Պրունէյ
Պրունէյ Negara Brunei Darussalam بروني دارالسلام | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
![]() | |||||
Կը ներառնէ | Պելայի, Պրունէյ-Մուարա, Թեպուրոնկ եւ Թութոնկ | ||||
Պետական լեզու | մալայերէն | ||||
Մայրաքաղաք | Պանտար Սերի Պեկաուան | ||||
Օրէնսդիր մարմին | Օրէնսդրական խորհուրդ | ||||
Երկրի ղեկավար | Հասանալ Պոլկիահ | ||||
Կառավարութեան ղեկավար | Հասանալ Պոլկիահ | ||||
Ազգաբնակչութիւն | 440 715 մարդ | ||||
Օրհներգ | Պրունէյի օրհներգ | ||||
Կարգախօս | الدائمون المحسنون بالهدى, Sempre en servei amb la guia de Déu եւ A kingdom of unexpected treasures | ||||
Հիմնադրուած է | 1984 թ. | ||||
Արժոյթ |
Պրունէյի տոլար (BND) | ||||
Ժամային համակարգ | UTC+8 եւ Ասիա/Պրունէյ[1] | ||||
Հեռաձայնային համակարգ | +673 | ||||
Համացանցի յղում | .bn | ||||
Մարդկային ներուժի զարգացման թիւ | 0,829[2] | ||||
gov.bn/SitePages/Home.as… gov.bn/bm/Home.aspx |
Պրունէյի սուլթանութիւն (մալայեան լեզուով՝ Negara Brunei Darussalam)․ Պորնիօ կղզիին մէջ պետութիւն, հարաւ-արեւելեան Ասիա։
Հարուստ է քարիւղի եւ բնական կազի հանքերով։ 23 Փետրուարին կը տօնուի Անկախութեան տօնը. 1 Յունուար 1984-ին կ՛անկախանայ Միացեալ Թագաւորութենէն, իսկ 23 Փետրուարը հաստատուած է որպէս Բրիտանական խնամակալութենէն անկախացման օր։
Աշխարհագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Պրունէյ սուլթանութիւնը հարաւ-արեւելեան Ասիոյ Պորնիօ կղզիին երեք պետութիւններէն մէկն է եւ տարածութեամբ փոքրագոյնն է՝ 5․765 քլ²։ Բնակչութեան թիւը 440 715 է։ Կ՛երկարի Պորնիօ կղզիին հիւսիս-արեւմտեան կողմը, Հարաւային Չինական ծովուն երկայնքին։ Ցամաքէն Մալեզիոյ սահմանակից է։ Հարուստ է քարիւղի եւ բնական կազի հանքերով։
Վարչական համակարգ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Պրունէյի վարչակարգը Սահմանադրական Սուլթանութիւն է։ Պետութիւնը 4 քաղաքապեութիւններու (daerah) բաժնուած է․ Պելայի (Belait), Պրունէյ-Մուարա (Brunei-Muara), Թեպուրոնկ (Temburong) եւ Թութոնկ (Tutong)։
Կրօնք[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
2015-ին Պրունէյ յայտարարուեցաւ իսլամական պետութիւն։ Բնակչութեան 83% մահմետական է, 7% Պուտտակայան կրօնի հետեւորդ է, 4% զանազան կրօներու հետեւորդ է եւ մնացեալը՝ անկրօն։ Պաշտօնապէս կը գործեն 110 մզկիթ եւ աղօթարաններու սրահներ, 6 եկեղեցիներ, 3 չինական տաճարներ եւ 1 հինտուիստական տաճար։
[3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10]
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/asia
- ↑ Human Development Report — Միավորված ազգերի կազմակերպության զարգացման ծրագիր, 2022.
- ↑ Քեմպրիճ - Պրունէյ-Մալէյ, 22-7-2016, Տէյվիթ Տեթըրտինկ, Իշամինա Աթհիրա
- ↑ ethnologue - Պրունէյի մասին
- ↑ freedomhouse - Պրունէյ
- ↑ Պրունէյ․ լեզու եւ մշակոյթ, 28-5-2009
- ↑ Ազատութեան սահմանափակում Պրունէյի մէջ, 2006-ի արձանագրութին
- ↑ Պրունէյ․ զվօսաշրջիկութեան էջ, 10-7-2008
- ↑ Պրունէյ․ բնակչութիւն, 20-3-2017
- ↑ The Commonwealth - Պրունէյ Սուլթանութիւն, 15-8-2013