Ուիլիըմ Քարլոս Ուիլիըմս
Ուիլիըմ Քարլոս Ուիլիըմս անգլերէն՝ William Carlos Williams | |
---|---|
| |
Ծնած է | 17 Սեպտեմբեր 1883 |
Ծննդավայր | Rutherford, Պըրկըն շրջան, Նիւ Ճըրսի, ԱՄՆ |
Մահացած է | 4 Մարտ 1963[1][2][3][…] (79 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Rutherford, Պըրկըն շրջան, Նիւ Ճըրսի, ԱՄՆ |
Քաղաքացիութիւն | ԱՄՆ |
Մայրենի լեզու | Անգլերէն |
Ուսումնավայր |
Լիսէ Քոնտորսէ Հորաս Մաննի դպրոց? Փենսիլվանիայի համալսարանի Փերելմանի անվան բժշկական դպրոց?[4][5] |
Երկեր/Գլխաւոր գործ | Paterson? |
Մասնագիտութիւն | բանաստեղծ, բժիշկ, ինքնակենսագիր, բժիշկ-գրող, գրական քննադատ եւ գրող |
Անդամութիւն | Արուեստի եւ գրականութեան ամերիկեան ակադեմիա |
Ուիլիըմ Քարլոս Ուիլիըմս (17 Սեպտեմբեր 1883[1][2][3][…], Rutherford, Պերկըն Քաունթի, Նիւ Ճըրզի, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ[6] - 4 Մարտ 1963[1][2][3][…], Rutherford, Պերկըն Քաունթի, Նիւ Ճըրզի, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ), ամերիկացի խոշորագոյն բանաստեղծներէն մէկը, բժիշկ-մանկաբոյժ: 1924 թուականէն մինչեւ իր մահը զբաղեցուցած է Passaic General Hospital-ի մանկաբուժութեան բաժնի տնօրէնի պաշտօնը: Հիւանդանոցը, որ այժմ յայտնի է՝ որպէս Սուրբ Մարիամի հիւանդանոց, Ուիլիըմսի յիշատակը յարգած է յուշատախտակով, որուն վրայ գրուած է. «մենք կը քալենք հիւանդներու այն սենեակներով, ուր քալած է Ուիլիըմսը»[7]:
Կենսագրութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ուիլիըմսը ծնած է 17 Սեպտեմբեր 1883-ին Նիւ Ճըրսի նահանգի Ռութըրֆորտ քաղաքին մէջ։ Իր հայրը ներգաղթած էր Անգլիայէն, իսկ մայրը Փորթօ Ռիքոյէն [8]։ Իր աշխատանքները մեծ նմանութիւն ունին գեղանկարչութան հետ, ինչով ան հետաքրքրուեր է ամբողջ կեանքի ընթացքին։
- Ուիլիըմսը նախնական եւ միջնակարգ կրթութիւնը ստացեր է Ռութըրֆորտ քաղաքին մէջ մինչեւ 1897 թուականը, երբ զինք երկու տարի ուղարկեր են Փարիզի Lycée Condorcet վարժարանին մէջ սորվելու:
- Նիւ Եորք վերադառնալէն յետոյ ան ուսաներ է Հորացիա Մաննի դպրոցին մէջ, եւ յատուկ քննութիւն յանձնելով, 1902 թուականին ընդունուեր Է Փենսիլվանիայի համալսարանի բժշկական դպրոցը, որն աւարտեր է 1906 թուականին[9][10]:
- Համալսարանը աւարտելէն յետոյ Ուիլիըմսը վերապատրաստուեր է Նիւ Եորքի ֆրանսական եւ մանկական հիւանդանոցներու մէջ, այնուհետեւ մեկներ Լայփցիկ՝ մանկաբուժութեան խորը ուսումնասիրութեան համար[11]:
- 1909 թուականին հրատարակեր է իր առաջին «Բանաստեղծութիւններ» գիրքը[12]։
- 1912 թուականին, երբ Ուիլիըմսը վերադարձեր է Գերմանիայէն, ամուսնացեր է Ֆլորենս Հերմանի հետ (1891-1976)[13]։
- Անոնք տեղափոխուեր են Ռութըրֆորտ քաղաք (Նիւ Ճըրսի նահանգ) տուն, որը տարիներ շարունակ իրենց պատկանած է։
- Ատկէ կարճ ժամանակ անց լոնտոնեան մամուլը, իր ընկեր Էզրա Փաունտի օգնութեամբ, որուն հետ ան ծանօթացեր էր Փենսիլվանիայի համալսարանի մէջ ուսանած ժամանակ, հրապարակեր է իր «Բնաւորութիւններ» բանաստեղծութիւններու երկրորդ գիրքը։
- 1914 թուականին ծներ է Ուիլիըմսի եւ իր կնոջ առաջին որդին՝ Ուիլիըմ Ուիլիըմսը, որը հետեւեր է հօր օրինակին եւ դարձեր բժիշկ[14], իսկ 1917 թուականին ծներ է անոնց երկրորդ որդին՝ Փոլ Ուիլիըմսը[15]:
- Ուիլիըմսը ներառուեր է իմէճիսթներու (imagism մոտեռնիստական հոսանք անգլիական եւ ամերիկեան բանաստեղծութեան մէջ՝ 1910-ական թուականներու սկիզբները մինչեւ 1920-ական թուականներու սկիզբները) խմբակին մէջ, մտերիմ եղեր է Նիւ Եորքի գրական եւ գեղարուեստական խմբակներու առաջաւոր անդամներու հետ (Մարսէլ Տիւշան, Ֆրանսիս Փիքապիա, Ուոլըս Սթիվընս, Մարիաննա մուր, Մինա Լոյ եւ այլն)[16]։
- 1924 թուականին Եւրոպա կատարած այցի ժամանակ ծանօթացեր է Ճոյսի հետ։
- 1929 թուականին թարգմաներ է Philippe Soupault Ֆիլիփ Սուփո:
- Մեծ ազդեցութիւն ունեցեր է բազմաթիւ երիտասարդ բանաստեղծներու վրայ՝ պիթ սերունդի (The Beat Generation), Սեւ լեռան դպրոցի, Նիւ Եորքի դպրոցի սաներու վրայ, անոնցմէ շատերուն անձամբ օգներ է։
- Ուիլիըմսը քանի մը փիէսներու, երեք վէպերի, գրական-քննադատական փորձագիրի երկու հատորներու հեղինակ է։
- 1948 թուականին խցում ստացեր է, իսկ 1949 թուականէն յետոյ քանի մը անգամ՝ սրտի կաթուած: Հոգեբուժարանի մէջ բուժուեր է ընկճախտէն:
Ստեղծագործութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Բանաստեղծութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Poems (1909)
- The Tempers (1913)
- Al Que Quiere (1917)
- Kora in Hell: Improvisations (1920)
- Sour Grapes (1921)
- Spring and All (1923)
- Go Go (1923)
- The Cod Head (1932)
- Collected Poems, 1921—1931 (1934)
- An Early Martyr and Other Poems (1935)
- Adam & Eve & The City (1936)
- The Complete Collected Poems, 1906—1938 (1938)
- The Broken Span (1941)
- The Wedge (1944)
- Paterson, book I—V (1946—1958, ամբողջական հրատարակութիւն մէկ հատորի մէջ 1963)
- Clouds, Aigeltinger, Russia (1948)
- The Collected Later Poems (1950)
- Collected Earlier Poems (1951)
- The Desert Music and Other Poems (1954)
- Journey to Love (1955)
- Pictures from Brueghel and Other Poems (1962, Pulitzer Prize մրցանակ
- Imaginations (1970)
- Collected Poems: Volume 1, 1909—1939 (1988)
- Collected Poems: Volume 2, 1939—1962 (1989)
- Early Poems (1997)
Հարցազրոյց
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Speaking Straight Ahead (1976)
Նամակագրութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- The Selected Letters of William Carlos Williams (1957)
- Pound/Williams: Selected Letters of Ezra Pound and William Carlos Williams (1996)
- The Letters of Denise Levertov and William Carlos Williams (1998)
- William Carlos Williams and Charles Tomlinson: A Transatlantic Connection (1998)
Արձակ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- The Great American Novel (1923, վեպ)
- In the American Grain (1925)
- A Voyage to Pagany (1928, ճանապարհորդական գրառումներ)
- Novelette and Other Prose (1932)
- The Knife of the Times, and Other Stories (1932)
- White Mule (1937, վեպ)
- Life along the Passaic River (1938, նովել)
- In the Money (1940, վեպ, «Սպիտակ ջորու» շարունակությունը)
- Make Light of It: Collected Stories (1950)
- Autobiography (1951)
- The Build-Up (1952, վեպ, եռերգութեան եզրափակումը)
- Selected Essays (1954)
- I Wanted to Write a Poem: The Autobiography of the Works of a Poet (1958)
- Yes, Mrs. Williams: A Personal Record of My Mother (1959)
- The Farmers' Daughters: Collected Stories (1961)
- The Embodiment of Knowledge (1974, նշումներ եւ շարադրութիւն)
- A Recognizable Image: William Carlos Williams on Art and Artists (1978)
- The Collected Stories of William Carlos Williams (1996)
Գրականութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- William Carlos Williams; a collection of critical essays/ J.Hillis Miller, ed. Englewood Cliffs: Prentice-Hall, 1966
- Whittemore R. William Carlos Williams, poet from Jersey. Boston: Houghton-Mifflin, 1975
- Bloom H. William Carlos Williams. New York: Chelsea House Publishers, 1986
- Hatlen B., Tryphonopoulos D.P. William Carlos Williams and the language of poetry. Orono: National Poetry Foundation, 2002
Արտաքին յղումներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Ժամանակագրութիւն
- Բանաստեղծի արխիւը Յելի համալսարանի գրադարան[permanent dead link]
- Առցանց բանաստեղծութիւններ(անգլերէն)
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Discogs — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ https://www.pennmedicine.org/news/publications-and-special-projects/penn-medicine-magazine/archived-issues/2015/fall-2015/poet
- ↑ https://penntoday.upenn.edu/node/149963
- ↑ 6,0 6,1 (unspecified title) — 2017.
- ↑ «William Carlos Williams Fund For Maternal-Child Health Established At St. Mary's Hospital, Passaic»։ Rutherfordlibrary.typepad.com
- ↑ Colón, David (Spring 2015), «Here's to You, Meestair Robangson: The Inter-American William Carlos Williams» (english), Label Me Latina/o 5: 9, http://labelmelatin.com/wp-content/uploads/2015/02/David-A.-Col%C3%B3n-The-Inter-American-WCW.pdf
- ↑ Wagner-Martin Linda։ «Williams' Life and Career»։ Modern American Poetry։ University of Illinois։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 14 March 2019-ին։ արտագրուած է՝ 17 December 2013
- ↑ Davis Heather։ «William Carlos Williams»։ Penn Current։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2012-11-12-ին։ արտագրուած է՝ 2011-10-27
- ↑ Wagner-Martin Linda։ «Williams' Life and Career»։ Modern American Poetry։ University of Illinois։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 14 March 2019-ին։ արտագրուած է՝ 17 December 2013
- ↑ Burt Stephen։ «Poetry Foundation bio on Williams»։ Poetryfoundation.org։ արտագրուած է՝ 2012-10-14
- ↑ Wagner-Martin Linda։ «Williams' Life and Career»։ Modern American Poetry։ University of Illinois։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 14 March 2019-ին։ արտագրուած է՝ 17 December 2013
- ↑ «Mrs. William Carlos Williams»։ New York Times։ 20 May 1976։ արտագրուած է՝ 17 December 2013
- ↑ «William C. Williams»։ U.S. Census 1920։ U.S. Census Bureau։ արտագրուած է՝ 17 December 2013
- ↑ Gammel, Irene Baroness Elsa: Gender, Dada, and Everyday Modernity. Cambridge, MA: MIT Press, 2002, 272.