Պրոմեթեւս

Հերակլեսը կ'արձակէ Պրոմեթեսին, բարձրաքանդակ Ափրոդիտէի տաճարէն, Ափրոդիսիասին մէջ:

Պրոմեթեւս (յուն․՝ Προμηθεύς), հին յունական դիցաբանութեան մէջ՝ տիտաններէն մին, մարդոց արարիչ եւ պաշտպան։ Ըստ առասպելի՝ մարդերը ծեփած է կաւէն, իսկ Աթենասը անոնց մէջ կեանք ներշնչած է։ Պրոմեթեւսը մարդկային տոհմի գոյության առաջին շրջանին անոր հովանաւորը եւ դաստիարակը եղած է։ Ողիմպոսէն կրակը գողնալու եւ մարդոց նուիրելու համար Զեւսը դաժանաբար պատժեցաւ անոր՝ գամելով Կովկասեան լերներուն։ Զեւսի ուղարկած արծիւն ամեն օր կը ծուատէր անոր լեարդը, որը գիշերուան նորէն կը վերականգնուէր։ Պրոմեթեւսի տանջանքներուն վերջ տուաւ Հերակլեսը, որն իր ճամբորդություններուն մեկին ատենը յանդիպեցաւ անոր ու ազատեց շղթաներէն։

Պրոմեթեւս Եւ Իոյ

Արարիչ Պրոմեթեսը, Օթթոյ Կրայներ, 1909:

Այն ատենը, երբ Պրոմեթեւսը կը կրէր իր տառապանքը, անոր քովը եկած է Իոն՝ գետերու աստուած Ինաքոսի դուստրը, ում սիրահարուած էր Զեւսը եւ խանդօտ Հերայէն թաքցնելու համար անոր կով դարձուցած էր։ Հերայէն փախչելով՝ Իոն հասած էր մինչեւ Կովկասեան լերներ։ Պրոմեթեւսը գիտէր մօտ ապագան եւ Իոյին ըսաւ, որ ան պիտի անցնի իր պատուին անունն ստացած Պոսփորը, ինչը կը նշանակէ «կովի գետանց», յետոյ, շատ տեղեր ըլլալով, պիտի հասնի մինչեւ Նեղոս, որտեղ ալ Զեւսը անոր պիտի վերադարձնէ նախկին կերպարանքը։ Պրոմեթեւսը նաեւ գուշակեցաւ, որ ատկէ ետք Իոն Զեւսէն պիտի ունենայ որդի՝ Եւպատոս անունով եւ անոր ժառանգը շատ սերունդներ յետոյ զինքը պիտի արձակէ տառապանքէ։ Եւ, իսկապէս, բազում սերունդներ անց Եւպատոսի ժառանգներէն մեկը եղաւ մեծագոյն հերոս Հերակլեսը, ում շնորհիւ Պրոմեթեւսն ազատուեցաւ գերութենէ։

• Պրոմեթեւսին անունով է Պրոմեթիոն քիմիական տարրը:

Արտաքին յղումներ

• Theoi Project. Prometheus (անգլերէն)