Խաչիկ Փափազեան

Խաչիկ Փափազեան
Ծնած է	1875
Ծննդավայր	Տիվրիկ, Տիվրիկ գաւառակ, Սեբաստիոյ գաւառ, Սեբաստիոյ նահանգ
Մահացած է	Մարտ 1916
Մահուան վայր	Կոստանդնուպոլիս, Օսմանեան Կայսրութիւն
Մահուան պատճառ	Ժանտախտ
Կրթութիւն	Կ. Պոլսոյ Օսմանեան կայսերական բժշկական վարժարան
Մասնագիտութիւն	բժիշկ

Խաչիկ Փափազեան (1875, Տիվրիկ, Տիվրիկ գաւառակ, Սեբաստիոյ գաւառ, Սեբաստիոյ նահանգ - 28/29 Մարտ 1916, Կ. Պոլիս), հայ բժիշկ։

Կենսագրութիւն

Ծնած է 1875 թուականին Սեբաստիոյ նահանգի, Սեբաստիոյի գաւառի Տիվրիկ գաւառակի կեդրոն՝ Տիվրիկ աւանին մէջ։ Նախնական կրթութիւնն ստացած է ծննդավայրէն ներս, միջնակարգը՝ ամերիկացի միսիոներներու Պրուսայի նահանգի Նիկոմիդիոյ գաւառակի՝ Պարտիզակ աւանի Բիւթանիոյ բարձրագոյն վարժարանին մէջ։

1897/1899 թուականին աւարտած է Կ. Պոլսոյ Օսմանեան կայսերական բժշկական վարժարանը, ապա պարտադիր ծառայութեան ուղարկուած՝ Եդեսիա եւ Հալէպ քաղաքները։ 1908 թուականին մեկնած է Փարիզ եւ Սան Լուիզի ու Նեկերի հիւանդանոցներուն մէջ մասնակցած է անուանի մաշկային բժիշկ-պրոֆէսոր՝ Գաուշերի դասընթացներուն։ Եղած է Թուրքիոյ առաջին մաշկային բժիշկ մասնագէտը։ Վերադառնալով Կ. Պոլիս՝ Պահչէ Գափու թաղամասին մէջ բացած է սեփական դարմանատուն։

1914 թուականին՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, զօրակոչուած է Օսմանեան բանակ եւ Մոտայի ու Տաւուտ փաշայի զինուորական հիւանդանոցներուն մէջ որպէս զինուորական բժիշկ ծառայած է։ Զինուորական հիւանդանոցին մէջ՝ հրեայ զինուորականի մը բուժելու ժամանակ, անկէ վարակուած է բծաւոր ժանտախտով (բծաւոր տիֆ)։ Մահացած է 1916 թուականի Մարտ 28/29-ին՝ ժանտախտէ (տիֆէ), Կ. Պոլսոյ Պալըքլըի յունական հիւանդանոցին մէջ՝ 41 տարեկան հասակին։

Գրականութիւն

Հայ բժշկութեան տուած զոհերը, ցուցակագրուած վաւերական փաստերով, Կ. Պոլիս, 1919։
Մեզպուրեան Արթօ, Հայ եւ ծագումով հայ բժիշկներ։ Այբուբենական համառօտ անուանացանկ (1688-1940), Սթանպուլ, 1940։
Յարման Արսէն, Հայերը Օսմանեան առողջապահութեան ծառայութեան մէջ եւ պատմութիւն սուրբ Փրկիչ հայոց հիւանդանոցի (թուրքերէն), Սթամպուլ, 2001։

Աղբիւր

Յարութիւն Մինասեան, Օսմանեան կայսրութիւնում Թուրքիայի Հանրապետութիւնում բռնաճնշումների եւ ցեղասպանութեան ենթարկուած հայ բժիշկներ, Երեւան, «Լուսաբաց», 2014 — 520 էջ։