Պրիւքսէլի Մայր Տաճար

50°50′52″N 4°21′37″E / 50.847777777778°N 4.3602777777778°E / 50.847777777778; 4.3602777777778

Պրիւքսէլի մայր տաճար

Պրիւքսէլի մայր տաճար[1] (ֆրCathédrale Saints-Michel-et-Gudule de Bruxelles, հոլKathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele, լատCathedralis Sancti Michaelis et Gudulae Bruxellis), տաճար Պրիւքսէլի մէջ, Պելճիքա: Գոթական արուեստի ամենացայտուն օրինակներէն մէկն է[2]:

Պատմութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Լեոն վան Տիւոէթ տաճարի նախագիծը. 1943

Լեովէնի դուքս Լամպերտ Բ.ը (հոլ.՝ Lambert II van Leuven) 1047-ին[3] Սուրբ Կուտուլի (ֆրGudule de Bruxelles, հոլGoedele van Brussel) մասունքները տեղափոխեց Սուրբ Միքայէլ հրեշտակապետի եկեղեցի եւ այնտեղ կապիտուլ հիմնեց, որ ճանչցուեցաւ «Սուրբ Միքայէլի եւ Սուրբ Կուտուլի եկեղեցի» անուանումով եւ որ յետագային դարձաւ «Սուրբ Միքայէլի եւ Սուրբ Կուտուլայի տաճար»: Այս տաճարին սուրբերը նաեւ Պելճիքայի մայրաքաղաքին սուրբերն են: 1200-ին Պրապանտի հերցոգ Հենրի Բ.ը որոշեց կառոյցին ոճը փոխել՝ դարձնելով գոթական, վերնատուներու կառուցման աշխատանքները շարունակուեցան 1226-էն մինչեւ 1276: 1450-ին ճակատային մասի կառուցումը հիմնականին աւարտուած էր, իսկ 1485-ին աւարտեցաւ նաեւ ներքին մասը:

1983-1999-ականներուն անցան վերականգնումի աշխատանքներուն:

1995-ին տաճար այցելեց Հովհաննէս Պօղոս Բ.ը:

1999-ին տաճարին մէջ տեղի ունեցաւ Ֆիլիպի եւ Մաթիլտայի պսակադրութեան արարողութիւնը: 2003-ին տաճարին մէջ տեղի ունեցաւ իշխան Լորէն Պելճիքացի եւ իշխանուհի Քլեր Քոոմպսի պսակադրութիւնը:

Ճարտարապետութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Շէնքի արտաքին տեսքը կը ներկայացնէ երկու աշտարակներով գոթական համաչափ կառուցուածք: Իւրաքանչիւր աշտարակի ներսը կան երկար աստիճաններ, որոնք դուրս կու գան դէպի 64 մեթր բարձրութեամբ սանդղավանդակ:

Տաճարին գլխաւոր ճակատը ունի չորս դուռ՝ զարդարուած մուտքի երեք կամարաւոր ճակատամուտքերով եւ սուրբերու քանդակներով: Այն կառուցուած է ճարտարապետ Եան վան Ռեոպսրուկի կողմէ, ով նաեւ Պրիւքսէլեան քաղաքապետարանի հեղինակն է:

Դռները զարդարուած են երկաթակուռ բարձրաքանդակներով:

Կեդրոնական մուտքին մօտ տեղադրուած է հսկայական ապակենկար:

ԱԱրտաքին մաս
Ժան-Պաբտիստ Կապրիոներու ապակիէ նկար
Տաճարի ներսը

Չափեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Շինութեան երկարութիւնը՝ 114 մեթր (125 մեթր Փարիզի Սուրբ Աստուածամօր տաճարի երկարութիւնըէ)
  • Շինութեան ներսի երկարութիւնը՝ 109 մեթր
  • Երկու աշտարակներուն բարձրութիւնը՝ 64 մեթր (35 մեթր՝ Փարիզի Աստուածամօր տաճարի բարձրութիւնը)
  • Դուրսի առաւելագոյն լայնքը՝ 57 մեթր
  • Ներսի առաւելագոյն լայնքը՝ 54 մեթր
  • Ճակատին լայնքը, ըստ աշտարակներու ելուստներուն՝ 35 մեթր

Նաւ

  • Գլխաւոր սրահի բարձրութիւնը՝ 25 մեթր (33,5 մեթր հեռաւորութեան վրայ Փարիզի Աստուածամօր տաճարն է, 42,3 մեթր հեռաւորութեան վրայ՝ Ամյէնի Աստուածամօր տաճարը)
  • Սիւներու բարձրութիւնը խոյակներէն՝ 6,7 մեթր
  • Կամարներու բարձրութիւնը՝ 10 մեթր
  • Գլխաւոր սրահին լայնքը՝ 13,5 մեթր (12 մեթր հեռաւորութեան վրայ Փարիզի Աստուածամօր տաճարն է)
  • Կցաշէնքի լայնքը՝ 6,7 մեթր
  • Կցաշէնքի կամարին բարձրութիւնը՝ 11 մեթր

Ներսի մաս[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Տաճարին մէջ կան գեղեցիկ ապակենկարներ, որոնք աշխատցուած են 16-րդ դարուն Եան Հակի կողմէ, 18-րդ եւ 19-րդ դարերուն Շան Պաբտիստ Կապրոնիերու կողմէ: Տաճարին նաւը զարդարուած է նրբակերտ խոյակներով եւ սուրբերու արձաններով սիւնազարդ գաւիթներով, նստարանները ունին մուգ շագանակագոյն երանգաւորում, որ կը համադրուի լուսաւոր սրահի հետ: Տաճարին մէջ կայ երգեհոն: Տաճարին մէջ կը գտնուի նաեւ Պելճիքայի ազգային հերոս Ֆրետերիք տէ Մերոտէի (ֆրFrédéric de Mérode) դամբարանը:

Պատկերասրահ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծանօոթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Գրականութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Histoire du règne de Charles-Quint en Belgique, Volume 5, Par Alexandre Henne
  • Raymond van Schoubroeck, Hans-Günther Schneider: Kathedrale St. Michael und St. Gudula, Brüssel. Kunstführer Nr. 2463, Verlag Schnell & Steiner, Regensburg 2003, ISBN 3-7954-6342-4

Արտաքին հղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]