Քոփենհակըն
| Բնակավայր | |||
|---|---|---|---|
| Քոփենհակըն | |||
| դան․՝ København | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |
.svg){kind=small} Դանիա[1] | ||
| Frank Jensen? | |||
| Հիմնադրուած է՝ | 1167 | ||
| Առաջին յիշատակում | 11 դար | ||
| Տարածութիւն | 86,20 քմ² | ||
| ԲԾՄ | 14 մեթր | ||
| Բնակչութիւն | 602 481 մարդ (1 Յունուար 2017)[2] | ||
| Կը գտնուի ափին | Էրեսուն? | ||
| Ժամային գօտի | ԿԵԺ | ||
| Հեռախօսային ցուցանիշ | 3 | ||
| Փոստային ցուցանիշ | 1000 | ||
| Պաշտօնական կայքէջ | kk.dk | ||
Քոփենհակըն[3] (դան․՝ København [kʰøb̥ənˈhaʊ̯ˀn], հին դան․՝ Køpmannæhafn - «Արեւտրականներու նաւահանգիստ», լատ.՝ Hafnia մալակասի՝ Hafnia), Դանիոյ մայրաքաղաքը եւ խոշորագոյն բնակավայրը։ Կը գտնուի Զելանտա, Սթոքհոլմէն եւ Ամագեր կղզիների վրա։ Պատմական քաղաքի բնակչութիւնը կը կազմէ ավելի քան 500 հազար մարդ, արուարձաններով՝ աւելի քան 1 մլն մարդ։ Կոպենհագէնի մի մասն կը կազմէ Քրիստիանիա ազատ քաղաքը, որ ունի մասամբ ինքնակառավարութիւն։
Պատմական ակնարկ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Առաջին անգամ Քոփընհակընը պատմական աղբիւրներուն մէջ յիշատակուած են 1043 թուականին, Հավն նաւահանգիստի անուամբ։ Իսկ 1170 թուականէն անուանուած է Քոփընհակըն։
1254 թուականին ստացած է քաղաքի կարգավիճակ։ 1416-ին անցած է թագաւորի անմիջական իշխանութեան տակ եւ ստացած լայն արտօնութիւններ, իսկ 1433-ին դարձած է թագաւորանիստ քաղաք։
Ճարտարապետութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Քոփընհակընի հին մասին մէջ պահպանուած է նեղ ու ոլորուն փողոցներով միջնադարեան գբդաձեւ յատակագիծը։ Ճարտարապետական յուշարձաններէն են՝ Կրիստիանսբորգ պալատ-պառլամէնտը (1733-1740), Բիրժան (1619-1640), Թորտվալսենի թանգարանը (1839-1848), Ռոսենբերգ պալատը (1606-1634), միջնաբէրդն (1661), բարոկկո ոճի Շառլոտենբերգ պալատը (1672-1677) և Ամալիենբորգ պալատաին համալիրը (շինարարութեան սկիզբը՝ 1750), ռատուշան (1892-1905)։
20-րդ դարին սկզբէն քաղաքն աճած է դէպի հիւսիս-արեւմուտք եւ հարավ՝ միաձուլվէլով արվարձաններին, որտէղ կառուցած էն բնակէլի համալիրներ։ 20-րդ դարէն կառույցներէն էն Գրունդտվիգի եկեղէցին (1921-1940), ռադիոկենտրոնի համալիրը (1938-1945), «ՍԱՍ» ավիաընկերութեան շէնքը (1959)։ Կոպենհագէնի զարգացման գլխավոր հատակագիծը հրապարակած է 1948-ին (ճարտարապէտ՝ Ս. Է. Ռասմուսսէն)։
Թատրոններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Արքայական թատրոն (Det Kongelige Teater) - Դանիայի ամենամէծ թատրոնը, հիմնադրված է XVIII դարում, առաջին ազգային թատրոն է[4]
- Նոր թատրոն (Det Teater Ny) - Դրամատիկական թատրոն, բացված 1908 թ. սեպտեմբերի 19
- Օպերայի տուն (Operaen Pa Holmen) աշխարհի օպերաների տներէն ամենաթանկ եւ նորագույներէն մեկը։[4] Տրամադրված է Դանիայի թագավորական թատրոնին
- Թատրոնի տուն (Skuespilhuset) - Դրամատիկական թատրոն։ Տրամադրված է Դանիայի թագավորական թատրոնին
Յայտնի բնակիչներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Հանս Քրիստիան Անդերսեն - գրող և բանաստեղծ
- Նիլս Բոր - ֆիզիկոս
- Լյուդվիգ Հոլբերտ - նորվեգա-դանիական գրող, ակնարկագիր, փիլիսոփա, պատմաբան և դրամատուրգ
- Սյորեն Կիերկեգոր - փիլիսոփա, բողոքական աստվածաբան և գրող
- Լարս ֆոն Թրիեր - ռեժիսոր, սցենարիստ, պրոդյուսեր, դերասան, մոնտաժող, օպերատոր և կոմպոզիտոր
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ archINFORM — 1994.
- ↑ http://www.statbank.dk/BY1 — 2017.
- ↑ Յովհաննէս Բարսեղեան (2006)։ «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում»։ Տերմինաբանական եւ ուղղագրական տեղեկատու։ Երեւան: 9-րդ հրաշալիք։ էջ 51։ ISBN 99941-56-03-9
- ↑ 4,0 4,1 Դանիայի Արքայական թատրոնի կայք.Կաղապար:Ref-da
Արտաքին յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Քոփընհակընի տուրիստական պորտալ և մշակութային տեղեկատու (անգլերէն)
- GoingToCopenhagen.com – Խորհուրդներ և զբոսաշրջիկային ուղեցույցներ (անգլերէն)
- Քոփընհակընի տուրիստական կայք (անգլերէն)
- Քոփընհակընի թանգարանների ժողավածուներ Dansk.ru կայքում (ռուս.)
- Պետական Արվեստների Թանգարան Կաղապար:Ref-da (անգլերէն)
- Գրականություն Քոփընհակընի մասին (անգլերէն)
- Քոփընհակընի պատմություն (գերմ.)
| ||||||||||
