Jump to content

Գէորգ Քանանեան

Գէորգ Քանանեան
Ծնած է 1836
Մահացած է 1897
Մայրենի լեզու Հայ
Ուսումնավայր Մոսկուայի պետական համալսարան
Կարողութիւն հասարակական գործի
Մասնագիտութիւն պատմա-լեզուագրական կաճառ, մագիստրոսի աստիճան
Գործունէութիւն մանկավարժ
Աշխատավայր պատմաբան
Վարած պաշտօններ Մոսկուայի պետական համալսարանի դասախօս
Ծնողներ Եղիա

Գէորգ Քանանեան Եղիայի (Իլիա) (1836 Ղզլար,- 1897 Մոսկուա), հայ մանկավարժ, պատմաբան, հասարակական գործիչ։

Աւարտեր է Սթավրոփոլի երկրամասի (Stavropol Krai) (Gymnasium) կիմնազիան (այսինքն՝ հանրակրթական միջնակարգ ուսումնական հաստատութիւնը) (1854), Մոսկուայի համալսարանի պատմա-լեզուագրական կաճառը (18581861 թուականին ստացեր է մագիստրոսի աստիճան։ 1861-1881 թուականներուն եղեր է [[Լազարեան ճեմարան]]ի տեսուչ, 1881-1897 թուականներուն՝ վերատեսուչ։ Դասաւանդեր է Մոսկուայի համալսարանի, Լազարեան ճեմարանի, ինչպես նաեւ Ցիմերմանի արական կիմնազիայի մէջ։ Քանանեանի գործունէութեան շրջանին ճեմարանը վերածուեր է բարձրագոյն դպրոցի։ Իր նախաձեռնութեամբ կառուցուեր են մարմնամարզական դահլիճ, ննջարաններ՝ գիշերօթիկ սաներու, ինչպէս նաեւ առանձին մասնաշէնք՝ մասնագիտական դասարաններու եւ գրադարանի համար։ Քանանեան «Գամառ–Քաթիպա» գրական ընկերութեան հիմնադիրներէն է (1854)։ Քանանեանի «Եղբայրական օգնութիւն Թուրքիայի տառապեալ հայերրուն» ժողովածոյի եւ հայ պարբերականներու մէջ յօդուածներ հրատարակեր է արեւմտահայերու կեանքի, ինչպէս նաեւ Լազարեան ճեմարանի պատմութեան վերաբերեալ։ Քանանեանի կտակի համաձայն 1901 թուականին Նոր Ջուղայի մէջ հիմնուեր է Գէորգ Քանանեան երկսեռ դպրոցը, որը 1915-1916 ուսումնական տարիին վերածուեր է Օրիորդաց դպրոցի։

  • Семидесятилетие Лазаревского института восточных языков (1815-1890), М.,1891.
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։ 


Կաղապար:Bio-stub