Jump to content

Ալեքսանտր Տիւմա (հայր)


Ալեքսանտր Տիւմա
ֆրանսերէն՝ Alexandre Dumas
Ծննդեան անուն ֆրանսերէն՝ Alexandre Dumas Davy de la Pailleterie
Ծնած է 24 Յուլիս 1802(1802-07-24)[1][2][3][…]
Ծննդավայր Վիլլե Կոտրե[4][2][3][…]
Մահացած է 5 Դեկտեմբեր 1870(1870-12-05)[2][5][6][…] (68 տարեկանին)
Մահուան վայր Puys, Տիէփ, Ծովամերձ Սեն, Վերին Նորմանդիա[2]
Քաղաքացիութիւն  Ֆրանսա[7]
Մայրենի լեզու Ֆրանսերէն
Ազդուած է Simon Ganneau? և Վալտեր Սքոթ?
Երկեր/Գլխաւոր գործ Կոմս Մոնթէ-Քրիսթօ, Երեք հրացանակիրներ?, Մարգո թագուհին?, Քսան տարի անց?, Կոմսուհի դը Մոնսորո?, Ժոզեֆ Բալզամո?, Քառասունհինգ?, Վիկոնտ դը Բրաժելոն?, Թագուհու կախազարդը?, Կոմսուհի դե Շարնի? և Անժ Պիտու?
Մասնագիտութիւն վիպասան, թատերագիր և գրագէտ
Վարած պաշտօններ president of the Société des gens de lettres?
Անդամութիւն Կաթոլիկ Իզաբելայի շքանշան?
Ամուսին Ida Ferrier?[8]
Ծնողներ հայր՝ Թոմաս Ալեքսանդր Դյումա?[2], մայր՝ Marie-Louise-Élisabeth Labouret Dumas?
Երեխաներ Ալեքսանտր Տիւմա[9][3][10], Անրի Բաուեր?, Marie Alexandrine Dumas? և Micaëlla-Clélie-Josepha-Élisabeth Cordier?
Ստորագրութիւն

Ալեքսանտր Տիւմա (24 Յուլիս 1802(1802-07-24)[1][2][3][…], Վիլլե Կոտրե[4][2][3][…] - 5 Դեկտեմբեր 1870(1870-12-05)[2][5][6][…], Puys, Տիէփ, Ծովամերձ Սեն, Վերին Նորմանդիա[2]), ֆրանսացի գրող, թատերագիր եւ լրագրող։ Աշխարհի ամենաշատ կարդացուող ֆրանսացի հեղինակներէն մէկը։ Անոր ամենայայտնի գիրքերէն են «Կոմս Մոնթէ-Քրիսթօ» եւ «Երեք հրացանակիրները» վէպերը։ Գրած է մօտաւորապէս 300 ստեղծագործութիւն։ Քանի որ անոր տղան եւս կը կրէր Ալեքսանտր անունը եւ գրող էր, չշփոթելու համար անուան մօտ յաճախ կ՚աւելցուի «հայր» բառը։

Կենաք եւ գործունէութիւն

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մոնթէ-Քրիսթօ ամրոցը

Ծնած է Ֆրանսա։ Ան կը համարուէր խառնարիւն, քանի որ հայրական մեծ մայրը սեւամորթ ստրկուհի էր։ Պատերազմի հերոս հայրը կը մահանայ, երբ Ալեքսանտր տակաւին 4 տարեկան էր։

Ալեքսանտր Տիւմա կը փափաքէր դառնալ փաստաբան, սակայն ան Ֆրանսայի թագաւոր Օրլէանսի դուքս Լուի-Ֆիլիփի մօտ աշխատանքի սկսած է։

Մանկութիւնը, պատանեկութիւնը եւ երիտասարդութիւնը անցած են հարազատ քաղաքին մէջ։

Տիւմա որոշած է անպայման դառնալ թատերագիր։ Առանց դրամի եւ կապերու, յոյսը դնելով միայն հօր հին ընկերներու վրայ, ան որոշած է տեղափոխուիլ Փարիզ: 20-ամեայ Ալեքսանտր, որ չքաւորութեան պատճառաւ չունէր կրթութիւն, սկսած է լրացնել իր կրթութեան պակասը։ Անոր ընկերներէն մէկը կազմած է հեղինակներու ցանկը, որոնց գիրքերը պէտք է կարդար Ալեքսանտր։ Ցուցակի մէջ կային դասական, յուշագրական, տարեգրային աշխատութիւններ։

Տիւմայի գերեզմանը՝ Փարիզի Պանթէոնին մէջ

Ալեքսանտր Տիւմա, որ հոգ կը տանէր մօրը, ինչպէս նաեւ ապօրինի տղուն՝ Ալեքսանտրին, գրած է «Հենրի երրորդն ու իր արքունիքը» հատորը, որ ստեղծած է երկու ամսուայ ընթացքին։

Ֆրանսայի հասցուցած ամենակարեւոր գրողներէն մին Ալեքսանտր Տիւմա, Ռուսաստանի մէջ ապրած տարիներուն այդ երկրին մասին գրած է ճանապարհորդութեան գիրք մը։ Իսկ Իտալիոյ մէջ ապրած տարիներուն հրատարակած է «Ինտեփենտընթ» թերթը։

Ալեքսանտր Տիւմայի ստեղծագործութիւնները թարգմանուած են աշխարհի բազմաթիւ լեզուներու եւ բազմաթիւ թատերական ներկայացումներու եւ շարժանկարներու համար նիւթ հանդիսացած են։

Ալեքսանտր Տիւմա (հայր) մահացած է Տիէփի մէջ, Ֆրանսա։ Ան կեանքին աչքերը փակած է չքաւորութեան մէջ, որովհետեւ ապրած է զեխ կեանք մը։

Ծանօթագրութիւն

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 M. Br. Dumas, Alexandre // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 8. — P. 654–656.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Наркевич А. Ю. Дюма [отец] // Краткая литературная энциклопедияМ.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 2.
  4. 4,0 4,1 4,2 Дюма // Энциклопедический лексиконСПб.: 1841. — Т. 17. — С. 392–393.
  5. 5,0 5,1 5,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  6. 6,0 6,1 6,2 Internet Broadway Database — 2000.
  7. http://espn.go.com/nfl/draft2013/story/_/id/8919475/manti-teo-taking-indefinite-leave-twitter-according-source
  8. https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjMtMDgtMTgiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6Mzk7czo0OiJyZWYyIjtpOjIwODI4MjtzOjE2OiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sIjtiOjE7czoyMToidmlzaW9ubmV1c2VfaHRtbF9tb2RlIjtzOjQ6InByb2QiO30=#uielem_move=-156%2C-1409&uielem_rotate=F&uielem_islocked=0&uielem_zoom=101 — է. 18/48.
  9. F. T. M. Dumas, Alexandre (fils) // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 8. — P. 656–657.
  10. З. Венгерова Дюма-сын, Александр // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. XI. — С. 376–377.