Քոփենհակըն
| Բնակավայր | |||
|---|---|---|---|
| Քոփենհակըն | |||
| դան․՝ København | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |
 Դանիա[1] | ||
| Frank Jensen | |||
| Հիմնադրուած է՝ | 1167 | ||
| Առաջին յիշատակում | 11 դար | ||
| Տարածութիւն | 86,20 քմ² | ||
| ԲԾՄ | 14 մեթր | ||
| Բնակչութիւն | 602 481 մարդ (1 Յունուար 2017)[2] | ||
| Կը գտնուի ափին | Էրեսուն | ||
| Ժամային գօտի | ԿԵԺ | ||
| Հեռախօսային ցուցանիշ | 3 | ||
| Փոստային ցուցանիշ | 1000 | ||
| Պաշտօնական կայքէջ | Lua error in Մոդուլ:Wikidata at line 874: attempt to call field 'formatUrlSingle' (a nil value). | ||
Քոփենհակըն[3] (դան․՝ København [kʰøb̥ənˈhaʊ̯ˀn], հին դան․՝ Køpmannæhafn - «Արեւտրականներու նաւահանգիստ», լատ.՝ Hafnia), Դանիոյ մայրաքաղաքը եւ խոշորագոյն բնակավայրը։ Կը գտնուի Զելանտա, Սթոքհոլմէն եւ Ամագեր կղզիների վրա։ Պատմական քաղաքի բնակչութիւնը կը կազմէ ավելի քան 500 հազար մարդ, արուարձաններով՝ աւելի քան 1 մլն մարդ։ Կոպենհագէնի մի մասն կը կազմէ Քրիստիանիա ազատ քաղաքը, որ ունի մասամբ ինքնակառավարութիւն։
Պատմական ակնարկ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Առաջին անգամ Քոփընհակընը պատմական աղբիւրներուն մէջ յիշատակուած են 1043 թուականին, Հավն նաւահանգիստի անուամբ։ Իսկ 1170 թուականէն անուանուած է Քոփընհակըն։
1254 թուականին ստացած է քաղաքի կարգավիճակ։ 1416-ին անցած է թագաւորի անմիջական իշխանութեան տակ եւ ստացած լայն արտօնութիւններ, իսկ 1433-ին դարձած է թագաւորանիստ քաղաք։
Ճարտարապետութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Քոփընհակընի հին մասին մէջ պահպանուած է նեղ ու ոլորուն փողոցներով միջնադարեան գբդաձեւ յատակագիծը։ Ճարտարապետական յուշարձաններէն են՝ Կրիստիանսբորգ պալատ-պառլամէնտը (1733-1740), Բիրժան (1619-1640), Թորտվալսենի թանգարանը (1839-1848), Ռոսենբերգ պալատը (1606-1634), միջնաբէրդն (1661), բարոկկո ոճի Շառլոտենբերգ պալատը (1672-1677) և Ամալիենբորգ պալատաին համալիրը (շինարարութեան սկիզբը՝ 1750), ռատուշան (1892-1905)։
20-րդ դարին սկզբէն քաղաքն աճած է դէպի հիւսիս-արեւմուտք եւ հարավ՝ միաձուլվէլով արվարձաններին, որտէղ կառուցած էն բնակէլի համալիրներ։ 20-րդ դարէն կառույցներէն էն Գրունդտվիգի եկեղէցին (1921-1940), ռադիոկենտրոնի համալիրը (1938-1945), «ՍԱՍ» ավիաընկերութեան շէնքը (1959)։ Կոպենհագէնի զարգացման գլխավոր հատակագիծը հրապարակած է 1948-ին (ճարտարապէտ՝ Ս. Է. Ռասմուսսէն)։
Թատրոններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Արքայական թատրոն (Det Kongelige Teater) - Դանիայի ամենամէծ թատրոնը, հիմնադրված է XVIII դարում, առաջին ազգային թատրոն է[4]
- Նոր թատրոն (Det Teater Ny) - Դրամատիկական թատրոն, բացված 1908 թ. սեպտեմբերի 19
- Օպերայի տուն (Operaen Pa Holmen) աշխարհի օպերաների տներէն ամենաթանկ եւ նորագույներէն մեկը։[4] Տրամադրված է Դանիայի թագավորական թատրոնին
- Թատրոնի տուն (Skuespilhuset) - Դրամատիկական թատրոն։ Տրամադրված է Դանիայի թագավորական թատրոնին
Յայտնի բնակիչներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Հանս Քրիստիան Անդերսեն - գրող և բանաստեղծ
- Նիլս Բոր - ֆիզիկոս
- Լյուդվիգ Հոլբերտ - նորվեգա-դանիական գրող, ակնարկագիր, փիլիսոփա, պատմաբան և դրամատուրգ
- Սյորեն Կիերկեգոր - փիլիսոփա, բողոքական աստվածաբան և գրող
- Լարս ֆոն Թրիեր - ռեժիսոր, սցենարիստ, պրոդյուսեր, դերասան, մոնտաժող, օպերատոր և կոմպոզիտոր
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ archINFORM — 1994.
- ↑ http://www.statbank.dk/BY1 — 2017.
- ↑ Յովհաննէս Բարսեղեան (2006)։ «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում»։ Տերմինաբանական եւ ուղղագրական տեղեկատու։ Երեւան: 9-րդ հրաշալիք։ էջ 51։ ISBN 99941-56-03-9
- ↑ 4,0 4,1 Դանիայի Արքայական թատրոնի կայք.Կաղապար:Ref-da
Արտաքին յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Քոփընհակընի տուրիստական պորտալ և մշակութային տեղեկատու (անգլերէն)
- GoingToCopenhagen.com – Խորհուրդներ և զբոսաշրջիկային ուղեցույցներ (անգլերէն)
- Քոփընհակընի տուրիստական կայք (անգլերէն)
- Քոփընհակընի թանգարանների ժողավածուներ Dansk.ru կայքում (ռուս.)
- Պետական Արվեստների Թանգարան Կաղապար:Ref-da (անգլերէն)
- Գրականություն Քոփընհակընի մասին (անգլերէն)
- Քոփընհակընի պատմություն (գերմ.)
| ||||||||||
