Ճէյմս Պրայս

Ճէյմս Պրայս; անգլերէն՝ James Bryce, 1st Viscount Bryce
Ծնած է	10 Մայիս 1838[…]
Ծննդավայր	Պելֆասթ
Մահացած է	22 Յունուար 1922[…] (83 տարեկանին)
Մահուան վայր	Sidmouth, Դևոն, Դևոն, Անգլիա, Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն
Քաղաքացիութիւն	Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն
Ուսումնավայր	Գլազգոյի համալսարան?; Երրորդության քոլեջ?; Belfast Royal Academy?
Կոչում	Regius Professor of Civil Law?
Մասնագիտութիւն	համալսարանի դասախօս, legal counselor, քաղաքական գործիչ, դիւանագէտ, պատմաբան, պետական գործիչ, գրագէտ, իրաւաբան, Փաստաբան
Աշխատավայր	Օքսֆորտի Համալսարան; Ֆորին oֆիս (արտաքին գերատեսչություն)?
Վարած պաշտօններ	Իրլանտայի Գլխաւոր Քարտուղար, Լանքասթերի դքսության կանցլեր?, Privy Council of the United Kingdom?, Առևտրի բաժնի նախագահ?, Parliamentary Under-Secretary of State for Foreign Affairs?, Նախարարութեանց խորհուրդի նախագահ, Իռլանդիայի գաղտնի խորհրդի անդամ?, Մեծ Բրիտանիայի գաղտնի խորհրդի անդամ?, Միացյալ Թագավորության 28-րդ խորհրդարանի անդամ?, Միացյալ Թագավորության 27-րդ գումարման ազգային ժողովի անդամ?, ՄԻացյալ Թագավորության 26-րդ պառլամենտի անդամ?, Միացյալ Թագավորության 25-րդ պառլամենտի անդամ?, ՄԻացյալ Թագավորության 24-րդ պառլամենտի անդամ?, member of the 23rd Parliament of the United Kingdom?, Մեծ Բրիտանիայի 22-րդ գումարման պատգամավոր?, ambassador of the United Kingdom of Great Britain and Ireland to the United States? եւ Լորդերի պալատի անդամ?
Անդամութիւն	Լոնտոնի թագաւորական ընկերութիւն, Privy Council of the United Kingdom?, Գիտության բրիտանական ասոցիացիա?, Փեթերսպուրկի Գիտութիւններու Ակադեմիա, Շուէտի գիտութիւններու արքայական կաճառ, Բրիտանական Ակադեմիա, Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ, Լինչէի Ազգային կաճառ, Ռուսաստանի Գիտութիւններու Ակադեմիա, Ամերիկայի Հնավաճառութեան Միութիւն եւ Թուրինի գիտութիւններու կաճառ
Կուսակցութիւն	Լիբերալ կուսակցություն?
Ամուսին	Elizabeth, Viscountess Bryce?
Ծնողներ	հայր՝ James Bryce?, մայր՝ Margaret Young?
	Ստորագրութիւն;

Ճէյմս Պրայս (10 Մայիս 1838(1838-05-10)^[1]^[2]^[3]^[…], Պելֆասթ^[4] - 22 Յունուար 1922(1922-01-22)^[2]^[3]^[5]^[…], Sidmouth, Դևոն, Դևոն, Անգլիա, Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն^[4]), Բրիտանիայի ակադեմիայի անդամ, իրաւաբան եւ պատմաբան։

Կենսագրական գիծեր եւ գործունէութիւն

Պելֆասթի Ակադեմիային եւ Կլասքոյի համալսարանին մէջ ուսանելէ ետք, Պրայս ընդունուած է Օքսֆորտի Թրինիթի գոլէճը, ուրկէ փայլուն յաջողութեամբ տիրացած է իրաւաբանի տիտղոսին եւ 1862-ին արժանացած է Օրիէլի (Քինկ’զ գոլէճի) աշխատակիցի արքունի եւ ակադեմական բարձր կոչումին։

Քանի մը տարի, իբրեւ փաստաբան, աշխատած է Լոնտոնի մէջ, բայց 1870-ին հրաւիրուած է Օքսֆորտ, իրաւաբանական բաժանմունքի մէջ Քաղաքացիական Օրէնքի դասախօսի պաշտօն ստանձնելու համար։ Իբրեւ այդպիսին՝ Ճէյմս Պրայս մինչեւ 1893 շարունակած է իր պաշտօնավարութիւնը Օքսֆորտի մէջ։

Իրաւաբանութեան կողքին Ճէյմս Պրայս բարձրագոյն ուսման հետեւած էր պատմագիտութեան մէջ եւ 1864-ին լոյս ընծայած է «Հռովմէական Սրբազան Կայսրութիւնը» անուն իր աշխատասիրութիւնը, որ հմուտ պատմաբանի միջազգային հռչակին արժանացուց երիտասարդ մտաւորականին։

Ճէյմս Պրայս նուիրեալ հնախոյզ եղած է։ 1872-ին ան ճամբորդած է Իսլանտա, որպէսզի գտնէ «Իսլանտական Սակա»ներու երկիրը։ Իսկ 1876-ին, միեւնոյն հնախոյզի հետաքրքրութեամբ, ան բարձրացած է Արարատ Լերան գագաթը, ուր գտած է Նոյեան Տապանի մնացորդ հնագիտական իրեղէններ։ Հնախոյզի եւ պատմաբանի իր հետաքրքրութեամբ, այդ ժամանակէն սկսեալ, Ճէյմս Պրայս ոչ միայն մօտէն ուսումնասիրած է հայ ժողովուրդի հազարամեակներու պատմութիւնը, այլեւ լաւապէս ծանօթացած է հայ մշակոյթի մեծարժէք ժառանգութեան՝ դառնալով մեր ժողովուրդի ստեղծած արժէքներուն մեծ հիացող մը եւ Հայաստանի ու հայութեան ազգային ոտնակոխուած իրաւունքներուն հաւատաւոր պաշտպան մը։ Պրայսի այդ հետազօտութեանց եւ պատմագիտական ուսումնասիրութեանց առաջին արգասիքը եղած է 1877-ին լոյս տեսած անոր «Անդրկովկաս» աշխատասիրութիւնը, որ տարածաշրջանի պատմութեան ընդհանուր արժեւորման մէջ յատուկ կեդրոնացումով գնահատումը կատարեց Հայաստանի ու հայութեան գրաւած տեղին ու արժէքին։

Միաժամանակ քաղաքական գործիչ եղած է Ճէյմս Պրայս, ատենի Ազատական կուսակցութեան հաւատարիմ անդամ, որ 1880-ին առաջին անգամ ընտրուեցած է Մեծն Բրիտանիոյ խորհրդարանի անդամ՝ Ազատական կուսակցութեան ցուցակով։ Մինչեւ 1907, Պրայս շարունակած է իր անդամակցութիւնը խորհրդարանին՝ գործադիր իշխանութեան մէջ եւս պաշտօններ ստանձնելով։

Յատկապէս Կլատսթոնի վարչապետութեան օրով, Ճէյմս Պրայս հասած է մինչեւ արտաքին գործոց փոխ-նախարարի պաշտօնին։ Վարած է նաեւ դեսպանութեան պաշտօններ։ 1907-ին ան նշանակուած է Մ. Նահանգներու մօտ Բրիտանիոյ դեսպան եւ այդ պաշտօնին վրայ մնացած է մինչեւ 1913՝ անգլեւամերիկեան երկարամեայ բարեկամութեան եւ գործակցութեան ամուր հիմերը դնելով։ Նոյն շրջանին, տասնամեակներու իր ծառայութեան համար, Պրայս արժանացած է Էդուըրտ 7-րդ թագաւորի Արժանաւորութեան Կարգին՝ Լորտի տիտղոս ստանալով եւ 1913-ին Լորտերու Պալատին անդամ ընտրուելով։

Ծանօթագրութիւն

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 ^3,09 Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 www.accademiadellescienze.it
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 Mackie, Colin British Diplomatic Directory (1820-2005) — Foreign, Commonwealth and Development Office.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q358834"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56808876"></a>
↑ APSA Presidents and Presidential Addresses: 1903 to Present — American Political Science Association.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q433211"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q108824176"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 Hansard 1803–2005
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19204319"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_data.bnf.fr:_open_data_platform<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/James-Bryce-Viscount-Bryce_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q33270056_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q21401824"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q67129259|Lundy&nbsp;D.&nbsp;R.]]</i>_The_Peerage<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a></div>-3] 3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 ^3,09 Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q107212659">www.accademiadellescienze.it<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 www.accademiadellescienze.it
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Բրոքհաուզի_հանրագիտարան]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513"_data-entity-id="Q56808876"><i_class="wef_low_priority_links">Mackie,_Colin</i>_British_Diplomatic_Directory_(1820-2005)<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:d:Q358834|Foreign,_Commonwealth_and_Development_Office]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q358834"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56808876"></a></div>-6] 6,0 ^6,1 Mackie, Colin British Diplomatic Directory (1820-2005) — Foreign, Commonwealth and Development Office.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q358834"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56808876"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36774"_data-entity-id="Q108824176">[http://www.apsanet.org/ABOUT/Leadership-Governance/APSA-Presidents-1903-to-Present_APSA_Presidents_and_Presidential_Addresses:_1903_to_Present]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:d:Q433211|American_Political_Science_Association]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q433211"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q108824176"></a></div>-7] APSA Presidents and Presidential Addresses: 1903 to Present — American Political Science Association.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q433211"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q108824176"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q170584"_data-entity-id="Q19204319">Hansard_1803–2005<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19204319"></a></div>-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 Hansard 1803–2005
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19204319"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]