Արմէն Հախնազարեան

Արմէն Հախնազարեան;
Ծնած է	5 Մայիս 1941
Ծննդավայր	Թեհրան, Իրան
Մահացած է	19 Փետրուար 2009 (67 տարեկանին)
Մահուան վայր	Աախեն, Aachen, Քյոլնի վարչական շրջան, Հիւսիսային Ռայն- Ուեսթֆալիա, Գերմանիա
Քաղաքացիութիւն	Գերմանիա; Իրան
Մասնագիտութիւն	արուեստագէտ, ճարտարապետ
Ծնողներ	հայր՝ Հովհաննես Հախնազարյան?

Արմէն Հախնազարեան (5 Մայիս 1941(1941-05-05)^[1], Թեհրան, Իրան - 19 Փետրուար 2009(2009-02-19)^[2], Աախեն, Aachen, Քյոլնի վարչական շրջան, Հիւսիսային Ռայն- Ուեսթֆալիա, Գերմանիա^[3]), ճարտարապետութեան դոկտոր, Հայկական ճարտարապետութիւնը ուսումնասիրող հիմնադրամի հիմնադիր։

Կենսագրութիւն

Ագուլիսցի լեզուաբան, դոկտոր Յովհաննէս Հախնազարեանի որդին է։

1959-ին աւարտած է Թեհրանի Քուշէշ-Դաւիթեան դպրոցը, 1969-ին՝ Աախէնի Հռենոս-Վեսֆալիայի բարձրագոյն արուեստագիտական դպրոցի ճարտարապետութեան եւ քաղաքական ճարտարագիտութեան հիմնարկի ճարտարապետութեան բաժինը, իսկ 1973-ին՝ քաղաքաշինութեան բաժինը՝ որպէս Ճարտարապետութեան դոկտոր (Dr. Ing. Architekt-Planer)։

Ուսումնասիրական գործունէութիւնը սկսած է 1968-ին, չափագրելով Արտազ գաւառի Սուրբ Թադէոսի Վանքը։

1970-ական թուականներուն իրագործած է դէպի Արեւմտեան Հայաստան՝ թիւով վեց, իւրաքանչիւրը շուրջ երկամսեայ տեւողութեամբ գիտարշաւները^[4]։

Աւելի ուշ, զրկուելով գիտարշաւներուն անձամբ մասնակցելու հնարաւորութենէն, մինչեւ կեանքին աւարտը շարունակած է կազմակերպել գիտարշաւներ դէպի Արեւմտեան Հայաստան, Փոքր Հայք եւ Կիլիկիա։

1969-ին Աախէնի մէջ կը հիմնէ Հայկական ճարտարապետութիւնը ուսումնասիրող կազմակերպութիւնը:

1973-ին ամուսնացած է ճարտարապետ Մարկրիթ Պունեմաննին (Margrit Bunemann) հետ եւ ունեցած է երկու դուստր՝ Թալին եւ Շահրիզ։

1974-ին Թեհրանի մէջ հիմնադրած եւ ղեկավարած է «Մոնիթ» (Monit) ճարտարապետական ընկերութիւնը։

1982-ին Աախէնի մէջ պաշտօնապէս կը գրանցէ Հայկական ճարտարապետութիւնը ուսումնասիրող հասարակական կազմակերպութիւնը (2010-էն՝ հիմնադրամ), որ 1996-ին կ'արձանագրուի ԱՄՆ-ի մէջ, իսկ 1998-ին՝ Հայաստանի մէջ։

1983-էն էտք երկար տարիներ դասաւանդած է Աախէնի համալսարանի քաղաքաշինութեան հիմնարկին մէջ։

Վախճանած է Աախէնի մէջ, իսկ աճիւնափոշին ամփոփուած է Աախէնի եւ Արտաշաւանի գերեզմանոցներուն մէջ։

Վերանորոգումներ

Վանաքի Սբ. Սարգիս եկեղեցի
Թեհրանի Սբ. Գէորգ եկեղեցի
Դարաշամբի Սբ. Ստեփանոս վանք
Արտազի Սբ. Թադէոս վանք
Ծոր Ծորի Սբ. Աստուածածին վանք
Քարինտակի Սբ. Աստուածածին եկեղեցի
Դադիվանք համալիրի տարբեր շինութիւններ
Տաթեւ գիւղի եկեղեցի
Դաւիթ Բէկ գիւղի եկեղեցի
Սաղմոսավանք
Ուշի գիւղի Սբ. Սարգիս վանքի միանաւ եկեղեցի
Արմէն Հախնազարեան
Քեսապի Գարատուրան գիւղի Սբ. Ստեփանոս եկեղեցի
Քեսապ աւանին մէջ քանի մը պատմական բնակելի տուներ

Հրատարակութիւններ

1983-1989-ններուն “Armenian Architecture” մանրաժապաւէններու 7 հատորեակներ
Ակնարկ Հայկական ճարտարապետութեան, 1988
Documents of Armenian Architecture։ Nor Djulfa. Venezia, 1992
Սբ. Թադէոս առաքեալի եւ Սբ. Ստեփանոս նախավկայի վանքերը Archived 2016-10-19 at the Wayback Machine.
Julfa: The Annihilation of the Armenian Cemetery by Nakhijevan’s Azerbaijani Authorities Archived 2016-10-19 at the Wayback Machine.
Արտազի երեք վանքերը Archived 2016-10-19 at the Wayback Machine.

Պարգեւներ

10 Յունիս 2008-ին ՀՀ Ազգային Ժողովի պատուոյ շքանշան
29 Յունուար 2009-ին՝ Հայաստանի Ազգային գրադարանի Յակոբ Մեղապարտի անուան շքանշան
2009 ՀՀ քաղաքաշինութեան նախարարութեան պատուոյ գիր

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 http://am.hayazg.info/index.php?curid=5591
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #133726762 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ «Research on Armenian Architecture»։ www.raa-am.com։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2019-09-14-ին։ արտագրուած է՝ 2020-09-23

Արտաքին յղումներ

Հարցազրույց Ա. Հախնազարյանի հետ` Օգոստոս 7, 2002 Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine.
ՀՀ Ազգային ժողովի պատվո շքանշան
Ա. Հախնազարյանի հիշատակին նվիրված հանդես Archived 2016-03-05 at the Wayback Machine.
Ա. Հախնազարյանի կենսագրական
Ա. Հախնազարյանի կենսագրական Archived 2014-10-27 at the Wayback Machine.
Մահախոսական՝ Պատմա-բանասիրական հանդեսում
Մահախոսական
Մահախոսական
Մահախոսական^{[permanent dead link]}

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_data.bnf.fr:_open_data_platform<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[[http://am.hayazg.info/index.php?curid=5591_http://am.hayazg.info/index.php?curid=5591]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 http://am.hayazg.info/index.php?curid=5591

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիոյ_Ազգային_Գրադարան|Deutsche_Nationalbibliothek]]</i>_[http://d-nb.info/gnd/133726762/_Record_#133726762]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #133726762 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[4] «Research on Armenian Architecture»։ www.raa-am.com։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2019-09-14-ին։ արտագրուած է՝ 2020-09-23

[1]

[2]

[3]

[4]