Վալերիան Կունիա
| Վալերիան Կունիա վրաց.՝ ვალერიან გუნია | |
|---|---|
 | |
| Ծնած է | 21 Յունուար, 1862 |
| Ծննդավայր | Էկի գիւղ |
| Մահացած է | 31 Յուլիս, 1938 (76 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Թիֆլիս, Խորհրդային Միութիւն |
| Քաղաքացիութիւն |
 Ռուսական Կայսրութիւն և .svg){kind=small} Խորհրդային Միութիւն |
| Ուսումնավայր | Մոսկուայի Պետրովսկի Գիւղատնտեսական Ակադեմիա |
| Մասնագիտութիւն | լեզուաբան, դերասան եւ Ազատական |
Վալերիան (Վալիկո) Լեւանի Կունիա (վրաց.՝ ვალერიან [ვალიკო] გუნია, 21 Յունուար, 1862, Էկի գիւղ - 31 Յուլիս, 1938, Թիֆլիս), վրացի դերասան, թատերագիր, բեմադրիչ, թատերական գործիչ, քննադատ, թարգմանիչ։ Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական արուեստագէտ (1933):
Կենսագրութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Վալերիան Կունիա, ծնած է 1862 թուականին Էկի գիւղին, ազնուական ընտանիքի մը մէջ։ Սորված է Մոսկուայի Պոտրովս-Ռազումովսկի գիւղատնտեսական ակադեմիոյ մէջ։
Վերադառնալով Վրաստան՝ ելոյթներ ունեցած է սիրողական ու մասնագիտական ներկայացումներուն մէջ, կազմակերպած է ներկայացումներ, աշխատած որպէս լրագրող ու հրատարակիչ։ Վալերիան Կունիան թարգմանած է ռուս ու արեւմտաեւրոպացի հեղինակներու (Նիքոլայ Գոգոլ,Ալեքսանտր Օստրովսկի, Ուիլիամ Շեքսպիր, Մոլիեր, Վիքթոր Հիւգո, Հենրիկ Իբսէն, Գերհարդ Հաուպտման) պիեսներ եւ գրած Վրաստանի թատրոնի պատմութիւնը[1]: 1913 թուականէն Կունիան նաեւ նկարահանուած է շարք մը վրացական ֆիլմերու մէջ[2]:
Վրաստանի մէջ խորհրդային կարգերու հաստատումէն ետք մասնակցած է թատերական գործերու կազմակերպմանը։
Ստեղծագործութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Երկեր
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- «Ապօրինածինը» (պիես, 1882)
- «Քույր ու եղբայր» (թատերախաղ)
- «Երկու հերոս» (թատերախաղ)
- «Զորաշարժեր» (կատակերգութիւն)
- Գոգնիաշվիլիի «Քրիստոնեաներ» օբերայի լիբրետոն
- Զաքարիա Փալիաշվիլիի «Դաիսի» օբերայի լիբրետոն, 1923
- Դիմիդրի Առաքիշվիլիի «Դինարա» օբերայի լիբրետոն, 1924
Օպերաներու լիբրետոներու վրացերէն թարգմանութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Դերերը թատրոնի մէջ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- «Լիր արքայ», Շեքսպիր — Լիր
- «Օթելլո», Շեքսպիր — Օթելլո
- «Կակո աւազակը», Իլեայ Ճավճավաձէ — Կակո
- «Խելքէն պատուհաս», Ալեքսանտր Գրիբոյեդով — Սկալոզուբ
- «Էդիպուս արքայ», Սոֆոկլես — Էդիպ
- «Կին», Ալեքսանտր Դիւմա (որդի) — Կին
- «Ռևիզոր», Նիկոլայ Գոգոլ — Օսիպ
- «Դաւաճանութիւն», Սումբատով Յուժին — Օթար բեկ
- «Ջարդին մէջ», Բորիս Լավրենյով — Բերսենեւ
- «Պատարա Կախի», Ակակի Ծերեթելի — Գելա
Ֆիլմագրութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- 1913 — Կովկասի նուաճումը
- 1921 — Արսէն Ջորջիաշվիլի — գեներալ
- 1922 — Սուրամի բերդ — գեներալ
- 1926 — Խանումա — Վարախիձէ
- 1927 — Ամոկ
- 1927 — Լեռներու օրէնքը
Գրականութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. М.: Советская энциклопедия.
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ Gutsche George J. (1989)։ The Modern encyclopedia of Russian and Soviet literatures, Volume 9։ Academic International Press։ էջեր 164–165։ ISBN 0875690386
- ↑ «Valerian Gunia»։ Georgian National Filmography։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 24 September 2015-ին։ արտագրուած է՝ 10 February 2013
 |
Վալերիան Կունիա էջը Ուիքիպահեստին մէջ |