Հովիկ Էդգարեան
| Հովիկ Էդգարեան | |
|---|---|
| Ծնած է | 25 Յունիս 1925 |
| Ծննդավայր | Չհարմահալ և Բախտիարի, Իրան |
| Մահացած է | 2 Հոկտեմբեր 2016 (91 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Թեհրան, Իրան |
| Քաղաքացիութիւն |
 Իրան |
| Ուսումնավայր | Երաժշտության թագավորական ակադեմիա? |
| Մասնագիտութիւն | բանաստեղծ, երաժիշտ |
| Անդամութիւն | Հայաստանի Գրողներու Միութիւն |
Հովիկ Էդգարեան, ծնած է Իրանի Չարմահալ հայաբնակ գաւառի Հաջիաբաղ գիւղը, ուսուցչի ընտանիքի մէջ։ Տարրական եւ միջնակարգ կրթութիւնը ստացած է Նոր Ջուղայի Գէորգ Քանանեան եւ Իսֆահանի դպրոցներուն մէջ։ Ապա յաճախած է Թեհրանի նուագախումբերուն առափին ջութակներու շարքին մէջ։ Ապա անցած է Հռոմ եւ Լոնտոն։ 1955-ին աւարտած է Լոնտոնի երաժշտանոցը։ Նուագած է Լոնտոնի Սէնֆոնիք նուագախումբին մէջ։ Հետեւած է նաեւ դաշնամուրի ճարտարարուեստի ճիւղին, Լոնտոնի երաժշտական գործիքներու ինստիտուտին մէջ։
Հ․ Էդգարեան նուիրուած ըլլալով հայ մշակոյթին եւ Մայր Հայրենիքին, 35 տարիէ ի վեր Հայաստանի կը տրամադրէ հին ձեռագիրներ եւ հրատարակուած գործեր։ Կորուստէ փրկած է շաս մը գրողներու արխիւները, զանոնք Հայաստան ղրկելով։ Պարգեւատրուած է Մեսրոպ Մաշտոցեան մատենադարանի մետալով։
Գրել սկսած է մանկութեան շրջանին, եւ 1936-ին տուած է իր առաջին գրուածքը «Հասկեր» պարբերականին մէջ։ Տուած է յօդուածներ հայերէն, պարսկերէն, անգլերէն եւ իտալերէն լէզուներով։ Նաեւ բանաստեղծութիւններ, որոնց թիւը կը հասնի 1900-ի։
Թեհրանի իր շէնքին մէջ հիմնած է սեփական ուժերով «Ռաֆֆի Դպրոց» անունով կրթարան մը, որուն տեսուչը ինքն էր։ Ապա կը ստիպուի թողուլ տեսչական ասպարէզը, իր մասնագիտութիւնը շարունակելու համար․ նաեւ կը փոխէ դպրոցին անունը «Նոր-Անի»-ի։ Այս վերջինը գոյութիւն ունի 31 տարիէ ի վեր։
Անդամակցած է Իրանահայ Գրողներու Միութեան եւ վարած՝ պատասխանատու պաշտօններ։ Մասնակցած է «Հայ ժողովրդական Թատրոն»ին, որուն հիմնադիրներէն է։
Թեհրանի մէջ հիմնած է իր անունով հրատարակչական ֆոնտ մը, որը մինչեւ այսօր լոյս ընծայած է 22 գիրք:
Իր հրատարակած գորղերն են․ «Խօսում են կենդանիները», «Ծաղկածովի Երանգներ» եւ «Լուսաշող»։
Ունի գրական ու երաժշտական անտիպ ստեղծագործութիւններ։
Աշխատակցած է տասնեակ մը թերթերու եւ պարբերականներու, մասնաւորաբար Իրանի, Պէյրութի եւ Հայաստանի մամուլին։
Նիւթական մեծ նուիրատուութիւններ կատարած է Հայաստան Հայաստանի երկրաշարժի աղէտեալներուն եւ համալսարանի քարտիսագիտական ճիւղին․ իր յատկացուցած գումարով համակարգիչի սարք մը գնած եւ կոչած են «Հովիկ Էդգարեան Լաբորատորիա»։ Սատարած է Պուլկարիոյ Հայոց դպրոցին, տրամադրելով կարեւոր գումար մը՝ յայտնի մտաւորական գրող Սեւտա Սեւանի ձեռամբ։
Հ․ Էդգարեան թախծալից տաղերու ընդմէջէն կ'արտայայտէ վշտակից։ հայ հոգիներու մորմոքը[1]։
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ Սփիւռքահայ Արդի Գրականութիւն (խմբ. խմբագրող եւ համադրող՝ Սեդա Ծաղիկեան-Տէմիրճեան), Միշիկըն, «Ռօյըլ Օք», 1994։