Համբարձում Խաչանեան

Համբարձում Խաչանեան;
Ծնած է	13 Փետրուար 1894
Ծննդավայր	Տրապիզոն, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահացած է	30 Յուլիս 1944 (50 տարեկանին) կամ 30 Յունիս 1944 (50 տարեկանին)
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն
Քաղաքացիութիւն	Ռուսական Կայսրութիւն; Խորհրդային Միութիւն
Մասնագիտութիւն	դերասան
Աշխատավայր	Գաբրիէլ Սունդուկեանի անուան ակադեմական թատրոն

Համբարձում Խաչանեան (13 Փետրուար 1894(1894-02-13), Տրապիզոն, Օսմանեան Կայսրութիւն - 30 Յուլիս 1944(1944-07-30) կամ 30 Յունիս 1944(1944-06-30)^[1], Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն), հայ դերասան եւ Հայաստանի Վաստակաւոր արուեստագէտ։

Կեանք եւ գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Տրապիզոն: Մէկ տարեկանին ընտանիքին հետ միասին տեղափոխուած է Ուքրանիա, ուր տեղի հայկական ծխական դպրոցին մէջ ստացած է իր նախնական կրթութիւնը: Հօր մահէն ետք որոշ ժամանակ կիսատ թողած է ուսումը եւ ապա որոշ ընդհատումներով շարունակած:

Փոքր տարիքէն Խաչանեանի հայրը զինք տարած է թատերական ներկայացումներու, ուր դերասանին մէջ արթնցած է դերասանութեան հանդէպ սէրը: Դպրոցական տարիներէն Խաչանեան որոշ փոքր դերերով սկսած է բեմ բարձրանալ: Նկատելով դերասանութեան հանդէպ ունեցած շնորհքը, Խաչանեան հետեւած է մասնաւոր դերասանական դասընթացքներու եւ շրջանաւարտ ըլլալէ ետք իբրեւ թատրոնի դերասան սկսած է բեմ բարձրանալ զանազան քաղաքներու մէջ:

Վրաստանի մէջ տեղի ունեցած թատերական ներկայացումի ընթացքին յայտնի դերասան, գրող եւ արձակագիր Վահրամ Փափազեան տեսած է Խաչանեանը եւ գնահատելով դերասանին կարողութիւնը՝ իր հետ բերած է Երեւան եւ այսպիսով Խաչանեան դարձած է առաջին պետական թատրոնի դերասան^[2]:

Ապա Խաչանեան ընդունուած է Գաբրիէլ Սունդուկեանի անուան թատրոն, ուր մնացած է մինչեւ 1933 թուականը, ապա անցած է Երեւանի բանուորական թատրոն:

Թատրոնի կողքին ան 1925 թուականին դեր ստանձնած է Հայկինոյի առաջին ժապաւէն՝ «Նամուս»ին մէջ: Դերասանը դերեր ստանձնած է «Շոր եւ շորոր», «Խասփուշ», «Չար ոգի», «Պէպօ», «Սեւանի ձկնորսները», «Քաջ Նազար» եւ այլ ժապաւէններու մէջ^[3]:

Կոչում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Շնորհիւ իր վաստակին, Խաչանեան 1935 թուականին արժանացած է Հայաստանի Վաստակաւոր արուեստագէտի կոչումին:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Person Profile // Internet Movie Database — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>
↑ «Թախծոտ ու վշտացած «Տոն Ժուանի» անկրկնելի Սգանարելը…»։ Հայաստանի Հանրապետութիւն։ արտագրուած է՝ 2022-07-27
↑ «Համբարձում Խաչանեան. Կենսագրութիւն»։ Matyan.am (hy-AM)։ 2022-05-01։ արտագրուած է՝ 2022-07-27

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1414426_citetype_Q3491832_citetype_Q55341040_citetype_Q847959_citetype_Q84863712_citetype_Q24579448_citetype_Q7094076_citetype_Q783794"_data-entity-id="Q37312">[http://www.imdb.com/name/nm0450985/_Person_Profile]_//_Internet_Movie_Database<span_class="wef_low_priority_links">_—_1990.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Person Profile // Internet Movie Database — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>

[2] «Թախծոտ ու վշտացած «Տոն Ժուանի» անկրկնելի Սգանարելը…»։ Հայաստանի Հանրապետութիւն։ արտագրուած է՝ 2022-07-27

[3] «Համբարձում Խաչանեան. Կենսագրութիւն»։ Matyan.am (hy-AM)։ 2022-05-01։ արտագրուած է՝ 2022-07-27

[1]

[2]

[3]