Փորոս

Փորոս
Կղզի
	Փորոս
	Πόρος
	Փորոս
Երկիր	Սարոնիքոս ծոց, Յունաստան
Տարածութիւն	22,841 քմ²
ԲԾՄ	358 մեթր
Բնակչութիւն	3 993 մարդ (2011)
Կը գտնուի ափին	Սարոնիքոս ծոց
Ժամային գօտի	UTC+2 եւ UTC+3։00
Փոստային ցուցանիշ	180 20
Պաշտօնական կայքէջ	poros.gr

Փորոս (յուն․՝ Πόρος), Սարոնիքոս ծոցի կղզի։ Հին անունն է Քալավրիա։ Կը գտնուի Պելոպոնեսի ափերուն շտա մօտ, Թրիզինիայի Ղալաթա գիւղին դիմացը։ Բնակչութեան թիւն է 3 993։

Ընդհանուր տեղեկութիւններ

Փորոս կը բաղկանայ երկու կղզիներէ՝ Սֆերիա եւ Քալավրիա, որոնք իրարմէ կը բաժնուին ծովու փոքրիկ ջրանցքէ մը։ Քալավրիա կրաքարէ եւ հերձաքարէ կազմուած է, իսկ Սֆերիա հրաբխային է․ կազմուած է Մեթանայի հրաբուխի ժայթքումէն ետք։ Փորոս քաղաքը կառուցուած է հրաբերանին վրայ։

Փորոս կը յատկանշէ «Ժամացոյցի Աշտարակ»ը, կառուցուած Սֆերիայի բլուրին վրայ։ Քալավրիային հարաւ-արեւելեան մասը կը գտնուի Քալավրիա պատմական վանքը (կամ Փորոսի Զո՜տոհու Փիղիս), կառուցուած 1713-ին։

Յունաստանի Ապստամբութենէն ետք 1821, կը հիմնուի Ռազմական Ծովուժին Նաւային մթերանոցը։

Փորոսի քաղաքապետութիւն

Փորոսի քաղաքապետութիւնը կ՛ ընդգրկէ Այիոս Նեքթարիոս, Քիանի Աքթի (դիմացի Պելոպոնեսի ափին՝ 200 մ․ հեռաւորութեամբ, Թրիզինայի մօտ), Մոնի Զո՜տոհու Փիղիս Քալավրիաս, Փորոս բնակավայրերը։ Անոր կը պատկանին նաեւ Փորոսին կրկնակ կղզին եւ շուրջի մօտիկ կղզիակները։ Քաղաքապետութիւնը կազմուած է 1941-ին^[1] ։

Ծովափներ

Մոնասթիրի, Ասքելի, Նէորիօ, Սէրի նաւակայք, Ռուսական Նաւային Մթերանոց եւ Փլազ Քալավրիա եւ Սֆերիա կղզիները միացնող կամրջակին կից։

Պատկերասրահ

Փորոս․ Փոքրիկ կղզեակ
Փորոս․ կանանչ ծովափ
Ասքելի ծովափ
Նէորիօ
Վաղիոնիա
Ալիքի ծովափ

Պատմական ակնարկ

Հնագիտական պեղումները յայտնաբերած են թէ կղզին Պղնձադարէն բնակուած է։ Գտնուած դամբանները Միկինեան շրջանէն են եւ կառոյցները Ք․Ա․1000-ին։

Քալավրիա հին քաղաքին՝ բլուրի մը գագաթին, 1894-ին կատարուած պեղումներէն կը յայտնաբերուին Փոսիտոնաս աստուծոյ տաճարին աւերակները։ Իսկ Քալավրիայի հիւսիսային ծովափը՝ Վաղիոնիա, յայտնաբերուած է ծովուն սուզուած հին նաւահանգիստը։

Բիւզանդական շրջանին ծովահէններու դիրախ կը դառնայ, իսկ օսմանեան ժամանակաշրջանին կը պահպանէ անկախութիւնը։

Տեսարժան վայրեր

Փորոս քաղաքը․ կառուցուած բլուրի մը լանջին։
Փորոս քաղաքին Ժամացոյցի Աշտարակը։
Հնագիտական Թանգարանը․ կը հիւրասիրէ Փոսիտոնաս տաճարէն, հին Թրիղինիայէն եւ ուրիշ մօտակայ հնավայրերէ հնագիտական իրեր։
Փորոս Խեցիի Թանգարանը․ հիմնուած 2006-ին։
Կղզիին հիւսիսային մասին Քալավրիա գտնուող Տորեան ոճի Փոսիտոնաս տաճարին աւերակները Ք․Ա․ մօտաւորապէս 520-ին։
Զո՜տոսհու Փիղիս վանք․ Մոնասթիրի