Համշէնահայերուն Ամանորը
.jpg)
Համշէնահայերուն Ամանորը, ինչպէս ամէնուր, այնպէս ալ համշէնահայերուն համար նոր յոյսի առիթ է:
Ամանորի առաւօտեան հիւր երթալը չէր ընդունուած, որովհետեւ տուեալ անձը կրնար բախտաբեր կամ դժբախտութիւն բերող համարուիլ: Միայն նախապէս հրաւիրուած փոքրիկ մը կրնար զինք հրաւիրողներուն տունը այցելել: Երեխային նուէրներ կու տային, իսկ ան տան անդամներուն ժողովրդական խազիկներ կ'արտասանէր եւ անոնց միջոցով բարեմաղթանքներ կը կատարէր:
Ամանորի գիշերը երիտասարդ աղջիկներուն համար առանձնայատուկ խորհուրդ ունէր: Այդ օրը Համշէնի մէջ աղի կրկնեփներ կ'ուտէին, զայն կը պատրաստէին եօթը տունէ գաղտագողի վերցուած եգիպտացորենի ալիւրով, որուն մէջ մեծ քանակութեամբ աղ կ'աւելցնէին: Աղջիկները կը հաւատային, որ երազի մէջ որու տան առջեւ կենան ու ջուր խմեն, այդ տունն ալ հարս կ'երթան:
Նոր տարուան գիշերը զարդարուած երիտասարդները` մրոտած երեսներով կամ դիմակներով, պարապ պարկերով կը թափառէին, ապա զանոնք կիսաբաց դուռներէն ներս կը նետէին եւ աւելի ուշ քաղցրաւենիներով եւ պտուղներով լեցուած պարկերը կը հաւաքէին ու կը տանէին տուն: Սովորութիւն էր նաեւ Նոր տարին դիմաւորել կրակոցներով:
1 Յունուարի առաւօտեան պէտք էր որ սեղանին վրայ առնուազն եօթը տեսակ ճաշատեսակ ըլլար: Պարտադիր էր խաշած դդումը, որ ընտանիքի անդամներու թիւին պէտք էր համապատասխանէր. անոնցմէ մէկուն մէջ մետաղադրամ մը կը զետեղուէր` յաջողութեան որպէս խորհրդանիշ:
Նոր տարուան օրը համշէնահայերը կը ջանային զիրար չնեղացնել եւ բարձր չխօսիլ, որպէսզի տարին խաղաղ անցնի:
Իրենց ախոռը ցուլ ունեցող ընտանիքները զայն տան աջ դռնէն ներս կը մտցնէին` հաւատալով, որ ցուլը բախտաբեր է, եւ տարին բարիքներով լեցուն պիտի ըլլայ:
Թէեւ համշէնահայերը կը նշեն Ս. Ծնունդը, Զատիկը, Վարդավառն ու այլ տօներ, սակայն անոնց համար Նոր տարին կը համարուի կարեւորագոյնը, եւ պարտադիր է, որ Նոր տարուան առաջին իսկ պահէն ամէն ոք իր տան մէջ ըլլայ եւ տան մէջ դիմաւորէ Ամանորը[1]: