal.de<span_class="wef_low_priority_links">_—_2005.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[https://brockhaus.de/ecs/julex/article/solschenizyn-alexander-issajewitsch_Բրոքհաուզի_հանրագիտարան]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638_citetype_Q1982918"_data-entity-id="Q23833686">Գերմանիայի_ազգային_գրադարանի_կատալոգ<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686"></a>

[[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines_http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines

[[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12_http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-6] ttp://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q7094076_citetype_Q33270056_citetype_Q130719186"_data-entity-id="Q19847326"><i_class="wef_low_priority_links">[[:en:Leo_van_de_Pas|Pas&nbsp;L.&nbsp;v.]]</i>_Genealogics<span_class="wef_low_priority_links">_—_2003.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]