Jump to content

Համազասպ Պապաճանեան

Համազասպ Պապաճանեան
Ծնած է 18 Փետրուար 1906(1906-02-18)[1]
Ծննդավայր Չարտախլու, Ելիզավետպոլի գավառ, Ելիզավետպոլ Նահանգ, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[2][1]
Մահացած է 1 Նոյեմբեր 1977(1977-11-01)[3] (71 տարեկանին)
Մահուան վայր Մոսկուա, Խորհրդային Միութիւն
Քաղաքացիութիւն  Խորհրդային Միութիւն
Ազգութիւն Հայ[4]
Ուսումնավայր ՌԴ ԶՈւ Գլխավոր շտաբի զինվորական ակադեմիա?Կատեգորիա:Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ
Մասնագիտութիւն զինուորական, քաղաքական գործիչ, ռազմական հրամանատար
Վարած պաշտօններ ԽՍՀՄ գերագոյն խորհուրդի պատգամաւոր
Կուսակցութիւն Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն[1]

Համազասպ Պապաճանեան (18 Փետրուար 1906(1906-02-18)[1], Չարտախլու, Ելիզավետպոլի գավառ, Ելիզավետպոլ Նահանգ, Կովկասի Փոխարքայութիւն, Ռուսական Կայսրութիւն[2][1] - 1 Նոյեմբեր 1977(1977-11-01)[3], Մոսկուա, Խորհրդային Միութիւն), Խորհրդային Միութեան զօրքերու գլխաւոր սպայ, ռազմական գործիչ, Համաշխարհային երկրորդ պատերազմի հերոս։

Կեան եւ գործունէութիւն

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Պապաճանեան ծնած է Հայաստանի Խաչիսար գիւղը։ Նախնական կրթութիւնը ստացած է իր ծննդավայրին մէջ, ապա ընդունուած է Երեւանի Միասնիկեանի անուան ռազմական ուսումնարան: Ուսումը աւարտելէ ետք, 1938-ին նշանակուած է գունդի հրամանատարի տեղակալ։

Մասնակցած է Ֆիննական պատերազմին եւ ծառայած է Կովկասեան ռազմական գունդին մէջ, իբրեւ գունդի հրամանատար:

Պապաճանեան 1941-1942 թուականներուն մասնակցած է զանազան քաղաքներու մէջ մղուած ռազմական գործողութիւններու.։

Համաշխարհային պատերազմի աւարտէն ետք շարունակած է իր ուսումը եւ 1948 թուականին աւարտած՝ Ռազմական ակադեմիան։

1956 թուականի Նոյեմբերին ղեկավարած է Հունգարիա ներխուժած խորհրդային 38-րդ հրասայլային բանակը:

Պապաճանեան եղած է Օտեսայի ռազմական զօրքերու հրամանատար, Հրասայլային զօրքերու ակադեմիայի եւ Խորհրդային բանակի հրասայլերու բանակներու պետ։

Համազասպ Պապաճանեան մահացած է 1 Նոյեմբեր 1977-ին:

Պապաճանեան արժանացած է՝

  • «Խորհրդային Միութեան Հերոս»,
  • «Լենին»ի,
  • «Հոկտեմբերեան յեղափոխութեան»,
  • «Կարմիր դրօշ»ի,
  • «Սուվորովի Ա. կարգ»ի,
  • «Հայրենական պատերազմի Ա. աստիճան»ի,
  • «Կարմիր աստղ»ի եւ այլ շքանշաններու:
  • 1944 թուականին ան իր հրամանատարական հմուտ գործողութիւններուն համար արժանացած է Խորհրդային Միութեան Հերոսի կոչման:
  • 1975 թուականին անոր շնորհուած է հրասայլային զօրքերու գլխաւոր մարաջախտի կոչում[5]:
  • Ի պատիւ անոր յիշատակին Երեւանի փողոցներէն մին կոչուած է Համազասպ Պապաճանեանի անունով[6]։
  • 23 Մայիս 2016-ին, Պապաճանեանի անուան փողոցին կից գտնուող այգիին մէջ, Համլեթ Մատինեանի աշխատութեամբ, տեղադրուած է Համազասպ Պապաճանեանի յուշարձանը:

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Հայկական սովետական հանրագիտարան / խմբ. Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,0 2,1 2,2 Бабаджанян Амазасп Хачатурович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 Munzinger Personen
  4. https://web.archive.org/web/20180114205602/http://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/history/more.htm?id=12078887@cmsArticle
  5. «ժամանակ»։ www.jamanak.com։ արտագրուած է՝ 2022-02-18 
  6. «Հայկական Հանրագիտարան»։ www.encyclopedia.am։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2022-07-26-ին։ արտագրուած է՝ 2022-02-18