Ալեքսանտր Սոլժենիցին

Ալեքսանտր Սոլժենիցին; ռուս.՝ Александр Исаевич Солженицын
Ծնած է	11 Դեկտեմբեր 1918[…] կամ 1918[…]
Ծննդավայր	Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան
Մահացած է	3 Օգոստոս 2008[…] կամ 2008[…]
Մահուան վայր	Մոսկուա, Ռուսիա
Քաղաքացիութիւն	Խորհրդային Ռուսաստան; Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւններու Միութիւն; Ռուսիա
Ազգութիւն	ռուս?
Մայրենի լեզու	ռուսերէն
Կրօնք	Ռուս ուղղափառ եկեղեցի?
Ուսումնավայր	Հարավային դաշնային համալսարան?; Ռոստովի պետական համալսարան?
Երկեր	Իվան Դենիսովիչի մեկ օրը?, Առաջին շրջանում?, Cancer Ward?, Գուլագ արշիպելագը? եւ Երկու հարյուր տարի միասին?
Տեսակներ	վիպակ?, պատմուածք, հրապարակախոսություն?, էսսե?, Վէպ, Q32361017?, Բառարանագրություն? եւ Q14914597?
Մասնագիտութիւն	գրագէտ, պատմաբան, վիպասան, Հեղինակ, թատերագիր, բանաստեղծ, հասարակական գործիչ, արձակագիր, հրապարակախօս, դպրոցի ուսուցիչ, զինուորական
Պարգեւներ եւ; մրցանակներ	Նոպէլեան Գրականութեան մրցանակ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ? Հայրենական Պատերազմի 2-րդ Աստիճանի Շքանշան Թեմփլթոնի մրցանակ? Կարմիր Աստղի շքանշան? «Քյոնիսբերգ գրավելու համար» մեդալ? Մ. Վ. Լոմոնոսովի անվան մեծ ոսկե մեդալ? Ռումինիայի Աստշի շքանշան? Սուրբ Անդրեյի շքանշան? honorary doctor of the Syracuse University?
Անդամութիւն	Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու Միութիւն, Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա?, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա?, Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան ակադեմիա եւ Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա?
Ամուսին	Natalia Solzhenitsyna? եւ Natalya Reshetovskaya?
Երեխաներ	Ignat Solzhenitsyn?
Կայքէջ	solzhenitsyn.ru(ռուս.)
	Ստորագրութիւն;

Ալեքսանտր Իսաեւիչ Սոլժենիցին (11 Դեկտեմբեր 1918(1918-12-11)^[1]^[2]^[3]^[…] կամ 1918^[4]^[5]^[6]^[…], Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան^[7] - 3 Օգոստոս 2008(2008-08-03)^[8]^[1]^[2]^[…] կամ 2008^[4]^[5]^[6]^[…], Մոսկուա, Ռուսիա^[7]), ռուս արձակագիր, հրապարակախօս, հանրային գործիչ, Նոպէլեան Մրցանակ ստացած է (1970)։

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Քիսլովոտսք։ Հայրը զոհուած է դժբախտ պատահարէն, որսին ատենը իր ծննդեան տարուան։ Մայրը՝ ծնունդով Ռայիսա Շչերպակ յեղափոխութենէն ետք զբաղած է սղագրութեամբ եւ զաւակին հետ տեղափոխուած է Տոն Ռոսթով, ուր Ալեքսանտրը աւարտել է միջնակարգը, ապա ստացած է ֆիզիքամաթեմաթիքական բարձրագոյն կրթութիւն, նաեւ սորված է փիլիսոփայութիւն։

1940-ին ամուսնացած է Նաթաշա Ռեշեթովսքայային հետ։

Պատերազմի տարիներուն անոնք զբաղած են մանկավարժութեամբ՝ Տոնի Ռոսթովի մօտի Մորոզովքա փոքր քաղաքին մէջ։ Հոս Ալեքսանտրը դասաւանդած է թուագիտութիւն եւ աստղագիտութիւն։

Ծառայութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Այնուհետեւ զօրակոչուած է բանակ, դարձած է հրետանաւոր։ 1942-ին եղած է ռազմաճակատին՝ Օրեոլէն մինչեւ Փրուսիա հասած է։ Արժանացած է մարտական շքանշաններու եւ մետալներու։

Ձերբակալութիւնը եւ արդարացում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հենց միայն Լենինը «Վովքա» եւ Սթալինը «Փախան» կոչելու համար Սոլժինիցինը 1945-ին ձերբակալուած է եւ աքսորուած ութ տարիով։ 1952-ին աքսորավայրին աշխոյժ մասնակցութիւն կ'ունենայ աքսորեալներու խռովութիւններուն։ Անտանելի դաժան աքսորային կեանքը շատ վատ ազդած է անոր առողջությանը, եւ ան երկու անգամ վիրահատութեան ենթարկուած է։ Ճամբարէն ազատուելով, ան ցմահ բանտարկութեան կը դատապարտուի եւ կը ղրկուէ Ճամպուլի մարզ։

1956-ին արդարացուած է, վերադարձած է Տոնի Ռոսթով, տեղի դպրոցներուն դասաւանդած է ֆիզիքա։ 1959-ին ռուս գրող Ալեքսանտ Թվարտովսքին, ստանալով Նիքիթա Խրուշչովի թոյլտվութւնը, իր խմբագրած «Նովի միր» ամսագրին մէջ տպագրած է «Իւան Տէնիսովիչի մեկ օրը» պատմուածքը, որ լայն ճանաչում կը բերէ հեղինակը։ Անոր ներկայացուցած են են Խրուշչովին, «Փրավտա»-ին մէջ կը տպագրուեն նոր պատմուածքներ։ Այդ ամենէն ոգեւորուած Սոլժինիցինը կը գրէ իր գլուխգործոցը՝ «Կուլագ արշիփելակը», որն աքսորական տարիներուն հաւաքած նիւթերու գրական հանրագիտարանն է։ Սակայն, իհարկէ, անիկա չի տպագրուեր։

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 http://cultural-opposition.eu/registry/
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64784883"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Պորտուգալիայի ազգային գրադարան — 1796.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q245966"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Լեհաստանի ազգային գրադարան — 1928.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q856423"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Գերմանիոյ Ազգային Գրադարան, Պերլինի Պետական Գրադարան, Պաւարիոյ Պետական Գրադարան եւ ուրիշներ Record #118642464 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines
↑ http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119251102_data.bnf.fr]:_open_data_platform<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q1414426"_data-entity-id="Q15706812">filmportal.de<span_class="wef_low_priority_links">_—_2005.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 filmportal.de — 2005.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q64784883">[http://cultural-opposition.eu/registry/_http://cultural-opposition.eu/registry/]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64784883"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 http://cultural-opposition.eu/registry/
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64784883"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q22806_citetype_Q28564"_data-entity-id="Q245966">Պորտուգալիայի_ազգային_գրադարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_1796.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q245966"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Պորտուգալիայի ազգային գրադարան — 1796.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q245966"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q22806_citetype_Q28564_citetype_Q1438040_citetype_Q36524"_data-entity-id="Q856423">Լեհաստանի_ազգային_գրադարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_1928.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q856423"></a></div>-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Լեհաստանի ազգային գրադարան — 1928.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q856423"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիոյ_Ազգային_Գրադարան|Գերմանիոյ_Ազգային_Գրադարան]],_[[:d:Q170109|Պերլինի_Պետական_Գրադարան]],_[[:d:Q256507|Պաւարիոյ_Պետական_Գրադարան]]_եւ_ուրիշներ</i>_[http://d-nb.info/gnd/118642464/_Record_#118642464]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 ^7,3 ^7,4 ^7,5 Գերմանիոյ Ազգային Գրադարան, Պերլինի Պետական Գրադարան, Պաւարիոյ Պետական Գրադարան եւ ուրիշներ Record #118642464 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[[http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines_http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/08/03/AR2008080301249.html?hpid=moreheadlines

[[http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12_http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-9] ttp://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-2583.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Ալեքսանտր Սոլժենիցին

Բովանդակութիւն

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծառայութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ձերբակալութիւնը եւ արդարացում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Նաւարկութեան ցուցակ

Որոնել

Ալեքսանտր Սոլժենիցին ռուս.՝ Александр Исаевич Солженицын

Ծնած է	11 Դեկտեմբեր 1918(1918-12-11)^[1]^[2]^[3]^[…] կամ 1918^[4]^[5]^[6]^[…]
Ծննդավայր	Քիսլովոտսք, Խորհրդային Ռուսաստան^[7]
Մահացած է	3 Օգոստոս 2008(2008-08-03)^[8]^[1]^[2]^[…] կամ 2008^[4]^[5]^[6]^[…]
Մահուան վայր	Մոսկուա, Ռուսիա^[7]
Քաղաքացիութիւն	Խորհրդային Ռուսաստան Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւններու Միութիւն Ռուսիա
Ազգութիւն	ռուս?
Մայրենի լեզու	ռուսերէն
Կրօնք	Ռուս ուղղափառ եկեղեցի?
Ուսումնավայր	Հարավային դաշնային համալսարան? Ռոստովի պետական համալսարան?
Երկեր	Իվան Դենիսովիչի մեկ օրը?, Առաջին շրջանում?, Cancer Ward?, Գուլագ արշիպելագը? եւ Երկու հարյուր տարի միասին?
Տեսակներ	վիպակ?, պատմուածք, հրապարակախոսություն?, էսսե?, Վէպ, Q32361017?, Բառարանագրություն? եւ Q14914597?
Մասնագիտութիւն	գրագէտ, պատմաբան, վիպասան, Հեղինակ, թատերագիր, բանաստեղծ, հասարակական գործիչ, արձակագիր, հրապարակախօս, դպրոցի ուսուցիչ, զինուորական
Պարգեւներ եւ մրցանակներ	Նոպէլեան Գրականութեան մրցանակ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ? Հայրենական Պատերազմի 2-րդ Աստիճանի Շքանշան Թեմփլթոնի մրցանակ? Կարմիր Աստղի շքանշան? «Քյոնիսբերգ գրավելու համար» մեդալ? Մ. Վ. Լոմոնոսովի անվան մեծ ոսկե մեդալ? Ռումինիայի Աստշի շքանշան? Սուրբ Անդրեյի շքանշան? honorary doctor of the Syracuse University?
Անդամութիւն	Խորհրդային Հայաստանի Գրողներու Միութիւն, Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա?, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա?^[9], Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան ակադեմիա եւ Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա?
Ամուսին	Natalia Solzhenitsyna? եւ Natalya Reshetovskaya?
Երեխաներ	Ignat Solzhenitsyn?
Կայքէջ	solzhenitsyn.ru(ռուս.)
Ստորագրութիւն