«Լորիս Ճգնաւորեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added

Գծային

11:08, 16 Յունիս 2020-ի տարբերակ

Լորիս Հայկազ Ճգնաւորեան (13 Հոկտեմբեր 1937(1937-10-13)^[1] կամ 12 Հոկտեմբեր 1937(1937-10-12)^[2], Պորուճերտ, Լորեսթան Նահանգ, Իրան), Երեւանի պատուաւոր քաղաքացի: Յայտնի երաժշտահան, խմբավար եւ նկարիչ, Իրանի հայ համայնքի ներկայացուցիչ Լորիս Ճգնաւորեանին առաջարկած են դառնալ մաԿ-ի խաղաղութեան դեսպան Իրանի կողմէ: Այս մասին կը հաղորդէ ԻՌնա գործակալութիւնը: գեղարուեստական եւ մարդասիրական գործունէութեան 70-ամեայ փորձ ունեցող Լորիս Ճգնաւորեանին առաջարկուած՝ «ՄԱԿ»-ի բարի կամքի եւ խաղաղութեան դեսպան Իրանի կողմէ» կոչումը, լաւատեսութեամբ ու խանդավառութեամ բընդունուած է հայ հասարակութեան կողմէ:

Կենսագրութիւն

Ծնած է Իրան 1937 թուականին։ 1950-1954 թուականներուն ուսանած է Թեհրանի երաժշտանոցի (ջութակի բաժինը), 1961 թուականին աւարտեր է Վիեննայի երաժշտական ակադեմիայի, ջութակի եւ երաժշտահանութեան բաժինները, 1963-1964 թուականներին կատարելագործուեր Ձալցպուրկի Մոցարթէումի (Mozarteum) մէջ եւ 1965-1966 թուականներուն՝ Միշիկընի համալսարանը։

1970-1975 թուականներին՝ Իրանի մշակոյթի նախարարութեան ժողովրդական երաժշտութեան արխիւի տնօրէն եւ ներկայացուցիչ-երգահան, օփերային թատրոնի գլխաւոր խմբավար-ղեկավար, Փեհլեւի մշակութային հիմնադրամի գլխաւոր երաժշտական տնօրէն։ 1975 թուականէն ի վեր ապրեր եւ աշխատեր է Վիեննա, Նիւ Եորք, Լոնտոն:

1978 թուականին Լոնտոնի մէջ հիմներ է Հայ երաժշտութեան հիմնարկը։ 1989 թուականին գործունէութիւն ծաւալեր է Հայաստանի մէջ, 1989-1998 եւ 1999-2000 թուականներուն՝ Հայաստանի ֆիլհարմոնիք նուագախումբի գեղարուեստական ղեկավար եւ գլխաւոր խմբավար^[3]: 2010 թուականէն ԱՄՆ Քալիֆորնիա նահանգի Կլեյնտել քաղաքի սիմֆոնիք նուագախումբի գեղարուեստական ղեկավարն ու գլխաւոր խմբավարն է^[4]^[5]^[6]:

Ստեղծագործութիւններ

Գրած է 5 օպերա, Ռեքվիեմ եւ բազմաթիւ երաժշտական ստեղծագործութիւներ։ 1988 թուականի Մեծ երկրաշարժէն յետոյ ԱՄՆ-էն տեղափոխուեր է Հայաստան եւ 1991 թուականին ոտքով քալած է մինչեւ Գյումրի, որպէսզի երկրաշարժէն քանդուած քաղաքի համար դրամահաւաք կազմակերպէ եւ քաղաքի մէջ մշակութային Ակադեմիա ստեղծէ, այդ օրերուն նկարահանուեցաւ շարժապատկեր մը՝ «Ուխտագնացութիւն դէպի Գյումրի», որու սցենարի հեղինակը Հրաչուհի Տատուրեանն էր։ Ճգնաւորեանը մեծ ներդրում ունի նաեւ Հայաստանի անկախութեան ճանաչման գործին մէջ,ան այդ օրերուն կազմակերպեց մեծ համերգ՝ «Այո Անկախութեանը» ի նպաստ ժողովուրդի կողմէն անկախութեան ճանաչմանը։

Օփերաներ

«Աղաւնու վանքը», 1961
«Ռոստամ եւ Զոհրաբ», 1962-1964
«Փարդիս եւ Փարիսա», 1972

Պալեթներ

«Ֆանթասթիք», 1958-1961
«Սիմորգ», 1975
«Օթելլօ», 1984

Մրցանակներ

«Հոմայուն» շքանշան, 1971, Իրան
Հայ եկեղեցու Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ շքանշան, 1978
Մովսէս Խորենացու մետալ, 1996
Երեւանի պատուավոր քաղաքացի, 1991
ՀՀ Նախագահի հրամանագրով պարգեւատրվել է «Հայրենիքին մատուցած ծառայութիւններու համար» 1-ին աստիճանի մեդալով^[7], 2012
Աւստրիայի Նախագահի սահմանած «Ոսկէ մետալ»

Ֆիլմեր

«Ուխտագնացութիւն դէպի Գյումրի» «Հայկ» կինոստուդիա - 1991, 52 րոպե, ռեժիսոր՝ Լեւոն Մկրտչեան, սցենարի հեղինակ՝ Հրաչուհի Տատուրեան
«Յաղթանակներու ճանապարհով», (Աւստրիա, Գերմանիա, Յունաստան)1993
Ֆիլմի Առաջին ներկայացումը Թեհրանի մէջ - Ֆիրտուսի, Ռոստամ եւ Սոհրապ», 2001

Ընտանիք

Քոյրը՝ Արշալոյս Հայկազի Ճգնաւորեան-Այզենպաուեր (13.10.1937, Պորուճերդ), քիմիական գիտութիւններու դոկտոր։ Եղեր է ՄԱԿ-ի արդիւնաբերական ճարտարագիտութեան բաժնի տնօրէն։

Ծանօթագրութիւններ

↑ Discogs — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a>
↑ Person Profile // Internet Movie Database — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>
↑ Լորիս Ճգնաւորեանի մասին Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիք նուագախումբի կայքի մէջ
↑ Լորիս Ճգնաւորեանը ղեկավարելու է Կլենտեյլի սիմֆոնիք նուագախումբը
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007
↑ Լորիս Ճգնաւորեանի կենսագրութիւնը avproduction.am կայքում
↑ Հայաստանի Հանրապետութեան շքանշանով և մետալով պարգևատրելու մասին

Արտաքին յղումներ

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q59825643_citetype_Q847959"_data-entity-id="Q504063">Discogs<span_class="wef_low_priority_links">_—_2000.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a></div>-1] Discogs — 2000.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q504063"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3491832_citetype_Q55341040_citetype_Q847959_citetype_Q84863712_citetype_Q24579448_citetype_Q130735522_citetype_Q783794"_data-entity-id="Q37312">[http://www.imdb.com/name/nm1286888/_Person_Profile]_//_Internet_Movie_Database<span_class="wef_low_priority_links">_—_1990.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a></div>-2] Person Profile // Internet Movie Database — 1990.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>

[3] Լորիս Ճգնաւորեանի մասին Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիք նուագախումբի կայքի մէջ

[4] Լորիս Ճգնաւորեանը ղեկավարելու է Կլենտեյլի սիմֆոնիք նուագախումբը

[5] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007

[6] Լորիս Ճգնաւորեանի կենսագրութիւնը avproduction.am կայքում

[7] Հայաստանի Հանրապետութեան շքանշանով և մետալով պարգևատրելու մասին

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
-{{ Տեղեկաքարտ Անձ
+{{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ}}
-| անուն ազգանուն = Լորիս Ճգնաւորեան
-| բնագիր ԱԱՀ =
-| պատկեր = Loris Tjeknavorian.jpg
-| չափ =
-| նկարագրութիւն =
-| ծնած է = 1937
-| ծննդավայրը =  Իրան
-| մահացած է =
-| մահուան վայրը =
-| քաղաքացիութիւն = Իրան
-| հպատակութիւն =
-| ազգութիւն = Հայ
-| ալմա մատեր =
-| կրօնք =
-| ազդուած է =
-| ազդած է =
-| գիրքեր =
-| աշխատանք = խմբավար
-| կարողութիւն = նկարիչ, մանկավարժ
-| մասնագիտութիւն = երաժշտահան, խմբավար
-| ամուսին =
-| ծնողներ =
-| երեխաներ =
-| պարգեւներ եւ մրցանակներ = Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան, Մովսէս Խորենացու մետալ, ՀՀ մշակոյթի նախարարութեան ոսկէ մետալ, «ՄԱԿ»-ի բարի կամքի եւ խաղաղութեան դեսպան
-| կայքէջ = http://www.loristjeknavorian.com
-| ստորագրութիւն =
-}}
+'''Լորիս Հայկազ Ճգնաւորեան''' ({{ԱԾ}}), Երեւանի պատուաւոր քաղաքացի: Յայտնի երաժշտահան, խմբավար եւ նկարիչ, [[Իրան]]ի հայ համայնքի ներկայացուցիչ [[Լորիս Ճգնաւորեան]]ին առաջարկած են դառնալ մաԿ-ի խաղաղութեան դեսպան Իրանի կողմէ: Այս մասին կը հաղորդէ ԻՌնա գործակալութիւնը: գեղարուեստական եւ մարդասիրական գործունէութեան 70-ամեայ փորձ ունեցող Լորիս Ճգնաւորեանին առաջարկուած՝ «ՄԱԿ»-ի բարի կամքի եւ խաղաղութեան դեսպան Իրանի կողմէ» կոչումը, լաւատեսութեամբ ու խանդավառութեամ բընդունուած է հայ հասարակութեան կողմէ:
-'''Լորիս Հայկազ Ճգնաւորեան''' , Երևանի պատուաւոր քաղաքացի: Յայտնի երաժշտահան, խմբավար եւ նկարիչ, [[Իրան]]ի հայ համայնքի ներկայացուցիչ [[Լորիս Ճգնաւորեան]]ին առաջարկած են դառնալ մաԿ-ի խաղաղութեան դեսպան Իրանի կողմէ: Այս մասին կը հաղորդէ ԻՌնա գործակալութիւնը: գեղարուեստական եւ մարդասիրական գործունէութեան 70-ամեայ փորձ ունեցող Լորիս Ճգնաւորեանին առաջարկուած՝ «ՄԱԿ»-ի բարի կամքի եւ խաղաղութեան դեսպան Իրանի կողմէ» կոչումը, լաւատեսութեամբ ու խանդավառութեամ բընդունուած է հայ հասարակութեան կողմէ:
 == Կենսագրութիւն ==
-Ծնած է Իրան 1937 թուականին։ 1950-1954 թուականներուն ուսանած է Թեհրանի երաժշտանոցի (ջութակի բաժինը),
+Ծնած է Իրան 1937 թուականին։ 1950-1954 թուականներուն ուսանած է Թեհրանի երաժշտանոցի (ջութակի բաժինը), 1961 թուականին աւարտեր է [[Վիեննա]]յի երաժշտական ակադեմիայի, ջութակի եւ երաժշտահանութեան բաժինները, 1963-1964 թուականներին կատարելագործուեր Ձալցպուրկի Մոցարթէումի (Mozarteum) մէջ եւ 1965-1966 թուականներուն՝ Միշիկընի համալսարանը։
-թուականին աւարտեր է [[Վիեննա]]յի երաժշտական ակադեմիայի, ջութակի և երաժշտահանութեան բաժինները, 1963-1964 թուականներին կատարելագործուեր Ձալցպուրկի Մոցարթէումի (Mozarteum) մէջ և 1965-1966 թուականներուն՝ Միշիկընի համալսարանը։
--1975 թուականներին՝ [[Իրան]]ի մշակոյթի նախարարութեան ժողովրդական երաժշտութեան արխիւի տնօրէն և ներկայացուցիչ-երգահան, օփերային թատրոնի գլխաւոր խմբավար-ղեկավար, Փեհլևի մշակութային հիմնադրամի գլխաւոր երաժշտական տնօրէն։ 1975 թուականէն ի վեր ապրեր և աշխատեր է [[Վիեննա]], [[Նիւ Եորք]], [[Լոնտոն]]:
+-1975 թուականներին՝ [[Իրան]]ի մշակոյթի նախարարութեան ժողովրդական երաժշտութեան արխիւի տնօրէն եւ ներկայացուցիչ-երգահան, օփերային թատրոնի գլխաւոր խմբավար-ղեկավար, Փեհլեւի մշակութային հիմնադրամի գլխաւոր երաժշտական տնօրէն։ 1975 թուականէն ի վեր ապրեր եւ աշխատեր է [[Վիեննա]], [[Նիւ Եորք]], [[Լոնտոն]]:
-թուականին [[Լոնտոն]]ի մէջ հիմներ է Հայ երաժշտութեան հիմնարկը։ 1989 թուականին գործունէութիւն  ծաւալեր է [[Հայաստան]]ի մէջ, 1989-1998 և 1999-2000 թուականներուն՝ Հայաստանի ֆիլհարմոնիք նուագախումբի գեղարուեստական ղեկավար և գլխաւոր խմբավար<ref>[http://apo.am/hy/%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%BD-%D5%B3%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%AE%D5%B6%D5%BE-1937%D5%A9/ Լորիս Ճգնաւորեանի մասին Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիք նուագախումբի կայքի մէջ]</ref>: 2010 թուականէն ԱՄՆ Քալիֆորնիա նահանգի Կլեյնտել քաղաքի սիմֆոնիք նուագախումբի գեղարուեստական ղեկավարն ու գլխաւոր խմբավարն է<ref>[http://armtimes.com/hy/article/15683 Լորիս Ճգնաւորեանը ղեկավարելու է Կլենտեյլի սիմֆոնիք նուագախումբը]</ref><ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007}}</ref><ref>[https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=563 Լորիս Ճգնաւորեանի կենսագրութիւնը avproduction.am կայքում]</ref>:
+թուականին [[Լոնտոն]]ի մէջ հիմներ է Հայ երաժշտութեան հիմնարկը։ 1989 թուականին գործունէութիւն  ծաւալեր է [[Հայաստան]]ի մէջ, 1989-1998 եւ 1999-2000 թուականներուն՝ Հայաստանի ֆիլհարմոնիք նուագախումբի գեղարուեստական ղեկավար եւ գլխաւոր խմբավար<ref>[http://apo.am/hy/%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%AB%D5%BD-%D5%B3%D5%A3%D5%B6%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%AE%D5%B6%D5%BE-1937%D5%A9/ Լորիս Ճգնաւորեանի մասին Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիք նուագախումբի կայքի մէջ]</ref>: 2010 թուականէն ԱՄՆ Քալիֆորնիա նահանգի Կլեյնտել քաղաքի սիմֆոնիք նուագախումբի գեղարուեստական ղեկավարն ու գլխաւոր խմբավարն է<ref>[http://armtimes.com/hy/article/15683 Լորիս Ճգնաւորեանը ղեկավարելու է Կլենտեյլի սիմֆոնիք նուագախումբը]</ref><ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007}}</ref><ref>[https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=563 Լորիս Ճգնաւորեանի կենսագրութիւնը avproduction.am կայքում]</ref>:
 == Ստեղծագործութիւններ ==
-Գրած է 5 օպերա, Ռեքվիեմ և բազմաթիւ երաժշտական ստեղծագործութիւներ։ 1988 թուականի [[Սպիտակի երկրաշարժ|Մեծ երկրաշարժէն]] յետոյ [[ԱՄՆ]]-էն տեղափոխուեր է [[Հայաստան]] և 1991 թուականին ոտքով քալած է մինչև [[Գյումրի]], որպէսզի երկրաշարժէն քանդուած քաղաքի համար դրամահաւաք կազմակերպէ և քաղաքի մէջ մշակութային Ակադեմիա ստեղծէ, այդ օրերուն նկարահանուեցաւ շարժապատկեր մը՝ «Ուխտագնացութիւն դէպի Գյումրի», որու սցենարի հեղինակը [[Հրաչուհի Տատուրեան]]ն էր։  Ճգնաւորեանը մեծ ներդրում ունի նաև Հայաստանի անկախութեան ճանաչման գործին մէջ,ան այդ օրերուն կազմակերպեց մեծ համերգ՝ «Այո Անկախութեանը» ի նպաստ ժողովուրդի կողմէն անկախութեան ճանաչմանը։
+Գրած է 5 օպերա, Ռեքվիեմ եւ բազմաթիւ երաժշտական ստեղծագործութիւներ։ 1988 թուականի [[Սպիտակի երկրաշարժ|Մեծ երկրաշարժէն]] յետոյ [[ԱՄՆ]]-էն տեղափոխուեր է [[Հայաստան]] եւ 1991 թուականին ոտքով քալած է մինչեւ [[Գյումրի]], որպէսզի երկրաշարժէն քանդուած քաղաքի համար դրամահաւաք կազմակերպէ եւ քաղաքի մէջ մշակութային Ակադեմիա ստեղծէ, այդ օրերուն նկարահանուեցաւ շարժապատկեր մը՝ «Ուխտագնացութիւն դէպի Գյումրի», որու սցենարի հեղինակը [[Հրաչուհի Տատուրեան]]ն էր։  Ճգնաւորեանը մեծ ներդրում ունի նաեւ Հայաստանի անկախութեան ճանաչման գործին մէջ,ան այդ օրերուն կազմակերպեց մեծ համերգ՝ «Այո Անկախութեանը» ի նպաստ ժողովուրդի կողմէն անկախութեան ճանաչմանը։
 === Օփերաներ ===
 * «Աղաւնու վանքը», 1961
-* «Ռոստամ և Զոհրաբ», 1962-1964
+* «Ռոստամ եւ Զոհրաբ», 1962-1964
-* «Փարդիս և Փարիսա», 1972
+* «Փարդիս եւ Փարիսա», 1972
 === Պալեթներ ===
@@ Տող 57. / Տող 28. @@
 * Հայ եկեղեցու Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ շքանշան, 1978
 * [[Մովսէս Խորենացու մետալ]], 1996
-* Երևանի պատուավոր քաղաքացի, 1991
+* Երեւանի պատուավոր քաղաքացի, 1991
-* ՀՀ Նախագահի հրամանագրով պարգևատրվել է [[«Հայրենիքին մատուցած ծառայութիւններու համար» 1-ին աստիճանի մեդալ]]ով<ref>[https://president.am/hy/decrees/item/792 Հայաստանի Հանրապետութեան շքանշանով և մետալով պարգևատրելու մասին]</ref>, 2012
+* ՀՀ Նախագահի հրամանագրով պարգեւատրվել է [[«Հայրենիքին մատուցած ծառայութիւններու համար» 1-ին աստիճանի մեդալ]]ով<ref>[https://president.am/hy/decrees/item/792 Հայաստանի Հանրապետութեան շքանշանով և մետալով պարգևատրելու մասին]</ref>, 2012
 * [[Աւստրիա]]յի Նախագահի սահմանած «Ոսկէ մետալ»
 ==Ֆիլմեր==
-* «Ուխտագնացութիւն դէպի Գյումրի» [[Հայկ (կինոստուդիա)|«Հայկ» կինոստուդիա]]&nbsp;-&nbsp;1991, 52 րոպե, ռեժիսոր՝ [[Լևոն Մկրտչյան (կինոռեժիսոր)|Լևոն Մկրտչեան]], սցենարի հեղինակ՝ [[Հրաչուհի Տատուրեան]]
+* «Ուխտագնացութիւն դէպի Գյումրի» [[Հայկ (կինոստուդիա)|«Հայկ» կինոստուդիա]]&nbsp;-&nbsp;1991, 52 րոպե, ռեժիսոր՝ [[Լևոն Մկրտչյան (կինոռեժիսոր)|Լեւոն Մկրտչեան]], սցենարի հեղինակ՝ [[Հրաչուհի Տատուրեան]]
 * «Յաղթանակներու ճանապարհով», ([[Աւստրիա]], [[Գերմանիա]], [[Յունաստան]])1993
-* Ֆիլմի Առաջին ներկայացումը Թեհրանի մէջ - [[Ֆիրտուսի]], Ռոստամ և Սոհրապ», 2001
+* Ֆիլմի Առաջին ներկայացումը Թեհրանի մէջ - [[Ֆիրտուսի]], Ռոստամ եւ Սոհրապ», 2001
 == Ընտանիք ==
@@ Տող 78. / Տող 49. @@
 * [http://yerakouyn.com/2019/09/30/%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%AB-%D5%AF%D5%B8%D5%B2%D5%B4%D5%A7-%D5%B4%D5%A1%D5%AF-%D5%AB-%D5%AD%D5%A1%D5%B2%D5%A1%D5%B2%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%A5%D5%A1%D5%B6-%D5%A4%D5%A5%D5%BD%D5%BA%D5%A1%D5%B6-%D5%AF/Իրանի Կողմէ ՄԱԿ-ի Խաղաղութեան Դեսպան Կը Նշանակուի Լորիս Ճգնաւորեան]
 * [https://www.youtube.com/watch?v=fB8_AmOdaM8 Լորիս Ճգնաւորեան . ազատութԵան ոգին]
-* [https://www.youtube.com/watch?v=zBuFVoI-DxY Ժամականակից իրանահայ խմբավար և երգահան Լորիս Ճգնաւորեան]
+* [https://www.youtube.com/watch?v=zBuFVoI-DxY Ժամականակից իրանահայ խմբավար եւ երգահան Լորիս Ճգնաւորեան]
 {{DEFAULTSORT:Ճգնաւորեան,Լորիս}}
-[[Ստորոգութիւն:1937 ծնունդներ]]
-[[Ստորոգութիւն:Իրանահայ խմբավար երգահան]]
-[[Ստորոգութիւն:Երևանի պատուաւոր քաղաքացիներ]]
-[[Ստորոգութիւն:«Հայրենիքին մատուցած ծառայութիւններու համար» 1-ին աստիճանի մետալակիրներ]]
-[[Ստորոգութիւն:Հայ խմբավար]]
-[[Ստորոգութիւն:Միչիկանի համալսարանի շրջանաւարտներ]]
-[[Ստորոգութիւն:ՀՀ մշակոյթի նախարարութեան ոսկէ մետալակիրներ]]
-[[Ստորոգութիւն:Օփերային երգահան]]
-[[Ստորոգութիւն:Հայ երաժշտահան]]
 [[Ստորոգութիւն:Հայ երաժիշտներ]]
 [[Ստորոգութիւն:Հայ մանկավարժներ]]
-[[Ստորոգութիւն:Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի անուան շքանշանակիրներ]]
+[[Ստորոգութիւն:Հայ խմբավարներ]]
-[[Ստորոգութիւն:Մովսէս Խորենացու մետալակիրներ]]
+[[Ստորոգութիւն:Հայ երգահաններ]]