Jump to content

Պետօ

Պետօ
Ծնած է 30 Յունուար 1964(1964-01-30)
Ծննդավայր Պռոշեան, Աշտարակի շրջան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն
Մահացած է 14 Փետրուար 1994(1994-02-14)[1] (30 տարեկանին)
Մահուան վայր Օմարի լեռնանցք, Քելբաջարի շրջան, Ազրպէյճանի Հանրապետութիւն
Քաղաքացիութիւն  Հայաստան
Մասնագիտութիւն քաղաքական գործիչ

Պետօ (Պետրոս Ղեւոնդեան, 30 Յունուար 1964(1964-01-30), Պռոշեան, Աշտարակի շրջան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն - 14 Փետրուար 1994(1994-02-14)[1], Օմարի լեռնանցք, Քելբաջարի շրջան, Ազրպէյճանի Հանրապետութիւն), եղած է Դաշնակցական ղեկավար գործիչ եւ ուսուցիչ։ Ան երկար տարիներով ծառայութիւնը կը բերէ եւ կը զոհաբերուի յեղափոխական շարժման ընթացքին Շապին Գարահիսարի Ճակատամարտի ընթացքին։

Ալեքսանդր Պետրոսեան ծնած է Կարս 1870 թուականին չքաւոր ընտանիքի մը մէջ։ Կ՚աւարտէ Թիֆլիսի Ներսիսեան դպրոցը եւ կը դառնայ ուսուցիչ։ 1890 թուականին կը կազմէ Հայ Յեղափոխականների Դաշնակցութեան (այժմ՝ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն) եւ անմիջապէս կը սկսի իր լայնածաւալ ազգային աշխատանքները։ Կուսակցութեան անդամակցութենէ ետք կ՚ուղղուի Թաւրիզ, Պարսկաստան, Հայաստան անցնելու նպատակով։

1890 թուականին կը ծպտուի իբր ծառայ ու կը հասնի Վան։ «Դրօշակ» թերթը կը վկայէ, թէ ան ունէր ոտքին տրեխներ եւ գլխուն՝ բուրդէ փափախ եւ այդ պատճառով կրցաւ աննկատ շրջիլ Վասպուրականի մէջ։ Այս ժամանակամիջոցին կը ծանօթանայ հայ գեղջուկի մը չքաւոր կեանքը իր երկու տարուան ընթացքին։ Երբ ան զգաց որ թուրք, քիւրտ, կամ յեղափոխութենէ սարսափող հայ մը իրեն նկատէր, շուտով կը փոխէր իր տեսքն ու արհեստը (ըլլալով փերեզակ եւ բուրդ մանող)։ Այս գործի շնորհիւ ժողովուրդին լայն խաւերուն հետ կը սկսի աւելի շփուիլ եւ մանաւանդ երիտասարդներուն հետ խօսելով իրենց մէջ կը թրծէ յեղափոխաշունչ ոգի։

1892 թուականին կը մասնակցի ՀՅԴ-ի Առաջին Ընդհանուր Ժողովին, Թիֆլիսի մէջ եւ կ՚երթայ Վան իբր ՀՅԴ-ի լիազօր ներկայացուցիչ։ Վեց տարուայ ընթացքին ան կը փորձէ արթնցնել Վանեցիներուն մէջ յեղափոխական մարտունակութեան ոգին։ Այդ տարիներու ընթացքին Հայ գիւղերու մէջ անզէն հայութիւնը հազարներով կոտորուեցաւ։ Վան-Այգեստանի մէջ երեք կուսակցութիւններու միացեալ ուժերով այն տարիներուն կը մղուէր ինքնապաշտպանական կռիւներ։

20 Յունիսէն 24 Յունիս երկարող օրերուն, Շապին Գարահիսարի Հերոսամարտի 23 Յունիս-ին կռիւի ժամանակ վիրաւորուելով կը մահանայ հարիւրաւոր զինակիցներու կողքին։

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 1,2 http://am.hayazg.info/index.php?curid=13719