Jump to content

Վարդան Մատթէոսեան

Վարդան Մատթէոսեան
Ծնած է 6 Մարտ 1964(1964-03-06)[1][2] (60 տարեկան)
Ծննդավայր Մոնթէվիտէօ, Ուրուկուէյ
Քաղաքացիութիւն  Ուրուկուէյ[2]
Ուսումնավայր Բուենոս Այրեսի համալսարան?
Մասնագիտութիւն թարգմանիչ, պատմաբան, խմբագիր

Վարդան Մատթէոսեան (6 Մարտ 1964(1964-03-06)[1][2], Մոնթէվիտէօ, Ուրուկուէյ), պատմաբան, բանասէր եւ թարգմանիչ։

Ծնած է Մոնթէվիտէօ, 1964-ին։ 1973-ին փոխադրուած է Պուէնոս Այրէս, ուր հայեցի ուսումը ստացած է Խրիմեան Կրթական Հիմնարկութեան մէջ (1973-1981)։ Աւարտած է Պուէնոս Այրէսի համալսարանի տնտեսագիտական ճիւղը (1991)։ Պատմական գիտութիւններու թեկնածուական աւարտաճառը պաշտպանած է ՀՀ Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիայի Պատմութեան ինստիտուտին մէջ (Երեւան), տիտղոսը ստանալով 2006ին[3]։

2000 թուականին հաստատուած է Միացեալ Նահանգներ, ուր ներկայիս Արեւելեան թեմի Ազգային Առաջնորդարանի (Նիւ Եորք) դիւանապետի պաշտօնը կը վարէ[4]։

Հայոց պատմութեան եւ գրականութեան մասնագէտ է։ 1985-էն հայերէն, անգլերէն եւ սպաներէն 9 հատոր հրատարակած է՝ հայոց պատմութեան, գրականութեան ու լեզուի մասին, եւ սպաներէնի ու անգլերէնի թարգմանած՝ 22 գիրք։

Խմբագրած է հայերէն, սպաներէն եւ անգլերէն կարգ մը հատորներ, եւ հրատարակած՝ բազմաթիւ ուսումնասիրութիւններ, թարգմանութիւններ եւ հրապարակագրական յօդուածներ հայ եւ օտար մամուլին մէջ[5]։

Ինքնագիր հատորներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Կոստան Զարեանի շուրջ, Անթիլիաս, Գէորգ Մելիտինեցի Գրական Մրցանակ, 1998
  • Անվերջ վերադարձ. Հայաստանի ճանապարհները (1988-2004), Երեւան, Զանգակ-97 2005
  • Հարաւային կողմն աշխարհի. հայերը Լատին Ամերիկայի մէջ սկիզբէն մինչեւ 1950, Անթիլիաս, Ռիչըրտ եւ Թինա Գարօլան Գրական Մրցանակ, 2005
  • Շամախեցի պարուհին. Արմէն Օհանեանի կեանքն ու գործը, Երեւան, Գրականութեան եւ Արուեստի թանգարանի հրատարակչութիւն, 2007 (համահեղինակ՝ Արծուի Բախչինեան)
  • Գրական-բանասիրական ուսումնասիրութիւններ, Անթիլիաս, Գէորգ Մելիտինեցի Գրական Մրցանակ, 2009
  • Pasado sin retorno, futuro que espera: los armenios en la Argentina, ayer y hoy, Montevideo: Asociación Cultural Uruguay-Armenia, 2011
  • Armenian Language Matters, New York: Armenian National Education Committee, 2019
  • The Politics of Naming the Armenian Genocide: Language, History, and 'Medz Yeghern', London: I. B. Tauris, 2022, 279 pages
  • A Woman of the World: Armen Ohanian, the 'Dancer of Shamakha', Fresno: The Press at California State University, 2022 (համահեղինակ՝ Արծուի Բախչինեան)

Խմբագրուած հատորներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Los armenios en América del Sur: Primeras Jornadas de Estudio, Buenos Aires: Instituto de Investigación Armenológica, 1992
  • Bedrós Hadjian, El cinturón, translated by Berg Agemian, Buenos Aires: Akian, 2004
  • Պետրոս Հաճեան, Հարաւը Սփիւռքի մէջ, Հալէպ, Կիլիկիա հրատարակչատուն, 2008
  • Գուրգէն Մահարի, Չարենց-նամէ (Յուշեր, յօդուածներ), կազմող՝ Գրիգոր Աճէմեան, Երեւան, Բուկինիստ, 2012
  • Հայաստանի պատմական ատլաս / Atlas of Historical Armenia, Նիւ Եորք, Ազգային Ուսումնական Խորհուրդ, 2012
  • Կոմիտաս-150 / Gomidas-150, Նիւ Եորք, «Սիս» հրատարակչատուն, 2019
  • Գուրգէն Սարգիսեան, Իմ յուշերը (1914-1921) / My Memoirs, Նիւ Եորք, «Սիս» հրատարակչատուն, 2021

Համահեղինակութեամբ խմբագրուած հատորներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Charents: Poet of the Revolution, Costa Mesa (Ca.), Mazda Press, 2003 (Մարկ Նշանեանի հետ)
  • Գուրգէն Մահարի, Երկերի լիակատար ժողովածու, հ. 1-15, աշխատասիրութեամբ՝ Գրիգոր Աճէմեանի, Երեւան, Անտարես, 2014-2022 (Արքմենիկ Նիկողոսեանի հետ)

Թարգմանական հատորներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Sarkís Gulludjian, El arte de vivir, Buenos Aires, n.p., 1985
  • Sarkís Gulludjian, La fuente de la luz, Buenos Aires, Shoghag, 1986
  • Eghishé Charénts, Libro del camino, Buenos Aires, Avant, 1987, 63 pages
  • Bedrós Hadjian, Grandes figuras de la cultura armenia (siglos V-X), Buenos Aires, Armengraf, 1987
  • Sarkís Gulludjian, Dos conferencias esclarecedoras, Buenos Aires, Asociación Cultural Armenia Hamazkaín, 1988, 108 pages
  • Bedrós Hadjian, Grandes figuras de la cultura armenia (siglos XI-XIII), Buenos Aires, Armengraf, 1990
  • Iervant Odian, El camarada Panchuní, Buenos Aires, Armengraf, 1992
  • Paruyr Sevak, El árbol solitario, Buenos Aires, Armengraf, 1995
  • Bedrós Hadjian, La palabra silenciada: las pérdidas intelectuales del Genocidio Armenio, Buenos Aires, Armengraf, 2001
  • Martirós de Yerzinka, Hovhannes Aprakunetzi, Sarguis el Monje, Itinerarios, Yerevan, Academia Linguistica Internacional, 2001, 50 pages (Վահան Սարգսեանի հետ)
  • Otros tiempos: poesía contemporánea de Armenia, Yerevan, Unión de Escritores de Armenia, 2006
  • Bedrós Hadjian, Cien años, cien historias: Armenia y los armenios en el siglo XX, Buenos Aires, Editum, 2007
  • George (Kevork) Apelian, No vendas a mi hermanita, mamá (historias de un martirio eterno), Buenos Aires, n.p., 2009
  • Artak Movsisian, La meseta sagrada: Armenia en la geografía espiritual del antiguo Medio Oriente, Yerevan, Universidad de Erevan, 2010 (Ռուբէն Արծրունիի հետi)
  • Artsvi Bakhchinyan, Armenian Cinema-100: The Early History of Armenian Cinema (from 1895 to mid 1920s), Yerevan, Academy of Cinema of Armenia and Union of Armenian Cinematographers, 2012 (Սուսաննա Մկրտչեանի գործակցութեամբ)
  • Narrativa armenia contemporánea, Yerevan, Edit Print, 2014, 151 pages
  • Հնգամեայ ծրագիր. Հայկական Համայնքներու բաժանմունք 2014-2018, Լիզպոն, «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութիւն, 2014, էջ 33-67։
  • Haiganoush Satchian-Grkacharian, Hadjin, If We Forget You..., Glendale, Ars Publishing, 2017, 296 pages
  • Hamasdegh, House of Prayer, New York, SIS Publications, 2018, 52 pages
  • Vartan Matiossian (ed.), Gomidas-150, New York, SIS Publications, 2019, 109 pages
  • Gurghen Sarkissian, My Memoirs, New York, Sis Publications, 2021, 177 pages
  • Subasta de almas o Armenia arrasada: la historia de Aurora Mardiganian, Buenos Aires, Ediar, 2022, 310 pages

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 (unspecified title)
  2. 2,0 2,1 2,2 (unspecified title)
  3. «Ներածական | Յուշամատեանի կազմը :: Houshamadyan - a project to reconstruct Ottoman Armenian town and village life»։ www.houshamadyan.org։ արտագրուած է՝ 2022-03-08 
  4. «Նիւ Եորքի Մէջ՝ Դոկտ․ Վարդան Մատթէոսեանի Նոր Գիրքի Ներկայացում»։ Asbarez - Armenian (en-US)։ 2021-12-11։ արտագրուած է՝ 2022-03-08 
  5. Լոյս տեսաւ Վարդան Մատթէոսեանի «Հայոց ցեղասպանութիւնը անուանելու քաղաքականութիւնը. լեզու, պատմութիւն եւ «մեծ եղեռն»» անգլերէն աշխատութիւնը