Ալեքսանտր Յարութիւնեան

Ալեքսանտր Գրիգոր Յարութիւնեան (23 Սեպտեմբեր 1920(1920-09-23)^[3]^[2], Երեւան, Հայաստանի Առաջին Հանրապետութիւն^[3] - 28 Մարտ 2012(2012-03-28)^[1]^[2], Երեւան, Հայաստան), երգահան եւ բազմաժանր ստեղծագործող^[4]: Խորհրդային եւ հայ երաժշտահան եւ դաշնակահար, Երեւանի պետական երաժշտանոցի փրոֆէսոր (1977), յայտնի է յատկապէս իր շեփորի քոնչերթոյով^[5], որ Նիւ Եորք Թայմզը նկարագրած է որպէս հնչեղ^[6]:

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է Երեւան, Գրիգոր եւ Ելեոնորա Յարութիւնեաններու ընտանիքէն ներս։ Հայրը զինուորական էր։

1927 թուականին մտած է Երեւանի պետական երաժշտանոցի մանկական խումբը, իսկ 1934-ին արտօնութիւն ստացած է երաժշտանոցի արուեստանոցը ուսանելու։ Աւարտած է Երեւանի երաժշտանոցը Երկրորդ Համաշխարհային Պատերազմի նախօրէին։

1946-1948-ին ստեղծագործած է Մոսկուայի հայ մշակոյթի տան մէջ։ 1954-ին եղած է Հայֆիլհարմոնիայի գեղարուեստական ղեկավարը: 1970-2008 դասաւանդած է Երեւանի երաժշտանոցին մէջ։

Ստեղծագործական կեանք[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

1949-ին Յարութիւնեան կը գրէ «Տօնական նախերգանք»ը, որ առաջին անգամ կը ներկայացուի Լենինկրատի ֆիլհարմոնիքի մեծ դահլիճէն ներս, Եւկէնի Մրաւինսքիի ղեկավարութեամբ: Մոսքուայի երաժշտական համաժողովին Արամ Խաչատրեանը անոր ներկայացուց որպէս խոստումնալից խորհրդային երաժշտահան:

«Սայեաթ-Նովա» օփերա^[7]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

↑ ^1,0 ^1,1 Armenian composer Alexander Harutyunyan dies at 92
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Երաժշտություն
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Арутюнян Александр Григорьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83552"></a>
↑ «Զարթօնքի» Երգարանը
↑ Timofei Dokschitzer | Alexander Harutyunyan , Trumpet Concerto, YouTube
↑ CLASSICAL MUSIC AND DANCE GUIDE, The New York Times, August 4, 2000(անգլերէն)
↑ Ալեքսանտր Յարութիւնեանի «Սայեաթ-Նովա» օփերան Բեմադրուցաւ Լոնտոնի Մէջ

[[http://www.panarmenian.net/eng/news/100660_Armenian_composer_Alexander_Harutyunyan_dies_at_92]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] 1,0 ^1,1 Armenian composer Alexander Harutyunyan dies at 92

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513"_data-entity-id="Q63484499">Երաժշտություն<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Երաժշտություն
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63484499"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q17378135">Арутюнян_Александр_Григорьевич_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ru:Прохоров,_Александр_Михайлович|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохорова]]_—_3-е_изд._—_<span_title="Москва"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">М.</span>:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83552"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Арутюнян Александр Григорьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q83552"></a>

[4] «Զարթօնքի» Երգարանը

[5] Timofei Dokschitzer | Alexander Harutyunyan , Trumpet Concerto, YouTube

[6] CLASSICAL MUSIC AND DANCE GUIDE, The New York Times, August 4, 2000(անգլերէն)

[7] Ալեքսանտր Յարութիւնեանի «Սայեաթ-Նովա» օփերան Բեմադրուցաւ Լոնտոնի Մէջ

[3]

[2]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

Ալեքսանտր Յարութիւնեան

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ստեղծագործական կեանք[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Նաւարկութեան ցուցակ

Որոնել